Ο Γιάγια Τουρέ, ο άσος της Ακτής Ελεφαντοστού, με τους συμπαίκτες του, μπορεί να τα έχει βάλει με το πέναλτι του Γιώργου Σαμαρά εκφράζοντας την πικρία του, ωστόσο στη μνήμη του κοινού έμεινε το νικηφόρο σουτ του Ελληνα ποδοσφαιριστή. Και βέβαια η εικόνα του να τρέχει με κινηματογραφική ένταση προς την τηλεοπτική κάμερα, σχηματίζοντας με τα δάχτυλά του το σχήμα της καρδιάς μπροστά στον φακό.
Το να έχεις διαρκώς μια κάμερα μπροστά σου δεν έχει μόνο πλεονεκτήματα αλλά και μειονεκτήματα. Μπορεί να την πάθεις όπως ο Μέσι, ο οποίος, είτε γιατί δεν το πρόσεξε είτε γιατί το αγνόησε, δεν χαιρέτησε ένα παιδάκι που του έτεινε το χέρι λίγο πριν από τον αγώνα της Αργεντινής με τη Βοσνία. Η απογοητευμένη έκφραση του μικρού πολλαπλασιάστηκε στις μικρές οθόνες όλου του κόσμου. Υπό το κράτος του τηλεοπτικού ζουμ, η άτυχη στιγμή είχε μεταβληθεί σχεδόν σε ύβρη προς τους αδυνάτους! Θορυβημένος, ο Μέσι τα έκανε χειρότερα διαβεβαιώνοντας ότι έχει την καλύτερη σχέση με τα παιδιά και δημοσιεύοντας στο facebook μια φωτογραφία του με ένα παιδί, που, όμως, δεν ήταν το ίδιο…
Η ανώνυμη σχολιογραφία του Ιντερνετ αναμασάει λαίμαργα την τηλεοπτική μονομέρεια και κατακεραυνώνει ηθικολογώντας περί πολιτικής ορθότητας. Αντίθετα με τον Μέσι, ο Σαμαράς και η υποστήριξή του στο 11χρονο παιδάκι με σύνδρομο Ντάουν, φαν της Σέλτικ, παρουσιάστηκε ως τεκμήριο ανθρωπιάς. Το ενδιαφέρον του είναι ειλικρινές και διαρκές. Αλλά και σε πολλές άλλες περιπτώσεις που κάτι τέτοιο δεν ισχύει, αυτό πρέπει να φαίνεται, αφού οι κάμερες καραδοκούν.
Ισχυρότερες από ποτέ, η μαζική εικόνα και η τηλεοπτική βιομηχανία λατρεύουν και ταυτόχρονα απειλούν τους ήρωές τους. Περισσότερο από ποτέ, οι ποδοσφαιριστές, εκτός από καλοί αθλητές, μπορούν σήμερα να είναι υποκείμενα διαφήμισης, να αξιοποιούν στο έπακρο εμπορικές συμφωνίες για τους ίδιους και την ομάδα τους, να είναι ηθοποιοί, να παίζουν με τον φακό ως είδωλα του σεξ και ταυτόχρονα ως πρότυπα ανθρωπιστικής αλληλεγγύης.
Από τους σταθερότερα και επικερδέστερα αξιοποιούντες αυτές τις χρήσεις, ο Ντέιβιντ Μπέκαμ μοιάζει εδώ και καιρό περισσότερο με κινηματογραφικό αστέρα και επιχειρηματία της διαφήμισης που, παρεμπιπτόντως, ξέρει και καλή μπάλα.
Αλίμονο, όμως, σε εκείνους που δεν κατορθώνουν να ισορροπήσουν σε αυτά τα στερεότυπα. Οι κάμερες δεν συγχωρούν, ενώ ο συνδυασμός της τηλεοπτικής μονομέρειας με τη φαρμακερή ηθικολογία που ξεχειλίζει από πολλούς ανώνυμους χρήστες των κοινωνικών δικτύων μπορεί να αποβεί μοιραίος. Γιατί, αντίθετα απ’ ό,τι συμβαίνει στη θρησκευτική πίστη, σε εκείνη της μαζικής κουλτούρας η ασέβεια και η απόρριψη προσφέρουν την ίδια ηδονή με την υπακοή.