Σε αναθεώρηση προς το δυσμενέστερο των προβλέψεών τους για την ύφεση του 2020 προχωρούν οι τράπεζες, μετά τα μέτρα περιορισμού της οικονομικής δραστηριότητας και τα τοπικά lockdown που ανακοινώθηκαν τις προηγούμενες μέρες από την κυβέρνηση, με το σενάριο του διψήφιου ποσοστού να έρχεται πιο κοντά, ιδίως αν επεκταθεί το «μοντέλο Θεσσαλονίκης». Κυρίως, όμως, οι οικονομολόγοι των τραπεζών ανησυχούν για το 2021, καθώς φαίνεται να απομακρύνεται η προοπτική ισχυρής ανάκαμψης, λόγω και των αναμενόμενων καθυστερήσεων στην εκταμίευση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Εθνική
Η Εθνική Τράπεζα έχει ήδη διαμορφώσει νέα πρόβλεψη για ύφεση 9% φέτος, έναντι 7,5% που προέβλεπε τον Σεπτέμβριο, με την προϋπόθεση όμως ότι η οικονομία δεν θα μπει σε πλήρες lockdown με έξοδο των πολιτών από τα σπίτια τους μόνο με SMS.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο της, Νίκο Μαγγίνα, «αυτό που θα διαχωρίσει το μονοψήφιο από το διψήφιο ποσοστό ύφεσης είναι το αν θα σωθεί ένα κομμάτι της χριστουγεννιάτικης αγοράς, καθώς και το αν θα μείνουμε στη σημερινή δομή των περιορισμών της Αθήνας ή θα κινηθούμε στο “μοντέλο Θεσσαλονίκης”».
Η πρόκληση, όμως, κατά τον κ. Μαγγίνα θα είναι το 2021. Θεωρεί ότι ανάπτυξη πάνω από 5% είναι δύσκολη αν δεν εξασφαλισθεί η εκταμίευση των 5,5 δισ. ευρώ που περιμένει η κυβέρνηση. Βεβαίως, σημειώνει, αν τα τουριστικά έσοδα είναι στο 70% του 2019, οι ρυθμοί μπορούν να είναι εντυπωσιακοί.
Επίσης, ανησυχεί για τις δημοσιονομικές εξελίξεις, προβλέποντας ότι ο προϋπολογισμός του 2021 που θα κατατεθεί θα έχει υψηλότερο έλλειμμα από το 1% του ΑΕΠ του προσχεδίου του περασμένου μήνα.
Πειραιώς
Με την κρισιμότητα του 2021 συμφωνεί ο Ηλίας Λεκκός, επικεφαλής οικονομολόγος της Τράπεζας Πειραιώς. «Το στοίχημα είναι το 2021», λέει. «Οποιοδήποτε ποσοστό ανάκαμψης κάτω από 3% είναι υφεσιακό. Χρειαζόμαστε ρυθμούς πάνω από 3% για να βγούμε από την υφεσιακή ζώνη. Με ρυθμούς πάνω από 5% θα μπορούμε να πούμε ότι καλύπτουμε το χαμένο έδαφος του 2020». Σημειώνει ότι αν μπορούσαν να εκταμιευθούν τα 5,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα ήταν πράγματι εφικτή η ανάκαμψη 7,5% που προβλέπει η κυβέρνηση, αλλά αυτό δεν αναμένεται να συμβεί, λόγω καθυστερήσεων, με ευθύνη της Ε.Ε.
Τα σενάρια της Πειραιώς για την ύφεση του 2020 ήταν μεταξύ 8% και 10% και αυτή τη στιγμή το επικρατέστερο βρίσκεται πιο κοντά στο 10%.
Alpha Bank
Σε διψήφιο ποσοστό θα διαμορφωθεί η ύφεση σε περίπτωση γενικού lockdown, σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο της Alpha Bank Παναγιώτη Καπόπουλο. Ομως, προσθέτει ότι η φετινή χρονιά δεν έχει τόσο σημασία όσο η ανάκαμψη που θα επιτευχθεί το 2021. Κατά τον κ. Καπόπουλο, είναι σημαντικό να μην υπάρξει απογοήτευση, να μην θεωρήσει ο κόσμος ότι η κατάσταση που διαμόρφωσε ο κορωνοϊός είναι η «νέα κανονικότητα» που δεν θα αλλάξει σύντομα. «Το σημαντικό είναι οι προσδοκίες», λέει. «Αυτό πρέπει να προσεχθεί.
»Στο πλαίσιο αυτό, παίζουν θετικό ρόλο τα μέτρα φορολογικών ελαφρύνσεων που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό του 2021, καθώς δίνουν μια προοπτική επιστροφής σε αναπτυξιακό περιβάλλον». Η τελευταία πρόβλεψη της Alpha ήταν για ύφεση 8% φέτος, ποσοστό που δεν ισχύει πλέον, με το σενάριο της διψήφιας ύφεσης πάντως να εξαρτάται από το αν θα γενικευθεί το lockdown. Για το 2021 η πρόβλεψή της ήταν για ανάκαμψη 5,5%.
Eurobank
Στη Eurobank, η πρόσφατη –αλλά πριν από τα μέτρα της κυβέρνησης– αναθεώρηση των προβλέψεών της τοποθέτησε την ύφεση για φέτος στο 8,6% και την ανάκαμψη στο 6,4% για το 2021.
Πλέον ο επικεφαλής οικονομολόγος της, Τάσος Αναστασάτος, ανησυχεί ότι ίσως να μην αποφευχθεί το διψήφιο ποσοστό εφόσον συνεχιστεί η κλιμάκωση των μέτρων κοινωνικού αποκλεισμού. Σε περίπτωση γενικού lockdown, λέει, η ύφεση θα βαθύνει περισσότερο.
Το πιο σημαντικό, όμως, είναι το τι θα γίνει το 2021, προσθέτει ο κ. Αναστασάτος, συμφωνώντας με τους συναδέλφους του των άλλων τραπεζών. Παράλληλα με το θέμα της ύφεσης, προσθέτει, υπάρχει μια σειρά από άλλα ανησυχητικά ερωτήματα. Μεταξύ άλλων στο δημοσιονομικό μέτωπο, επισημαίνει, το έλλειμμα φέτος προβλέπεται διψήφιο, ενώ και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θα έχει έλλειμμα τουλάχιστον 5% του ΑΕΠ. Φυσικά, προσθέτει, η διαθεσιμότητα πόρων από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία από το δεύτερο μισό του 2021 θα στηρίξει την προσπάθεια ανάκαμψης, στον βαθμό που θα απορροφηθούν.
Με ανάκαμψη στο 12,7% σε τριμηνιαία βάση στην Ευρωζώνη το τρίτο τρίμηνο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat που ανακοινώθηκαν την περασμένη Παρασκευή, στην Ελλάδα η ανάκαμψη υπολογίζεται ότι περιορίστηκε στο 7%, αναφέρει τραπεζική πηγή.
Σε ετήσια βάση εκτιμάται ότι το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 9,5% περίπου. Συνεπώς, στο εννεάμηνο η ύφεση της ελληνικής οικονομίας ήταν στο 8%-8,5%.