Τη νύχτα που κοιμήθηκες

2' 17" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο ​​ποιητής και συγγραφέας Τσέζαρε Παβέζε έδωσε τέλος στη ζωή του, σε δωμάτιο ξενοδοχείου πλάι στον σιδηροδρομικό σταθμό του Τορίνου. Ηταν 42 ετών και βρισκόταν στο απόγειο της δημιουργικότητάς του. Τον Απρίλιο εκείνης της χρονιάς είχε εκδώσει το μυθιστόρημα «Το φεγγάρι και οι φωτιές», τον Ιούνιο είχε λάβει το βραβείο Στρέγκα για το «Ωραίο καλοκαίρι», τότε έγραψε τα καλύτερά του ποιήματα, ήταν στέλεχος στον φημισμένο εκδοτικό οίκο Εϊνάουντι, υπήρξε πνευματικός πατέρας του νεότατου τότε Ιταλο Καλβίνο, έγραφε κινηματογραφικά σενάρια – μερικά από αυτά για ταινίες στις οποίες έπαιζε η Αμερικανίδα ηθοποιός Κόνστανς Ντόουλινγκ.

Η ιστορία θέλει την αυτοχειρία του Παβέζε να είναι αποτέλεσμα ερωτικής απογοήτευσης: η 30χρονη Ντόουλινγκ διατηρούσε παθιασμένο δεσμό με τον Ιταλό συγγραφέα, αλλά αποφάσισε να τον εγκαταλείψει την άνοιξη της μοιραίας εκείνης χρονιάς. Η τελευταία σημείωσή του στο ημερολόγιό του φέρει την ημερομηνία 18 Αυγούστου 1950: «Οχι λόγια. Μια χειρονομία. Δεν θα ξαναγράψω».

Νωρίτερα, ο Παβέζε είχε εκδώσει την ποιητική συλλογή με τον ενδεικτικό τίτλο «Θα ’ρθει ο θάνατος και θα ’χει τα μάτια σου». Το ομότιτλο ποίημα είχε γραφεί στις 22 Μαρτίου, την περίοδο της κρίσης στη σχέση τους.

Η Ντόουλινγκ είχε πράγματι ωραία μάτια (ειρωνεία: ο θάνατος στα ιταλικά είναι γένους θηλυκού: Verra la morte e avra i tuoi occhi). Στην Αμερική ήταν γνωστή κυρίως για τον ρόλο μιας δολοφονημένης μοιραίας τραγουδίστριας στο φιλμ νουάρ «Μαύρος άγγελος» (1946).

Είχε καταφτάσει στην Ιταλία το 1947 με τσακισμένη και τη δική της καρδιά: ο παράνομος πλην όμως πολυετής δεσμός της με τον Ελία Καζάν έληξε όταν ο τελευταίος αρνήθηκε να αφήσει τη γυναίκα του. Στην Ιταλία θα γνωρίσει τον Παβέζε, ο οποίος θα γράψει πολλούς στίχους για εκείνη: «Είναι σκοτεινό το πρωινό που περνά/ χωρίς το φως των ματιών σου».

Ο θάνατος του Παβέζε θα στερήσει την Ιταλία από μια μεγάλη λογοτεχνική φωνή, θα βυθίσει στο πένθος τον Καλβίνο και θα εκδιώξει την Κόνστανς, η οποία θα επιστρέψει στην Αμερική. Κανένας δεν θυμάται την ιταλική της περίοδο ούτε την τελευταία ταινία της στο Χόλιγουντ – μια άγνωστη επιστημονική φαντασία του 1954, που γύρισε ο άνδρας τον οποίο εν τέλει παντρεύτηκε αποκτώντας τρία παιδιά μαζί του. Η καρδιά της την πρόδωσε ένα πρωινό του Οκτωβρίου του 1969, στα 49 της.

Ο κύριος Γκρι πρωτογνώρισε τον Παβέζε από τη μετάφραση του ποιητή Σωτήρη Τριβιζά σε μια, εξαντλημένη σήμερα, λεπτή έκδοση του Καστανιώτη. Το 2004 οι εκδόσεις Printa κυκλοφόρησαν έναν πλούσιο τόμο με ποιήματα, μεταφρασμένα από τον Γιάννη Παππά. Από εκεί προέρχεται το ποίημα «Τη νύχτα που κοιμήθηκες», που ο Παβέζε έγραψε για την Ντόουλινγκ στις 4 Απριλίου του 1950: «Ω πρόσωπο κλειστό, σκοτεινή αγωνία,/ πυρετέ που πικραίνεις τ’ άστρα,/ υπάρχει κάποιος που περιμένει την αυγή όπως και συ/ Είσαι ξαπλωμένη κάτω από τη νύχτα/ σαν ένας κλειστός νεκρός ορίζοντας./ Φτωχή καρδιά που τρέμεις,/ κάποτε ήσουν η αυγή».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή