Δεύτερη σερί εβδομάδα με μια ταινία του Μάρκο Μπελόκιο στις αίθουσες και αυτή τη φορά πρόκειται για την τελευταία του μεγάλου μήκους δουλειά. Στο «Ονειρα γλυκά» (***), ο Ιταλός κινηματογραφιστής ασχολείται με το τραύμα της παιδικής ηλικίας μέσα από μια τρυφερή ιστορία μάνας – γιου, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Μάσιμο Γκραμελίνι. Αποσπά, δε, μια εξαιρετική ερμηνεία από τον πρωταγωνιστή του Βαλέριο Μασταντρέα.
Ο μικρός Μάσιμο περνάει ευτυχισμένος τις μέρες του στο Τορίνο με τη μητέρα του που τον λατρεύει. Οι δυο τους παίζουν, πηγαίνουν βόλτες, γεμίζουν την καθημερινότητά τους με χαρά και στοργή που κάθε παιδί θα έπρεπε να απολαμβάνει. Ο κόσμος του μικρού, ωστόσο, θα γκρεμιστεί όταν εκείνη θα πεθάνει ξαφνικά ένα βράδυ από ανακοπή. Οι τελευταίες λέξεις προς τον γιο της ταυτίζονται με τον τίτλο της ταινίας. Πολλά χρόνια αργότερα, ο σαραντάρης πια Μάσιμο, δημοσιογράφος στο επάγγελμα, θα αναγκαστεί να επιστρέψει στην τραυματική εμπειρία, γεγονός που τον συντρίβει ψυχολογικά. Καθώς η ιστορία ξετυλίγεται με τραγικές σχετικές με το παρελθόν αποκαλύψεις, μοναδική του σανίδα σωτηρίας είναι μια συμπονετική γιατρός.
Η φανταστική βιογραφία μένει στη σκιά του παιδικού τραύματος, καθώς ο Μπελόκιο χρησιμοποιεί τη συνηθισμένη συνειρμική γλώσσα του προκειμένου να δημιουργήσει την κατάλληλη ατμόσφαιρα. Στην ταινία παρακολουθούμε τον Μάσιμο σε διάφορες φάσεις της ζωής του στο Τορίνο, στη Ρώμη αλλά και στο Σεράγεβο, όπου εργάζεται ως πολεμικός ανταποκριτής. Οι εμπειρίες του σε αυτά τα μέρη τού φέρνουν διαρκώς στον νου τη χαμένη μητέρα του, το κενό της οποίας προσπαθεί (μάταια) να αναπληρώσει διαδοχικά μέσω της θρησκευτικής πίστης, της δουλειάς και της γυναικείας συντροφιάς.
Οπως και στο «Αίμα από το αίμα μου» που είδαμε την περασμένη εβδομάδα κι εδώ το φιλμ μοιάζει –και αισθητικά– χωρισμένο στα δύο: από τη μια, η δεκαετία του ’60 με τα ζεστά χρώματα και την ξεγνοιασιά, ακόμη και μετά τον θάνατο της μητέρας, του παιδικού σύμπαντος· από την άλλη, η ενήλικη ζωή όπου ο Μάσιμο φαίνεται βυθισμένος στον πόνο και στη δυστυχία, τριγυρισμένος από σκληρές εικόνες. Ωστόσο, αυτή η εναλλαγή, που εκ πρώτης όψεως μοιάζει εύστοχη, στερεί τελικά το φιλμ από τον ρυθμό και την ενότητα που θα το έκαναν πραγματικά ξεχωριστό. Και αυτό γιατί σε ένα αφήγημα ουσιαστικά μονοθεματικό (περί της ιερότητας της μητέρας) τα συνεχή μπρος-πίσω στην ίδια συναισθηματική βαθμίδα είναι δείγμα περισσότερο επιτήδευσης και λιγότερο γνήσιας κινηματογραφικής ευρηματικότητας.
Παρ’ όλα αυτά, το «Ονειρα γλυκά» καταφέρνει να παραμείνει άρτιο, χωρίς υπερβολές και ευκολίες ώς το τέλος. Αυτό, πλην του Βαλέριο Μαστραντρέα που αναφέραμε και παραπάνω, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και στην επιλογή της Μπερενίς Μπεζό στον ρόλο της γιατρού που βοηθά τον Μάσιμο. Η αργεντίνικης καταγωγής ηθοποιός που έγινε παγκοσμίως γνωστή από το οσκαρικό «The Artist», είναι μία από τις πιο γλυκές και φωτεινές φιγούρες του σημερινού κινηματογράφου. Το ιδανικό «φάρμακο», δηλαδή, για τον προβληματισμένο ήρωά μας…
Το βαρόμετρο της εβδομάδας
Στην «Κυνηγό με τον αετό» ο Οτο Μπελ ακολουθεί με την κάμερά του τη 13χρονη Αϊσολπάν, νομάδα του Καζαχστάν στα όρη Αλτάι, η οποία έχει βάλει σκοπό της ζωής της να γίνει η πρώτη γυναίκα κυνηγός με αετό, ακολουθώντας –ή αν προτιμάτε σπάζοντας– μια ανδρική παράδοση που κρατάει σχεδόν δύο χιλιετίες. Μαζί της στον μεγάλο αγώνα και στην εκπαίδευση που απαιτείται βρίσκεται ο πατέρας της, ο οποίος είναι πεπεισμένος πως ένα κορίτσι μπορεί, αν συγκεντρωθεί αρκετά, να πετύχει ό,τι ακριβώς και οποιοδήποτε αγόρι. Γυρισμένο στα επιβλητικά τοπία και στις απέραντες εκτάσεις της μογγολικής στέπας, το ντοκιμαντέρ αφηγείται μια επική ιστορία θάρρους και (κυρίως) αφοσίωσης, που αποδεικνύει πως οι βαθιά ριζωμένες παραδόσεις ενός λαού αποτελούν την ίδια του την ταυτότητα· και αυτό είτε ακολουθούνται από τους άνδρες είτε από τις γυναίκες που τον συναπαρτίζουν.
Προβάλλεται, έστω ετεροχρονισμένα, το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ «Η όψη της σιωπής» του Αμερικανού Τζόσουα Οπενχάιμερ («The Act of Killing»). Στην Ινδονησία, μια οικογένεια ανακαλύπτει τον στρατιωτικό του αυταρχικού καθεστώτος που δολοφόνησε τον γιο τους στη διάρκεια των αντικομμουνιστικών διώξεων της δεκαετίας του ’60. Η ταινία φέρνει στο φως το φρικτό παρελθόν καθώς ο αδελφός του θύματος έρχεται σε επαφή με τους συγγενείς του εκτελεστή του, αλλά και με έναν επιζώντα των αγριοτήτων της εποχής. Το φιλμ ήταν υποψήφιο για Οσκαρ καλύτερου ντοκιμαντέρ στην τελετή απονομής του 2015.