Στην ιστορία της λογοτεχνίας του 20ού αιώνα είναι λίγες οι μορφές που ιντριγκάρουν εξίσου με το έργο αλλά και την προσωπικότητά τους όσο ο Τζ. Ντ. Σάλιντζερ. Ο Αμερικανός συγγραφέας εξέδωσε επί της ουσίας μόνο ένα μυθιστόρημα –και αρκετές νουβέλες και διηγήματα– κι όμως θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους δημιουργούς της σύγχρονης εποχής. Το ένα αυτό μυθιστόρημα, βέβαια, είναι «Ο φύλακας στη σίκαλη»…
Αυτή την εβδομάδα βλέπουμε την κινηματογραφική βιογραφία του Σάλιντζερ, διά χειρός Ντάνι Στρονγκ, ο οποίος είναι κυρίως γνωστός ως ηθοποιός στα τηλεοπτικά «Billions» και «Mad Men». Εδώ προσλαμβάνει τον ανερχόμενο συνάδελφό του Νίκολας Χουλτ («Χ-Men», «Mad Max: Ο δρόμος της οργής») προκειμένου να ερμηνεύσει τον μυστηριώδη συγγραφέα και να ξετυλίξει την ιστορία πίσω από τη δημιουργία του πιο εμβληματικού έργου του. Για πρώτη φορά συναντούμε τον νεαρό Σάλιντζερ στα τέλη της δεκαετίας του 1930. Είναι ενθουσιώδης, είρων (ήδη), αφηρημένος και αποφασισμένος να γίνει συγγραφέας, κόντρα στην επιθυμία του εύπορου πατέρα του που τον θέλει βασιλιά του… μπέικον. Σύντομα θα γνωρίσει έναν ξεχωριστό δάσκαλο (Κέβιν Σπέισι), ο οποίος θα βάλει τη σκέψη του σε ράγες, ενώ εκδίδει και το πρώτο του διήγημα. Ωστόσο η ζωή του θα αλλάξει για πάντα μετά τα όσα θα βιώσει στα μέτωπα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι εμπειρίες αυτές θα διαμορφώσουν τόσο τον ίδιο όσο και τον διάσημο ήρωά του, Χόλντεν Κόλφιλντ.
Ο «Επαναστάτης στη σίκαλη», όπως τιτλοφορείται η ταινία, αφηγείται γραμμικά και δίχως ιδιαίτερες τεχνικές επιτηδεύσεις την ιστορία του συγγραφέα: τις ελπίδες, τις απογοητεύσεις του, τον έρωτα, την απελπισία του πολέμου, την επαγγελματική απόρριψη και τελικά το δημιουργικό ξέσπασμα και τη θριαμβευτική αποδοχή. Παραμένει πάντως σχεδόν καθηλωτική (ειδικά στο πρώτο κομμάτι, όπου το δίδυμο Χουλτ – Σπέισι «βγάζει» μερικές εξαιρετικές σκηνές) μόνο και μόνο εξαιτίας του θέματός της. Με μία υποσημείωση: Είναι σχεδόν απαραίτητο κάποιος να έχει διαβάσει –τουλάχιστον– τον «Φύλακα» προκειμένου να μπει στον κόσμο του φιλμ και, βέβαια, να αιτιολογήσει την παράφραση του τίτλου του.
Διότι «Ο φύλακας στη σίκαλη» είναι ένα πραγματικά επαναστατικό βιβλίο. Γραμμένο σε μια εποχή που ο κοινωνικός και εκφραστικός καθωσπρεπισμός χτυπούσε κόκκινο στην Αμερική, το μυθιστόρημα έχει για πρωταγωνιστή του τον Χόλντεν, έναν έφηβο σε τέλμα, ο οποίος περιφέρεται στη Νέα Υόρκη αηδιάζοντας κάθε μέρα όλο και περισσότερο με όσα συμβαίνουν γύρω του. Δεν πρόκειται απλώς για μια ιστορία ενηλικίωσης· ο «Φύλακας» είναι κυρίως μια οργισμένη αλλά και ιδιοφυής αντίδραση απέναντι σε κάθε τι ψεύτικο («phony», όπως επαναλαμβάνεται συνεχώς στο πρωτότυπο) και επιτηδευμένο, μια κραυγή αγωνίας προς έναν κόσμο, που ο δημιουργός του έβλεπε να ξεφεύγει από τη φυσικότητα και την άδολη ανθρωπιά. Δεν είναι παράξενο που το νόημά του είναι εξίσου επίκαιρο και σήμερα.
Το βαρομετρο της εβδομάδας
Στο πολυαναμενόμενο «Blade Runner 2019» ο Ντενίς Βιλνέβ του «Sicario» και της «Αφιξης» αναλαμβάνει να ξαναφέρει στη ζωή έναν από τους πιο καλτ sci-fi μύθους: αυτόν του ορίτζιναλ «Blade Runner» του Ρίντλεϊ Σκοτ, ταινίας η οποία επηρέασε όσο λίγες τους δημιουργούς του συγκεκριμένου είδους. Κεντρικός ήρωας είναι αυτή τη φορά ο Ράιαν Γκόσλινγκ, στον ρόλο ενός αστυνομικού ο οποίος ανακαλύπτει μυστικά σχέδια, ικανά να οδηγήσουν την κοινωνία στην ολική καταστροφή. Μπροστά στον κίνδυνο, θα καλέσει σε βοήθεια έναν παλιό γνώριμο: τον εξαφανισμένο για 30 χρόνια αστυνόμο Ντέκαρντ (Χάρισον Φορντ).
Στο «Wild Mouse», η ζωή ενός καταξιωμένου μουσικοκριτικού ανατρέπεται συθέμελα όταν ξαφνικά μένει άνεργος. Με την αρκετά νεότερη σύζυγό του να «απαιτεί» να κάνουν παιδί και έναν νέο, παράξενο φίλο για παρέα, o Γκέοργκ αποφασίζει να πάρει εκδίκηση από τον πρώην διευθυντή του.
Στο «Μια φανταστική γυναίκα» o Χιλιανός Σεμπαστιάν Λέλιο («Gloria») αφηγείται την ιστορία της Μαρίνα (Ντανιέλα Βέγκα), μιας νεαρής τρανσέξουαλ, η οποία έρχεται αντιμέτωπη με τον αιφνίδιο θάνατο του κατά πολύ μεγαλύτερου φίλου της. Η αντίδραση της οικογένειας του εκλιπόντος αλλά και η γενικότερη στάση της κοινωνίας μπαίνουν εδώ στο επίκεντρο, σε ένα συγκινητικό και ταυτόχρονα πολύ νηφάλιο δράμα πάνω στη διαφορετικότητα και στις ανθρώπινες αξίες που δεν (πρέπει να) είναι α λα καρτ. Βραβευμένο με την Αργυρή Αρκτο για το καλύτερο σενάριο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου.