Σίγουρα έχει συμβεί και σ’ εσάς. Να γέρνει το κεφάλι από τη νύστα και τα μάτια να παραμένουν προσηλωμένα στην οθόνη για το 5ο συνεχόμενο επεισόδιο από την αγαπημένη σειρά στο Netflix. Στο 6ο επεισόδιο έρχεται η υπερένταση και έτσι καταλήγουμε να κοιμηθούμε αρκετές ώρες αργότερα.
Η κατά συρροήν θέαση λέγεται στα αγγλικά binge watching και είναι το φαινόμενο που χαρακτηρίζει τα τηλεοπτικά ήθη της εποχής μας. Σε βαθμό που τώρα, στην εποχή της καραντίνας, ιστότοποι σε όλον τον κόσμο προτείνουν εκείνες τις σειρές που θα μας κρατήσουν αγκιστρωμένους για ημέρες ολόκληρες.
Μήπως όμως η βουλιμική τους κατανάλωση είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να μας συμβεί τη στιγμή που αισθανόμαστε ότι είμαστε υπό περιορισμό; Και πώς δρα κάτι τέτοιο στην ήδη επιβαρυμένη ψυχολογία μας; Οι ειδικοί εδώ και πολύ καιρό κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου πως το binge watching έχει ως αποτέλεσμα να επηρεάζεται η ποιότητα του ύπνου μας, με όλες τις συνέπειες που μπορεί να επιφέρει αυτό στην αποδοτικότητα που έχουμε στην εργασιακή ζωή μας. Παλαιότερες έρευνες αποδείκνυαν ότι είχε συνέπειες στην κοινωνικότητά μας, αλλά τουλάχιστον για τις επόμενες εβδομάδες αυτό δεν θα μας απασχολήσει… Τι γίνεται όμως με την εδραιωμένη ανησυχία που έχει κανείς έπειτα από μια τηλεοπτική «συνεδρία» πολλών ωρών;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι εντείνει το άγχος μας και κυρίως λειτουργεί εθιστικά: γίνεται το ναρκωτικό μας, που χρειαζόμαστε όλο και μεγαλύτερη δόση για να αισθανόμαστε ευχαριστημένοι. Το Netflix και άλλες μεγάλες πλατφόρμες γνωρίζουν πολύ καλά πώς να χειραγωγούν τον εγκέφαλό μας. Αν παρατηρήσει κανείς τη δομή των επεισοδίων σε κάθε σειρά, θα αναγνωρίσει ότι ξεκινούν με δράση, κάνουν κοιλιά στη μέση και τελειώνουν πάνω στο καλύτερο. Τι πιο φυσικό λοιπόν από το να πατήσει κανείς υπνωτισμένος το κουμπί που γράφει Next Episode, παρακάμπτοντας μάλιστα και την «ενοχλητική» εισαγωγή με τους τίτλους αρχής που μπαίνει ανάμεσα στον θεατή και την πλοκή. Ετσι τελειώνουμε ολόκληρες σειρές μέσα σε μία εβδομάδα, ενώ κάποτε περιμέναμε να έρθει η ημέρα που θα προβαλλόταν το επόμενο επεισόδιο στη μικρή οθόνη.
Πρόσφατα οι πλατφόρμες είχαν αρχίσει να αισθάνονται πως οι μαραθώνιες θεάσεις δεν ήταν και τόσο επωφελείς για τις ίδιες τις ακριβές παραγωγές τους. Ο λόγος ήταν ότι οι συνδρομητές τους καταβρόχθιζαν τόσο γρήγορα τις καινούργιες σεζόν, που ύστερα από λίγο σταματούσαν να μιλάνε γι’ αυτές διότι κάτι άλλο έκλεβε την προσοχή τους. Βέβαια, στην εποχή του κορωνοϊού, δεν τίθεται ζήτημα να αλλάξουν το μοντέλο τους. Πρέπει να το αλλάξουμε εμείς. Ας πατήσουμε και κανένα pause…