Εξακόσιοι τριάντα επτά καλεσμένοι από περίπου 60 χώρες, 189 ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους και 74 μικρού μήκους από όλο τον κόσμο, 78 ελληνικές παραγωγές, τέσσερα διεθνή διαγωνιστικά τμήματα, δύο μεγάλα θεματικά αφιερώματα και τρεις εξαιρετικοί προσκεκλημένοι –ο θρυλικός Γάλλος φωτογράφος του πρακτορείου Magnum, Ρεϊμόν Ντεπαρντόν, η Αμερικανίδα Λόρεν Γκρίνφιλντ και η Γαλλοκολομβιανή Λάουρα Ουέρτας Μιγιάν–, κορυφαίοι σκηνοθέτες του είδους που αναμένονται στη Θεσσαλονίκη για να «συνοδεύσουν» τις ταινίες τους, να αναλύσουν την οπτική τους και να συνομιλήσουν με το κοινό.
Αυτή είναι σε αριθμούς η ταυτότητα του 22ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (ΦΝΘ, 5 – 15/3), που είναι πανέτοιμο να υποδεχθεί το κοινό και τους καλεσμένους του σε μια μεγάλη γιορτή, που εδώ και περίπου μία εικοσαετία εκπαιδεύει τους κινηματογραφόφιλους της χώρας σε αυτό το είδος σινεμά.
Σκηνή από την ατμοσφαιρική ταινία «Dawson City».
Το φεστιβάλ, που ιδρύθηκε το 1999 από τον Δημήτρη Εϊπίδη και άνοιξε τους ορίζοντες της Ελλάδας προς τον κόσμο των ταινιών τεκμηρίωσης, συνέβαλε, εκτός των άλλων, στην ταχύτατη και ποιοτική εξέλιξη της εγχώριας παραγωγής ντοκιμαντέρ. «Τα ελληνικά ντοκιμαντέρ μέσα στα τελευταία 20 χρόνια έχουν κάνει μεγαλύτερα άλματα από τις ταινίες μυθοπλασίας και έχουν πλέον διεθνή απήχηση», σχολίασε κατά τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου ο καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ, Ορέστης Ανδρεαδάκης.
Η συνάντηση με τους δημοσιογράφους, που έγινε ταυτόχρονα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, σε ζωντανή σύνδεση, παρουσίασε το πρόγραμμα μιας ώριμης και έμπειρης διοργάνωσης. Το μόνο που πλέον απασχολεί το φεστιβάλ είναι οι εξελίξεις σχετικά με την επιδημία του κορωνοϊού, αλλά προς το παρόν –και μέχρι νεωτέρας– δεν υπάρχουν ματαιώσεις στις αφίξεις των προσκεκλημένων, ενώ οι διοργανωτές έχουν προβλέψει για αυξημένα υγειονομικά μέτρα, πάντα σε επικοινωνία με τους υπεύθυνους κρατικούς φορείς της πόλης.
«Τι μπορεί να συμβολίζει ένας βράχος; Την ίδια τη γη, το περιβάλλον, τη φύση, το παρελθόν μας, την καθημερινότητά μας, την ίδια την πραγματικότητα. Και ακόμα, την ευθύνη που έχει ο άνθρωπος απέναντι στο περιβάλλον, στην κοινότητα που ζει, την ίδια του την ύπαρξη», σημειώνει ο σχεδιαστής Σάκης Στριτσίδης, υπεύθυνος για την οπτική ταυτότητα του 22ου ΦΝΘ. Η αφίσα της φετινής διοργάνωσης, ένας μικρός άνθρωπος, παρατηρητής ενός παράξενου πλανήτη που αιωρείται πάνω από το κεφάλι του, έχει σαφείς αναφορές στη σχέση μας με το περιβάλλον και τα κατεπείγοντα προβλήματα που απειλούν τον πλανήτη. Αλλωστε, αυτό το θέμα βρίσκεται στο επίκεντρο ενός από τα δύο βασικά αφιερώματα, με τίτλο «Ανθρωπόκαινος», όρο που πρωτοχρησιμοποίησε το 2000 o νομπελίστας φυσικός Πολ Κρούτζεν για να περιγράψει τη Γεωλογική εποχή, στην οποία έχουμε εισέλθει και η οποία διαδέχεται την Ολόκαινο εποχή. Τη στιγμή που γεννήθηκε η λέξη «ανθρωπόκαινος» ξεκίνησε και η συζήτηση για το τι σημαίνει, αν ισχύει και τι θα αφήσει ως αποτύπωμα στον πλανήτη μας σε 2.000 χρόνια. Το δεύτερο αφιέρωμα αφορά ένα «φαινόμενο» που εξαπλώθηκε στα χρόνια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, τα «memes». Για τη συγκεκριμένη, πρωτότυπη και προκλητική, θεματική επιλέγονται αιχμηρά ντοκιμαντέρ, πολιτικά ή και χιουμοριστικά, που υπενθυμίζουν ότι ο 21ος αιώνας έχει αποκτήσει ήδη τα δικά του κοινωνικά αντανακλαστικά.
Σκηνή από το «Generation wealth» της Αμερικανίδας Λόρεν Γκρίνφιλντ, ένα πορτρέτο μιας κοινωνίας υλιστικής και εξαρτημένης από την εικόνα.
Με τη σύγχρονη ζωή, αλλά θέτοντας στο επίκεντρο τον πλούτο, τη διασημότητα, την εξουσία, την εμπορευματοποίηση του σεξ και την εμμονή με την ομορφιά, ασχολείται στο φωτογραφικό και κινηματογραφικό έργο της η Λόρεν Γκρίνφιλντ, που έρχεται στη Θεσσαλονίκη με μικρά και μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ της. Με τις τρεις τελευταίες ταινίες του, που αντλούν έμπνευση από το cinema verité και αφηγούνται καθημερινές ιστορίες, συμμετέχει στη διοργάνωση ο Ρεϊμόν Ντεπαρντόν, ενώ η Λάουρα Ουέρτας Μιγιάν θα μας κάνει γνωστή τη συναρπαστική φιλμογραφία της, ντοκιμαντέρ μικρού και μεσαίου μήκους που η ίδια έχει χαρακτηρίσει «εθνογραφική μυθοπλασία».
Την αυλαία του φεστιβάλ θα ανοίξει την προσεχή Πέμπτη το συγκινητικό ντοκιμαντέρ «Τι μου έμαθε ένα χταπόδι», των Πίπα Ερλις και Τζέιμς Ριντ, που κάνει παγκόσμια πρεμιέρα στη Θεσσαλονίκη, ενώ το βραβευμένο με Οσκαρ για ντοκιμαντέρ μικρού μήκους «Μαθαίνοντας να κάνεις σκέιτ σε εμπόλεμη ζώνη (αν είσαι κορίτσι)», της Κάρολ Ντάισινγκερ, θα είναι η ταινία λήξης.