Ας αρχίσουμε από τα βασικά: η 14η documenta εγκαινιάζει επισήμως το αθηναϊκό της σκέλος, αύριο, Σάββατο 8 Απριλίου. Εχει και γερμανικό σκέλος στην πατρίδα της, το Κάσελ, από τις 10 Ιουνίου. Είναι –μακράν– η μεγαλύτερη έκθεση σύγχρονης τέχνης που έχει γίνει ποτέ στην ελληνική πρωτεύουσα. Κατά την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων, είχαμε ζήσει πάλι έναν εκθεσιακό πυρετό, αλλά δεν επικεντρωνόταν μόνον στο contemporary, ενώ το Outlook του 2003, με το οποίο εγκαινιάστηκε το Μουσείο Μπενάκη Πειραιώς, ήταν μικρότερο σε κλίμακα.
Οι εκθέσεις και οι δράσεις της documenta απλώνονται σε ολόκληρο τον αστικό ιστό από το Μοσχάτο μέχρι το κέντρο και από τη Νίκαια μέχρι το Μαρούσι, με έμφαση πέντε γειτονιές: Εξάρχεια – πλατεία Βικτωρίας, Ομόνοια – Κεραμεικός, Κουκάκι – Ακρόπολη, Κολωνάκι – Σύνταγμα και Πειραιάς & περίχωρα. Μέχρι σχεδόν την τελευταία στιγμή πριν από τα εγκαίνια, είχε κρατηθεί μυστικός ο κατάλογος των καλλιτεχνών που θα συμμετείχαν αλλά και η φύση των έργων τους. Χθες, μετά την πανηγυρική συνέντευξη Τύπου στο Μέγαρο Μουσικής, την οποία παρακολούθησαν εκατοντάδες ξένοι δημοσιογράφοι, άνοιξαν οι πόρτες σε πολλούς από τους 40 και πλέον χώρους που θα φιλοξενήσουν αφιερώματα και δράσεις, για να πάρουμε μια πρώτη γεύση.
Ηδη, προτού περάσουμε από τους εκθεσιακούς χώρους, η Αθήνα έμοιαζε λίγο διαφορετική. Kατ’ αρχάς, το art crowd: εκτός από τους –κυριολεκτικά χιλιάδες– ξένους δημοσιογράφους, έχουν καταφτάσει πολλοί συλλέκτες, διευθυντές ξένων μουσείων, γκαλερίστες, θεωρητικοί και κριτικοί τέχνης και φιλότεχνοι, που συνωστίζονται σε διάφορα σημεία του κέντρου και σε κάνουν να πιστεύεις ότι ένα μαγικό ραβδί μάς έκανε για λίγο κέντρο του καλλιτεχνικού κόσμου.
Και δεν είναι μόνον οι αφιχθέντες που κάνουν την Αθήνα να είναι μια άλλη πόλη, αλλά το γεγονός ότι θα κάνουμε ποδαρικό σε ολόκληρο το κτίριο του ΕΜΣΤ. Οι μεγαλύτερες εκθέσεις στο πλαίσιο της documenta γίνονται στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και στο Ωδείον Αθηνών, εκεί όπου ήταν κάποτε οι χώροι του ΕΜΣΤ, αλλά και στο μέρος εκείνο του υπογείου που αποπερατώθηκε πρόσφατα με δαπάνες του ΝΕΟΝ. Χρειάστηκε να κάνουμε πολλά χρόνια υπομονή (17 για το Φιξ και 40 για το Ωδείο), ώστε να έχουμε επιτέλους το προνόμιο να πατήσουμε το πόδι μας εκεί. Και η αλήθεια είναι ότι πρόκειται για υπέροχους χώρους με έργα και περφόρμανς που έχουν πολύ ενδιαφέρον.
Ολόκληρο το Σαββατοκύριακο πάντως η Αθήνα θα ζήσει σε ρυθμούς documenta. Βγείτε μια βόλτα και θα το διαπιστώσετε και εσείς. Για τον πλήρη κατάλογό τους επισκεφθείτε τον ιστότοπο της έκθεσης http://www.documenta14.de/gr, ώστε να βρείτε διευθύνσεις, ωράρια και κόστος εισόδου, αν και στις περισσότερες περιπτώσεις είναι δωρεάν.