Υπάρχει μια ωραία εβραϊκή παροιμία: «Αν θες τα όνειρά σου να βγουν αληθινά τότε μην κοιμάσαι». Η δημιουργία ενός σύγχρονου εβραϊκού μουσείου για την Αθήνα και την Ελλάδα ήταν ένας μικρός άθλος, ένα όραμα που έγινε πραγματικότητα χάρις στη σκληρή δουλειά που έκανε μια ολιγομελής ομάδα φίλων. Αυτοί ξεκίνησαν μόνοι τους τον αγώνα της ίδρυσης του ΕΜΕ στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Δεν επαναπαύτηκαν, δεν αρκέστηκαν σε ό,τι πέτυχαν αλλά συνέχισαν άοκνα προς την επιτέλεση του στόχου. Ανάμεσα σε αυτούς τους σκαπανείς ήταν ο Νίκος Σταυρουλάκης, ο αείμνηστος Σαμ Μπενρουμπή, ο Φρέντι Αμπραβανέλ και ο Μάκης Μάτσας, ο οποίος διετέλεσε για δεκαετίες πρόεδρος του φορέα.
Χάρις στη δική τους εγρήγορση αλλά και τη συμπαράσταση των Ελλήνων Εβραίων που ζουν εδώ και στο εξωτερικό, καθώς και τη στήριξη της πολιτείας, το όνειρο βγήκε αληθινό. Από ένα μικρό δωμάτιο με λίγα πράγματα το μουσείο έγινε ολόκληρο κτίριο που συγκέντρωσε πληθώρα από τεκμήρια, τεχνουργήματα και εκθέματα. Κυρίως έγινε ένας υποδειγματικός εκπαιδευτικός «φάρος» που διδάσκει στις νέες γενιές αλλά και τους Ελληνες εκπαιδευτικούς το Ολοκαύτωμα, τι δεν πρέπει να ξεχάσουμε ποτέ. Ο φορέας ενσάρκωσε σε συμβολικό αλλά και ουσιαστικό επίπεδο τη μάχη απέναντι στη μισαλλοδοξία.
Εκδήλωση στο ΚΠΙΣΝ
Τα σκεφτόμουν όλα αυτά καθώς βρισκόμασταν στον φιλόξενο Φάρο του ΚΠΙΣΝ, την Πέμπτη 4 Απριλίου στην ξεχωριστή εκδήλωση που διοργάνωσε το ΕΜΕ και ο νέος του πρόεδρος Μίκης Μοδιάνο με στόχο να τιμήσει τον απελθόντα πρόεδρο, που προσέφερε τόσο πολλά. Παρουσία εκπροσώπων της κυβέρνησης, του πρέσβη του Ισραήλ στην Ελλάδα, Νόαμ Κατς, αλλά και μελών και φίλων της εβραϊκής κοινότητας της Αθήνας.
«Βρισκόμαστε σήμερα εδώ για να τιμήσουμε έναν άνθρωπο που από το 2006 έως το 2023 βρισκόταν στην προεδρία του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος παράγοντας πολύτιμο και αξιόλογο έργο», είπε ο Μίκης Μοδιάνο απαριθμώντας τα πλουσιότατα πεπραγμένα του προκατόχου του για να καταλήξει: «Οραμά μας είναι ο μετασχηματισμός του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος σε έναν οργανισμό ο οποίος θα αναδεικνύει, με σύγχρονο τρόπο, σε Ελληνες και ξένους κάθε ηλικίας τη συμμετοχή και συμβολή των Ελλήνων Εβραίων στην οικονομική και πολιτιστική εξέλιξη της Ελλάδας από το 350 π.Χ. έως σήμερα. Φίλε μου Μάκη, είναι απλό κάποιος να σε διαδεχθεί, αλλά πολύ δύσκολο να σε αντικαταστήσει». Συγκινημένος ο Μάκης Μάτσας ανέβηκε στο βήμα: «Κατά τα 17 χρόνια της υπηρεσίας μου ως προέδρου χτίσαμε με τη διευθύντρια του Μουσείου, Ζανέτ Μπαττίνου, μια ομάδα εργασίας, με δυνατό επιστημονικό και ακαδημαϊκό υπόβαθρο, ώστε το μουσείο να αναπτύξει τις ερευνητικές του ανάγκες κι έτσι το 2014 να ανακηρυχθεί Ερευνητικό Κέντρο από το ελληνικό Κοινοβούλιο.
Σημαντικότατο ήταν το επίτευγμα του ΕΜΕ να συγκεντρώσει τις εβραϊκές επιγραφές που ανευρέθηκαν ανά τους αιώνες, σε ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο, ώστε το 2018 εκδώσαμε ένα βιβλίο που κέρδισε και το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών», προσέθεσε για τον τόμο «Corpus Inscriptionum Judaicarum Graeciae».
Ο Ερρίκος Αρώνες, πρόεδρος του Δ.Σ. Συλλόγου Φίλων Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος, υπογράμμισε με τη σειρά του ότι «τώρα υλοποιείται ο επανασχεδιασμός της μόνιμης έκθεσης του μουσείου και η εσωτερική ανακαίνιση του κτιρίου στην Πλάκα, που αποτελούν σημαντικά βήματα για την εξέλιξή του εστιάζοντας στους επισκέπτες, την έρευνα και την εκπαίδευση». Στη συνεισφορά και τη συγκέντρωση απαραίτητων πόρων ώστε το ΕΜΕ να συνεχίσει το ουσιαστικό του έργο στάθηκε ο αντιπρόεδρος του Μουσείου Ερρίκος Αμπραβανέλ, ο οποίος προσέφερε ένα συμβολικό βραβείο στον καθηγητή Δημήτρη Αργυριάδη, επίτιμο μέλος του Συλλόγου Αμερικανών Φίλων του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος. Την εκδήλωση πλαισίωσε με τη μουσική του ο Μίνως Μάτσας και η ορχήστρα του.