Το «άνοιγμα» της οικονομίας και η ενεργοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης αποτελούν τους δύο μεγάλους καταλύτες που ξαναζωντανεύουν το ελληνικό αφήγημα της ισχυρής οικονομικής ανάπτυξης, το οποίο έβαλε στον «πάγο» το ξέσπασμα της πανδημίας. Η ελληνική οικονομία, που ήταν ψηλά στη λίστα των μεγάλων «χαμένων» από το σοκ που προκάλεσε η COVID-19 το 2020, εκτιμάται ότι θα είναι ίσως η μεγαλύτερη νικήτρια της επανεκκίνησης, κυρίως καθώς το ισχυρό μειονέκτημα του περασμένου έτους, που είναι ο τουρισμός, γίνεται το μεγάλο πλεονέκτημα από φέτος και στο εξής. Παράλληλα, οι πόροι της Ε.Ε. αναμένεται να ωθήσουν την αναπτυξιακή δυναμική στην επόμενη 7ετία, με το 2022 να αποτελεί το έτος-ορόσημο από πλευράς αύξησης του ΑΕΠ.
Θετικές εκθέσεις
Το μπαράζ εκθέσεων και σχολίων των επενδυτικών οίκων και των οίκων αξιολόγησης τις τελευταίες ημέρες επιβεβαιώνουν τα παραπάνω, δείχνοντας πως ενώ οι προκλήσεις –τώρα που βλέπουμε το φως στο τούνελ της πανδημίας– συνεχίζονται, η ελληνική οικονομία έχει τα «όπλα» να ξεχωρίσει προσελκύοντας τα βλέμματα αλλά και τα κεφάλαια των επενδυτών.
Η Κομισιόν ήδη προχώρησε στην αναβάθμιση των εκτιμήσεών της για την ανάπτυξη στην Ελλάδα, και συνυπολογίζοντας τις εισροές από το Ταμείο Ανάκαμψης βλέπει πλέον ανάπτυξη 4,1% φέτος και 6% το 2022 σε σύγκριση με 3,5% και 5% αντίστοιχα πριν, ενώ αναμένεται να ακολουθήσουν και ανάλογες κινήσεις από επενδυτικούς οίκους, ειδικά εάν το στοίχημα του τουρισμού φανεί πως κερδίζεται.
Οπως σημείωσε και η Wood & Company, η Ελλάδα οδεύει σε έναν ενάρετο κύκλο αναβαθμίσεων από τους οίκους αξιολόγησης και αύξησης των προβλέψεων για το ΑΕΠ και των εταιρικών κερδών, ενώ προβλέπει πως φέτος η ανάπτυξη θα κινηθεί στο 3,6% προτού επιταχυνθεί στο 5,3% το επόμενο έτος.
Η τάση της ισχυρής ανάπτυξης και η αισιοδοξία για τις προοπτικές της χώρας που διακόπηκαν από την πανδημία, αντιστρέφεται και το δυναμικό αφήγημα επιστρέφει. Κατά τον οίκο, αυτό βασίζεται στους εξής πέντε παράγοντες:
1) Στο ότι η μακροοικονομική ανάκαμψη θα μπορούσε να εκπλήξει θετικά, λόγω της έντονης αύξησης του τουρισμού μετά την πανδημία και σχεδόν μιας δεκαετίας υποεπενδύσεων.
2) Στο φιλόδοξο σχέδιο για την οικονομία, με τη βοήθεια των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, όπου η Ελλάδα είναι από τους μεγαλύτερους δικαιούχους, και την αύξηση του τουρισμού μετά την πανδημία.
3) Στο ότι η πλήρης εκκαθάριση του τραπεζικού συστήματος είναι κοντά, με την επιτυχή εφαρμογή του προγράμματος «Ηρακλής» και τη μείωση του δείκτη NPE κάτω του 10% έως το τέλος του 2022.
4) Στη φιλική προς τις επιχειρήσεις κυβέρνηση, η οποία δίνει έμφαση στη μείωση των φόρων, στη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και στη στήριξη των ξένων επενδύσεων.
5) Στο σταθερό πολιτικό περιβάλλον, με τη Νέα Δημοκρατία να παραμένει πολύ μπροστά στις δημοσκοπήσεις, παρά τις προκλήσεις που δημιούργησε η COVID-19.
Οι μεταρρυθμίσεις
Η σταθερότητα του πολιτικού περιβάλλοντος είναι ένας παράγοντας στον οποίο δίνουν ιδιαίτερο «βάρος» και οι οίκοι αξιολόγησης, καθώς αυτό… μεταφράζεται και στην ταχεία εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης. Ο επικεφαλής αξιολογήσεων των χωρών της Δυτικής Ευρώπης της Fitch, Μικέλ Ναπολιτάνο, τόνισε μιλώντας στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, πως η σταθερή πολιτική κατάσταση είναι ένας από τους βασικότερους λόγους, μαζί με τη βελτίωση του θεσμικού περιβάλλοντος και την πρόοδο στις ιδιωτικοποιήσεις, που μπορεί να επιταχύνει την επιστροφή της Ελλάδας στην επενδυτική βαθμίδα, η οποία αν και είναι δύσκολο, δεν είναι και αδύνατο να επιτευχθεί σε διάστημα 1-2 ετών.
Ισχυρό μήνυμα ενόψει της προγραμματισμένης αξιολόγησης της Ελλάδας την προσεχή Παρασκευή 21 Μαΐου, δίνει στην «Κ» ο οίκος Moody’s. Οπως τονίζει ο αντιπρόεδρος της Moody’s και νέος επικεφαλής της για την Ελλάδα, Στέφεν Ντικ, οι οικονομικές επιδόσεις της χώρας μας θα ανακάμψουν έντονα από το δεύτερο εξάμηνο του 2021 αλλά και το 2022, χάρη στο άνοιγμα της οικονομίας αλλά και στην ενεργοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης.
Τα βασικά πιστωτικά πλεονεκτήματα για την Ελλάδα περιλαμβάνουν, κατά την άποψή του, το ιστορικό της κυβέρνησης και τη δέσμευση για την εφαρμογή απαιτητικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, την ισχυρή βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και τις μέτριες ανάγκες δανεισμού εν μέσω της συνεχούς στήριξης από τους πιστωτές της Ευρωζώνης, και ένα αρκετά μεγάλο απόθεμα ρευστότητας περίπου 33 δισ. ευρώ. Οπως σημειώνει ο κ. Ντικ, οι σημαντικές εισροές κεφαλαίων της Ε.Ε. στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, μαζί με την αναμενόμενη αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων, θα στηρίξουν την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, καθώς επίσης και τη μακροπρόθεσμη αναπτυξιακή δυναμική πέραν του 2022.
Εκτίναξη
Σε ό,τι αφορά την ώθηση που μπορεί να δώσει το Ταμείο Ανάκαμψης στο ελληνικό ΑΕΠ, κατά τους οίκους μπορεί να είναι πολλαπλάσια του 7% έως το 2026 που εκτιμά το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης. Οπως μάλιστα επεσήμανε η ING, τονίζοντας το μεγάλο όφελος του Ταμείου για την Ελλάδα, οι πόροι του μαζί με τα μέτρα στήριξης στα οποία έχει προχωρήσει η ελληνική κυβέρνηση ισοδυναμούν με μία στήριξη της οικονομίας ύψους 32,1% του ΑΕΠ που είναι και η μεγαλύτερη στον κόσμο, ξεπερνώντας ακόμα και τις ΗΠΑ που φτάνει το 25,5%. Σε αυτό ο πλαίσιο, η Morgan Stanley προβλέπει ότι η Ελλάδα θα δει σωρευτική αύξηση του ΑΕΠ ύψους 12% χάρη στο Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ η S&P εκτιμά ότι μπορεί να ξεπεράσει το 18%, η μεγαλύτερη δηλαδή αύξηση σε σχέση με όλες τις υπόλοιπες χώρες. Οι εκτιμήσεις της Goldman Sachs ευθυγραμμίζονται με αυτές της ελληνικής κυβέρνησης, για 7% σωρευτική ανάπτυξη, με την αμερικανική τράπεζα να υπογραμμίζει πως το ελληνικό σχέδιο παρέχει στην Ελλάδα τον απαραίτητο δημοσιονομικό χώρο για τη δημιουργία ανάκαμψης διαρκείας.