Στην Εσθονία, όπου όλα γίνονται ψηφιακά, εκτός από τον γάμο, το διαζύγιο και την αγοραπωλησία ακινήτου, υπολογίζεται ότι οι κάτοικοι της μικρής αυτής ευρωπαϊκής χώρας εξοικονόμησαν το 2020 1.345 έτη εργατοωρών. Αυτό κατέστη εφικτό μέσω του κέντρου διαλειτουργικότητας, που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, διασφαλίζοντας ότι τα πληροφοριακά συστήματα του εσθονικού δημοσίου «συνομιλούν» ταχύτατα και με ασφάλεια. Το κέντρο διαλειτουργικότητας επιτρέπει τη διασύνδεση των ψηφιακών υπηρεσιών –ξεπερνούν τις 3.000 στην Εσθονία– μέσω ηλεκτρονικών κλήσεων αυτόματης παροχής στοιχείων (web services). Το 2020 πραγματοποιήθηκαν 1,6 δισ. τέτοιου είδους κλήσεις στο κέντρο διαλειτουργικότητας της χώρας με πληθυσμό 1,3 εκατ. ατόμων.
Στην Ελλάδα, η οποία έχει ακόμη μακρύ δρόμο να διανύσει ωσότου γίνει συγκρίσιμη με την Εσθονία, στις 22 Μαρτίου η πλατφόρμα gov.gr συμπλήρωσε ένα χρόνο λειτουργίας. Μέσω αυτής πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 94 εκατομμύρια ψηφιακές συναλλαγές, για τις οποίες θα απαιτούνταν επισκέψεις σε δημόσιες υπηρεσίες συνολικής διάρκειας 23,5 εκατ. ωρών. Οι αριθμοί αυτοί αναμένεται να αυξηθούν δραματικά, ενόψει και νέων υπηρεσιών που θα προστεθούν το προσεχές διάστημα, συμπεριλαμβανομένων της ψηφιακής ίδρυσης επιχείρησης, του πλήρους ανοίγματος του κτηματολογίου και της ψηφιακής μεταβίβασης ακινήτων, όπως έχει δηλώσει στην «Κ» ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης.
Ολες όμως αυτές οι συναλλαγές γίνονται πράξη μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας (ΚΕΔ) της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (ΓΓΠΣΔΔ), το οποίο διασφαλίζει ότι τα συστήματα του Δημοσίου «μιλούν» μεταξύ τους. Αυτό συνέβη περισσότερο από 90 εκατ. φορές το 2020 μέσω ισάριθμων ηλεκτρονικών κλήσεων, αριθμός τριπλάσιος σε σύγκριση με το 2019 και δεκαπλάσιος συγκριτικά με το 2018.
«Σήμερα, μέσω του κέντρου διαλειτουργικότητας, δηλαδή του κεντρικού κόμβου παροχής σύγχρονων, ηλεκτρονικών, διαλειτουργικών υπηρεσιών από το Δημόσιο με ασφάλεια και αξιοπιστία, αντλούν στοιχεία περισσότεροι από 350 φορείς. Η παροχή κάθε ηλεκτρονικής υπηρεσίας ξεκινάει με την ταυτοποίηση του πολίτη που την αιτείται. Το ΚΕΔ εξασφαλίζει σε εφαρμογές φορέων του Δημοσίου στο gov.gr έναν σύγχρονο μηχανισμό ασφαλούς αυθεντικοποίησης των πολιτών με χρήση των κωδικών Taxisnet», σημειώνει στην «Κ» ο γενικός γραμματέας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος.
Οπως υπολογίζει, τον περασμένο Φεβρουάριο για την ψηφιακή «πρόσβαση» σε 287 υπηρεσίες, κατά μέσον όρο, αυθεντικοποιήθηκαν, ανά ημέρα, 280.000 χρήστες, δηλαδή υπήρξαν 7,8 εκατ. «login» σε μηνιαία βάση. Βάσει των στοιχείων αυτών, τεκμαίρεται ότι αποφεύχθηκαν –στις υπολειτουργούσες, βέβαια, δημόσιες υπηρεσίες λόγω τηλεργασίας– περίπου 280.000 επισκέψεις, ημερησίως, ενώ κατά το τελευταίο εξάμηνο έχουν ενταχθεί στον μηχανισμό αυθεντικοποίησης του ΚΕΔ 97 νέες υπηρεσίες.
Την αυθεντικοποίηση διαδέχεται η συλλογή των απαιτούμενων πληροφοριών (ονοματεπώνυμο, ΑΜΚΑ, ΑΦΜ κτλ.), ώστε να επιβεβαιωθεί η ταυτότητα του αιτούντος από τα συστήματα του Δημοσίου, να ενεργοποιηθεί ο αυτόματος συνδυασμός στοιχείων και πιστοποιητικών και να ολοκληρωθεί η «ψηφιακή» εξυπηρέτηση ενός πολίτη. Αυτού του είδους η αλληλεπίδραση μεταξύ των συστημάτων του Δημοσίου, για τον περασμένο Φεβρουάριο, σημαίνει σε αριθμούς: 937.000 επιβεβαιώσεις στοιχείων φυσικού προσώπου, 563.000, 381.000 και 331.000 κλήσεις παροχής στοιχείων ΑΜΚΑ, ΑΔΤ και μεταναστών, αντίστοιχα.
Νέες εφαρμογές τίθενται σε λειτουργία
Βασικό κρίκο της αλυσίδας διαλειτουργικότητας αποτελεί η άντληση και επεξεργασία απαραίτητων πληροφοριών από τα συστήματα του Δημοσίου για την ολοκλήρωση της επίσκεψης στο «ψηφιακό γκισέ» του gov.gr. Ετσι, τον Φεβρουάριο, υπήρξαν προς το ΚΕΔ 343.000 κλήσεις για πληροφορίες φορολογικού μητρώου (ΑΑΔΕ) που αξιοποιούνται από 37 φορείς, 246.000 κλήσεις, μέσω του gov.gr, για πιστοποιητικά και ληξιαρχικές πράξεις (μητρώο πολιτών) και 87.000 ηλεκτρονικά αιτήματα για στοιχεία κατόχου οχήματος (ΑΑΔΕ), που αξιοποιούνται από 30 φορείς του Δημοσίου.
Συνολικά, οι κλήσεις προς το ΚΕΔ ξεπερνούν σταθερά το επίπεδο των 10 εκατομμυρίων μηνιαίως, αντιστοιχώντας σε 11,5 εκατ. για κάθε μήνα του διαστήματος Ιανουάριος – Φεβρουάριος και σε 13,5 εκατ. για τον Δεκέμβριο του 2020. Οπως σημειώνει ο κ. Αναγνωστόπουλος, ο ρυθμός ανάπτυξης είναι εντυπωσιακός, με το τελευταίο εξάμηνο να έχουν διατεθεί σε νέες εφαρμογές περισσότερες από 180 διαδικτυακές υπηρεσίες του Κέντρου Διαλειτουργικότητας.
Ενδεικτικά, μία από τις εφαρμογές που ξεκίνησε να λειτουργεί φέτος (26 Φεβρουαρίου) αφορά την εγγραφή παιδιών που για πρώτη φορά θα φοιτήσουν σε δημόσιο νηπιαγωγείο και δεν είναι ήδη εγγεγραμμένα σε άλλο σχολείο. Για τη συγκεκριμένη υπηρεσία, το ΚΕΔ έλαβε 144.456 ηλεκτρονικές κλήσεις.
Η δήλωση διόρθωσης των τετραγωνικών μέτρων προς τους ΟΤΑ, η εξασφάλιση πιστοποιητικών δημοτολογικής αστικής κατάστασης, το πρόγραμμα «Τουρισμός για Ολους», οι αποζημιώσεις λογοθεραπείας από τον ΕΟΠΥΥ, το επίδομα ορεινών και μειονεκτικών περιοχών από τον ΟΠΕΚΑ, η βεβαίωση μόνιμης κατοικίας και η αίτηση αντιγράφου ποινικού μητρώου αποτελούν μερικές μόνο από τις υπηρεσίες που στηρίζονται στο Κέντρο Διαλειτουργικότητας.
Στην πρώτη θέση της ζήτησης βρίσκεται και το μητρώο πολιτών από το οποίο ελήφθησαν, μέσω κλήσεων από την ΑΑΔΕ, τον ΗΔΙΚΑ και τον ΕΦΚΑ, συνολικά 21 χιλ. και 32,4 χιλ. ληξιαρχικές πράξεις γέννησης και θανάτου, βάσει στοιχείων του πρώτου τριμήνου της φετινής χρονιάς. Τα δύο αυτά μεγέθη ανέρχονται για το 2020 σε 108 χιλ. και 134,2 χιλ., με τους θανάτους να υπερτερούν των γεννήσεων.