«Παίρνω πάντοτε μαζί μου αυτή τη μαξιλάρα, τη βάζω στο παράθυρο, γέρνω το κεφάλι μου και απολαμβάνω τη διαδρομή. Σκέφτομαι, κρατάω σημειώσεις… Μ’ αρέσει το ταξίδι να είναι αργό. Το απολαμβάνω περισσότερο». Η Ελευθερία Αρβανιτάκη ήταν χαρούμενη και ορεξάτη. Η προηγούμενη Τετάρτη ήταν η πρώτη μέρα ενός καινούργιου ταξιδιού γι’ αυτήν και την Αλκηστη Πρωτοψάλτη. Ηταν η πρώτη συναυλία της καλοκαιρινής τους περιοδείας, με το ίδιο -περίπου- πρόγραμμα που παρουσίασαν με επιτυχία τον περασμένο χειμώνα στο Diogenis Studio.
Είχαμε δώσει ραντεβού στο κέντρο της Αθήνας. Ακριβώς στη 1 το μεσημέρι, ήρθαν και οι τελευταίοι μουσικοί -μαζί κι εγώ σε ρόλο γκρούπι- και το πούλμαν ξεκίνησε με προορισμό το χωριό Λελέικα Υπάτης, είκοσι λεπτά περίπου έξω από τη Λαμία. Πόσο διαφορετικό θα είναι το πρόγραμμα του καλοκαιριού, ρωτάω την Ελευθερία Αρβανιτάκη, ενώ οι μουσικοί κατεβαίνουν για φρέντο καπουτσίνο σε έναν σταθμό της εθνικής οδού. «Είναι το ίδιο, με λίγες προσθαφαιρέσεις τραγουδιών. Δέσαμε πολύ με την Αλκηστη. Ηταν μια από τις καλύτερες χρονιές μας». Εχει αλλάξει το κοινό, τι εισπράττετε; «Φυσικά. Δεν μπορούμε να φανταζόμαστε πράγματα που δεν υπάρχουν. Ο κόσμος έχει ανάγκη από ουσία, απλότητα και συνέπεια. Μόνο έτσι σε εμπιστεύεται και σε ακολουθεί».
«Μα κι εμείς στον κόσμο μέσα ζούμε», συμπληρώνει η Αλκηστη Πρωτοψάλτη. «Δεν βρισκόμαστε εκτός πραγματικότητας. Βλέπουμε πόσο δύσκολη είναι η κατάσταση. Κι αυτό που μπορούμε να προσφέρουμε στον κόσμο θέλουμε να είναι όσο καλύτερο γίνεται ώστε να μπορέσει να το απολαύσει και να ξεφύγει λίγο από τα προβλήματά του».
Ο Αλέξανδρος-Δράκος Κτιστάκης -τύμπανα και ενορχηστρώσεις- είναι τα τελευταία έξι χρόνια στην μπάντα της Ελευθερίας Αρβανιτάκη. Νέο παιδί, όπως και οι υπόλοιποι μουσικοί -από 26 έως 35 ετών-, και εξαιρετικός μουσικός. Είναι δύσκολα τα πράγματα για σας τους μουσικούς; τον ρωτάω. «Γενικά ναι. Αλλά δεν υποφέρουν όλοι το ίδιο. Αν μιλήσω για μένα, έχω χάσει ένα ποσοστό 30%-40% του εισοδήματός μου. Τα καταφέρνω, άλλα με πολύ τρέξιμο και πολύ κόπο, όπως θα διαπιστώσεις κι εσύ! Αν μιλήσουμε για ένα μικρό γκρουπ, τα πράγματα είναι άσχημα. Υπάρχουν επιχειρηματίες που εκμεταλλεύονται την κατάσταση. Στην καλύτερη περίπτωση μπορεί να δώσουν 30 ευρώ για μία εμφάνιση και να ζητήσουν να πληρώσουν και το ποτό που θα πιουν!».
Ο Ντίνος Κοτσινάρης είναι ο άνθρωπος που φροντίζει όλα να λειτουργούν ρολόι. Ξεκίνησε ως μουσικός, έπαιξε για κάποια χρόνια με τους αδελφούς Κατσιμίχα, αλλά εδώ και αρκετά χρόνια ασχολείται με την παραγωγή συναυλιών. Πώς πηγαίνει η προπώληση; «Η προπώληση στην επαρχία γενικότερα δεν είναι ενδεικτική του πώς θα πάει μια συναυλία. Κι αυτό, γιατί τα δύο ευρώ της έκπτωσης δεν θεωρούνται το ίδιο σημαντικά όσο στην Αθήνα ή στη Θεσσαλονίκη. Οπότε το κοινό έρχεται την τελευταία στιγμή. Αυτό φυσικά δημιουργεί σε μας μεγάλο άγχος, γιατί μπορεί λ.χ. μέχρι την Πέμπτη η προπώληση να είναι 200 εισιτήρια και την Κυριακή ο κόσμος στη συναυλία να είναι 2,5 χιλιάδες. Αλλα εν τω μεταξύ, μας έχει φύγει η ψυχή. Να σημειώσω, επίσης, ότι το φετινό καλοκαίρι ξεκίνησε δύσκολα. Λόγω του Μουντιάλ σχεδόν χάθηκε ο Ιούνιος». Τώρα που οι δήμοι δεν αγοράζουν πια συναυλίες -με ελάχιστες φυσικά εξαιρέσεις- τι κάνετε εσείς οι παραγωγοί; «Υπάρχουν τρεις τρόποι. Η αυτοδιοργάνωση με όλο το άγχος και το ρίσκο που μπορεί να φανταστεί κανείς, τα φεστιβάλ -ιδιωτικά τα περισσότερα- και οι σύλλογοι. Οι δήμοι έχουν τελειώσει. Να σου δώσω και κάποια νούμερα για να καταλάβεις το ρίσκο της παραγωγής: 13% ΦΠΑ, 7% ΑΕΠΙ και 5% φόρος δημοσίων θεαμάτων, γνωστός ως φόρος Φρειδερίκης, που ισχύει για την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Και το τρελό είναι ότι η είσπραξή του επαφίεται στην εκάστοτε ΔΟΥ». Με λίγα λόγια τα φιλανθρωπικά αισθήματα της Φρειδερίκης εν έτει 2014 επιβαρύνουν το εισιτήριο μιας συναυλίας.
Με τη συζήτηση πέρασε η ώρα. Τέσσερις το απόγευμα φτάσαμε στο χωριό. Ξαφνικά τα αστειάκια των μουσικών σταμάτησαν, όλοι σοβάρεψαν. «Θα δεις το sound check;», με ρωτάει ο Ντίνος. «Νομίζω ότι θα πιω έναν καφέ πρώτα», του απαντάω, σκεπτόμενη ότι αν δεν είσαι μουσικός ή τραγουδιστής, δεν έχεις κανένα κίνητρο να στέκεσαι επί 2-3 ώρες στους 35 βαθμούς. «Ο καφές είναι κερασμένος από μένα», μου λέει ο Μάκης Γεωργίου. «Είμαι ο διοργανωτής του Φεστιβάλ Οίτης». Και πώς αποφάσισες να κάνεις ένα φεστιβάλ σ’ ένα χωράφι στη μέση του πουθενά; – δεν χάνω την ευκαιρία να ρωτήσω. «Από παλιά είχα αγάπη γι’ αυτό το είδος της μουσικής. Οποτε προσπαθούσα να κάνω κάποια συναυλία στην περιοχή και να κλείσω έναν χώρο, μου λέγανε “δεν φέρνεις κανένα Καρρά”; Κι έτσι αποφάσισα να φτιάξω τον δικό μου χώρο. Με πείσμα, λίγη τύχη και τη στήριξη κάποιων ανθρώπων, πήρα ένα δάνειο από την τράπεζα και έτσι γεννήθηκε το Φεστιβάλ Οίτης». Αλλο ένα παράδειγμα πολιτιστικής αποκέντρωσης που βασίζεται στην τρέλα του ενός.
Το βουνό της Οίτης, το τέλειο φυσικό σκηνικό, κατεβάζει ένα δροσερό, ελαφρύ αεράκι. Η βραδιά είναι όμορφη. Ο κόσμος έχει γεμίσει ασφυκτικά τον χώρο. Η Ελευθερία Αρβανιτάκη και η Αλκηστη Πρωτοψάλτη, για δυόμισι ώρες στη σκηνή, προσφέρουν τα καλύτερα τραγούδια τους και απλόχερα το συναίσθημά τους. Είναι γλυκές, τρυφερές με τον κόσμο που επιστρέφει το συναίσθημα στη σκηνή, «καύσιμο» για άλλο ένα ανκόρ, άλλο ένα ανκόρ. Η βραδιά τελειώνει. Ολα πήγαν καλά. Το πούλμαν μάς περιμένει φωταγωγημένο. Επιστροφή στην Αθήνα. Ξύπνησα στις 4 τα ξημερώματα. Οι μουσικοί, συνηθισμένοι ξενύχτηδες είχαν όρεξη: «Τα λέμε στην επόμενη συναυλία». Πότε είναι; ρωτάω. «Αύριο!». Γεια σας παιδιά, χάρηκα πολύ.