Crash test για τις επενδυτικές αντοχές των 1.857 νέων αιτήσεων για έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), συνολικής ισχύος 45,55 γιγαβάτ, θα αποτελέσει σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρμοδίων αρχών ο διαγωνισμός που θα πραγματοποιήσει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας τον Μάιο για νέα ισχύ 350 MW.
Αυτό που αναμένεται είναι η αποχώρηση από την αγορά, αυτοβούλως, επενδυτών που «είδαν φως και μπήκαν», όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά αρμόδιοι παράγοντες. Η εκτίμηση μεταφέρεται ως αισιόδοξη εξέλιξη, δεδομένου ότι τα νούμερα των 45,5 γιγαβάτ έχουν προκαλέσει τρόμο σε όσους εμπλέκονται με την ευθύνη αξιολόγησης και υλοποίησης των έργων.
Αν και στον διαγωνισμό του Mαΐου δεν θα συμμετάσχουν τα έργα των νέων αιτήσεων, μιας και δεν θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τότε η αξιολόγησή τους, εκτίμηση της ΡΑΕ είναι ότι οι τιμές που θα διαμορφωθούν θα αναγκάσουν επενδυτές που έσπευσαν να καταθέσουν άδειες, ευελπιστώντας σε υψηλά κέρδη, να αποχωρήσουν.
Χαμηλές τιμές
Η τιμή εκκίνησης στον διαγωνισμό του Μαΐου έχει οριστεί με υπουργική απόφαση στα 53,86 ευρώ η μεγαβατώρα και εκτίμηση της ΡΑΕ είναι ότι θα υποχωρήσει στα 40 ευρώ και πιθανότατα και πιο κάτω λόγω του ισχυρού ανταγωνισμού από μεγάλες ξένες και εγχώριες εταιρείες. Ετσι, οι χαμηλές τιμές θα προκαλέσουν ένα πρώτο ξεσκαρτάρισμα των αιτήσεων για νέα έργα, ενώ ένα δεύτερο θα ακολουθήσει όταν οι επενδυτές θα κληθούν να καταθέσουν το ποσό των 2,5 χιλιάδων ευρώ το μεγαβάτ (μέσο κόστος) που προβλέπει ο νόμος για να πάρουν τη βεβαίωση παραγωγού. Δεδομένου ότι το νέο θεσμικό δεν προβλέπει οικονομικά κριτήρια, δεν είναι λίγες οι αιτήσεις για φωτοβολταϊκά έργα ισχύος 200 MW (δηλαδή, επένδυση κοντά στα 150 εκατ. ευρώ) από εταιρείες με κεφάλαια των 100 ευρώ! Πρόκειται για μια κατηγορία… επενδυτών που έσπευσε να καταθέσει άδειες προσβλέποντας σε έσοδα από την πώλησή τους. Μάλιστα, σε κάποιες περιοχές της Θεσσαλίας φημολογείται πως κάποιοι έχουν αρχίσει να χτυπάνε ήδη πόρτες μεγάλων εταιρειών.
Οι ιδιοκτήτες γης
Ενα ζήτημα που αντιμετωπίζει επίσης και σε αυτόν τον κύκλο αιτήσεων η ΡΑΕ είναι αυτό των επικαλύψεων γης, αφού ο νόμος δεν υποχρεώνει τον επενδυτή να παρουσιάσει σε αυτό το στάδιο τίτλους ιδιοκτησίας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι εταιρείες τα βρίσκουν μεταξύ τους, υπάρχουν όμως και περιπτώσεις όπου ο ιδιοκτήτης όχι απλώς δεν έχει συναινέσει για την παραχώρηση της γης του, αλλά δεν έχει καν ερωτηθεί και ενημερώνεται εκ των υστέρων.
Τέτοιες καταγγελίες έχουν φτάσει ήδη στις αρμόδιες αρχές μαζί με την ανησυχία των ιδιοκτητών, αφού ο νόμος προβλέπει υποχρεωτική απαλλοτρίωση για έργα ΑΠΕ. Αν και μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει χρήση του νόμου αυτού, η ΡΑΕ είχε εισηγηθεί στην προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και αναμένεται να εισηγηθεί και στον νέο υπουργό Κώστα Σκρέκα νομοθετική ρύθμιση, που θα δίνει τη δυνατότητα στον ιδιοκτήτη να αναιρεί τη βεβαίωση παραγωγού.
«Θεωρούμε ότι ως κράτος δικαίου πρέπει να προστατέψουμε την ιδιοκτησία», αναφέρουν χαρακτηριστικά από τη ΡΑΕ, η οποία πρόκειται να εισηγηθεί στον νέο υπουργό μία ακόμη νομοθετική ρύθμιση για την αξιολόγηση παλαιών αιτήσεων, συνολικής ισχύος περί τα 10 γιγαβάτ, με το νέο πιο ευνοϊκό καθεστώς που θα αξιολογηθούν και αυτές που κατατέθηκαν στον τελευταίο κύκλο.