Aνάκαμψη με ρυθμό 4%-4,3% προβλέπει το βασικό σενάριο του ΙΟΒΕ για το 2021, έναντι πιο αισιόδοξων προβλέψεων για 4,8% της κυβέρνησης, 5% της Ε.Ε. και 5,7% του ΔΝΤ, σύμφωνα με την τριμηνιαία έκθεσή του για την οικονομία, που παρουσίασε χθες.
Το ίδρυμα επεξεργάσθηκε όμως και δύο ακόμη σενάρια, ένα θετικό, με ελαφρώς υψηλότερο ρυθμό ανάκαμψης 5%-5,3% και ένα αρνητικό, το οποίο έκανε εντύπωση καθώς προβλέπει ρυθμό ανάκαμψης μόλις 0,5%-1%, δηλαδή ουσιαστικά στασιμότητα. Αυτό το σενάριο ταυτίζεται σχεδόν με αυτό του ΟΟΣΑ που προβλέπει ανάκαμψη 0,9% για το 2021. Το επικρατέστερο, βεβαίως, είναι το βασικό, αλλά ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, καθηγητής Νίκος Βέττας, είπε χθες ότι «κανένα δεν μπορεί να αποκλεισθεί». Εννοείται ότι η εξέλιξη της πανδημίας, σε συνδυασμό με την πρόοδο των εμβολιασμών, και κατά συνέπεια η πορεία της φετινής τουριστικής σεζόν θα είναι οι αποφασιστικοί παράγοντες.
Πάντως, το ΙΟΒΕ ακόμη και στο βασικό του σενάριο προβλέπει χαμηλότερη τουριστική κίνηση από την κυβέρνηση και συγκεκριμένα την τοποθετεί στο 45%-50% του 2019, η διπλάσια από αυτήν του 2020, έναντι κυβερνητικής πρόβλεψης για 60% του 2019. Το σενάριο αυτό προβλέπει ήπια υποχώρηση της πανδημίας το α΄ και β΄ τρίμηνο, καθώς και ότι δεν θα σημειωθεί νέα έξαρσή της. «Θα είναι καθοριστικό αν θα τεθεί υπό έλεγχο το υγειονομικό πρόβλημα στην Ευρώπη αρκετά νωρίς την άνοιξη, όμως η προσδοκία για τουριστικά έσοδα που θα ξεπερνούν το μισό απ’ όσο ήταν πριν από την κρίση είναι αισιόδοξη», σχολίασε ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ.
Το ευνοϊκό σενάριο προβλέπει ταχύτερη υποχώρηση της υγειονομικής κρίσης και το δυσμενές να παραμείνει η επιδημιολογική κατάσταση στα τρέχοντα επίπεδα, με πιθανές νέες έντονες εξάρσεις. Οπως εξήγησε ο κ. Βέττας, στο αρνητικό σενάριο «θα μπούμε στο καλοκαίρι με τους όρους, περίπου, που μπήκαμε πέρυσι».
Σημαντικό παράγοντα, εξάλλου, χαρακτήρισε ο ίδιος την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και δεν έκρυψε τον προβληματισμό του, λέγοντας ότι «οι δυσκολίες για τη διαχείριση των σχετικών έργων δεν μπορούν να υποβαθμιστούν».
Ο κ. Βέττας τόνισε πως «το ότι αρχίζει να φαίνεται το τέλος της κρίσης δεν σημαίνει ότι αυτό είναι κοντά, ούτε ότι η πορεία προς τα εκεί είναι προδιαγεγραμμένη». Εξέφρασε αισιοδοξία πως μόλις διαφανεί το τέλος της υγειονομικής κρίσης, αναμένεται έκρηξη της ζήτησης, αλλά προειδοποίησε πως «η επίδρασή της κάθε άλλο παρά ομοιόμορφη θα είναι. Ολόκληροι τομείς δραστηριότητας και επιμέρους κλάδοι θα υποχωρήσουν έντονα και άλλοι θα αναπτυχθούν κατακόρυφα».
Επίσης, πρόσθεσε ότι η ζήτηση μπορεί να ανακάμψει με αργό ρυθμό σε ορισμένους κλάδους που δημιουργούν συστηματικά πολλές θέσεις απασχόλησης, όπως ο τουρισμός, η εστίαση, το λιανικό εμπόριο, οι μετακινήσεις, ο πολιτισμός και η ψυχαγωγία.
Προειδοποίησε, ακόμη, για συσσώρευση χρεών από κράτη, επιχειρήσεις και νοικοκυριά και σημείωσε πως η δυνατότητα διαχείρισής τους θα εξαρτηθεί από την αύξηση των εισοδημάτων τους.
Το μεγάλο ερώτημα είναι, τόνισε ο κ. Βέττας, πώς η αντιστροφή των ελλειμμάτων δεν θα βλάψει την ανάκαμψη.
Για το 2020, το ΙΟΒΕ εκτιμά ότι η ύφεση διαμορφώθηκε στο 9%-9,5%, μια πρόβλεψη πιο αισιόδοξη από το 10,5% της κυβέρνησης.