Με δημόσια στήριξη θα προχωρήσει σε πρώτη φάση η αγορά των διμερών συμβολαίων ενέργειας που παράγεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (RES- PPAs), η οποία θα ανοίξει εντός του 2022.
Αυτό προβλέπει το σχέδιο μεταρρύθμισης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (Market Reform Plan) που έχει θέσει σε δημόσια διαβούλευση η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) και το οποίο προβλέπει επίσης Μηχανισμό Στρατηγικής Εφεδρείας που θα αντισταθμίζει το κόστος ελάχιστης συντήρησης μονάδων που πρόκειται να αποσυρθούν με ισχύ έως τα μέσα του 2023 και Μηχανισμό Επάρκειας Ισχύος (CRM) που θα ισχύσει αμέσως μετά.
Μέσω του Μηχανισμού Στρατηγικής Εφεδρείας προτείνεται η αποζημίωση συνολικά 4.300 MW μέχρι το 2023 και συγκεκριμένα 1.850 MW για το 2021, 1.755 MW για το 2022 και 675 MW για το 2023. Οπως αναφέρεται στην έκθεση, η πρόταση υποβάλλεται προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι ασφάλειας εφοδιασμού του ελληνικού συστήματος που θα προκύψουν από το «σβήσιμο» των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ και οι οποίοι θα υπάρχουν έως τις αρχές του 2023, όταν θα λειτουργούν νέοι σταθμοί παραγωγής ενέργειας.
Σε ό,τι αφορά τη δημιουργία νέων μονάδων, η έκθεση αναφέρει ότι βρίσκονται υπό κατασκευή 825 MW, CCGT της Μυτιληναίος, που προβλέπεται να ολοκληρωθούν στο τέλος του 2022 ή στις αρχές του 2023.
Για τις υφιστάμενες μονάδες φυσικού αερίου αναφέρει ότι θα φτάσουν τη μέγιστη τεχνικά διάρκεια ζωής τους μετά το 2035, ενώ καμία από τις υφιστάμενες μονάδες φυσικού αερίου δεν έχει ανακοινώσει την πρόθεσή της να αποσυρθεί. Η έκθεση αναφέρει επίσης ότι η Πτολεμαΐδα V, ισχύος 660 MW με καύση λιγνίτη, αναμένεται να ξεκινήσει δοκιμαστική λειτουργία το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και εμπορική λειτουργία το 2023. Σημειώνει ότι η ΔΕΗ σχεδιάζει τη μετατροπή της μονάδας σε καύση φυσικού αερίου ισχύος 1.000 MW και τη θέση της σε λειτουργία με το νέο καύσιμο το νωρίτερο το 2025, και αναφέρει ρητά ότι δεν υπάρχει καμία πρόθεση να συμπεριληφθεί στο σχέδιο Στρατηγικής Εφεδρείας ή τον CRM. Επιλέξιμη για την ένταξή της στον μηχανισμό CRM θα είναι η Πτολεμαΐδα V μετά το 2025. Επιλέξιμες στον μηχανισμό CRM θα είναι σύμφωνα με το σχέδιο η απόκριση της ζήτησης, όπως και η αποθήκευση.
Σε ό,τι αφορά τα «πράσινα» PPAs (διμερή συμβόλαια) και προκειμένου να διευκολυνθεί η ανάπτυξή τους, το σχέδιο προβλέπει μεταξύ άλλων τη δημιουργία ταμείου παροχής κινήτρων εγγυήσεων. Η δημόσια στήριξη, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, θα άρει τους φραγμούς που προκαλούνται από την ευμεταβλητότητα των ΑΠΕ και θα παίξει τον ρόλο του «market-market» για να επιτευχθεί μια κρίσιμη μάζα PPAs που θα επιτρέψουν τη συνέχιση της ελεύθερης αγοράς, χωρίς δημόσια στήριξη.
Ετσι, σύμφωνα με το Market Reform Plan, το σχέδιο περιλαμβάνει την ανάπτυξη μιας οργανωμένης πλατφόρμας συναλλαγών για διμερείς συμβάσεις πολλαπλών πωλητών και πολλαπλών αγοραστών, και τη δημιουργία δημόσιου ταμείου για την παροχή κρατικών εγγυήσεων στις βιομηχανίες έντασης ενέργειας που θα απορροφούν ενέργεια παραγόμενη από ΑΠΕ μέσω των RES-PPAs.
Η εγγύηση θα στοχεύει πρωτίστως στην κάλυψη των απαιτήσεων μακροπρόθεσμης ροής εσόδων από τραπεζική χρηματοδότηση, ενώ θα λειτουργεί ως «έσχατη λύση». Ο σκοπός του μέτρου είναι διπλός: Να λειτουργήσει ως διάδοχος των συστημάτων στήριξης ΑΠΕ και παράλληλα να υποστηρίξει τη βιομηχανία έντασης ενέργειας στη μετάβαση προς τις ΑΠΕ, διασφαλίζοντας παράλληλα το χαμηλότερο δυνατό κόστος ενέργειας.
Επιλέξιμες βιομηχανίες έντασης ενέργειας θα είναι εκείνες που φέρουν ενεργειακό κόστος άνω του 10% του κόστους παραγωγής και είναι εκτεθειμένες στον ανταγωνισμό από το εξωτερικό.