Μήνας ξεκαθαρίσματος στο τοπίο των ενεργειακών αποκρατικοποιήσεων θα είναι ο Σεπτέμβριος. Οι διαγωνισμοί για την πώληση του 100% της ΔΕΠΑ Υποδομών και του 49% του ΔΕΔΔΗΕ δείχνουν να προχωρούν απρόσκοπτα και να ολοκληρώνονται επιτυχώς, καθώς παραμένει ισχυρό το ενδιαφέρον των υποψήφιων επενδυτών, υποκινούμενο κατά βάση από τα ρυθμιζόμενα εγγυημένα έσοδά τους, ως διαχειριστές ενεργειακών δικτύων. Ενα σημαντικό σημείο διαφοροποίησης ως προς το επενδυτικό ενδιαφέρον των δύο εταιρειών είναι η ανταπόκριση ισχυρών ευρωπαϊκών εταιρειών διαχείρισης δικτύων για τη ΔΕΠΑ Υποδομών, σε αντίθεση με τον ΔΕΔΔΗΕ που το ενδιαφέρον περιορίστηκε σε funds. Το γεγονός ότι η ΔΕΗ δεν παραχωρεί μαζί με το 49% του ΔΕΔΔΗΕ και το μάνατζμεντ, απομάκρυνε από τον διαγωνισμό διαχειριστές της Ευρώπης, όπως η ιταλική Enel και η γαλλική Enedis, που είχαν εκφράσει ανεπίσημα το ενδιαφέρον τους πριν από την έναρξη της διαγωνιστικής διαδικασίας.
Η τελική μάχη για τη ΔΕΠΑ Υποδομών θα δοθεί μεταξύ δύο εκ των πλέον ισχυρών διαχειριστών της Ευρώπης, που κατέθεσαν δεσμευτικές προσφορές σε σύνολο έξι συνολικά υποψηφίων που προκρίθηκαν για τη β΄ φάση του διαγωνισμού. Τον πλήρη έλεγχο των δικτύων μέσης και χαμηλής τάσης φυσικού αερίου διεκδικούν η Italgas, που είναι ο μεγαλύτερος διανομέας φυσικού αερίου στην Ιταλία και ο τρίτος μεγαλύτερος διαχειριστής δικτύων στην Ευρώπη και η τσεχική EP Investment Advisors, του διεθνούς ενεργειακού ομίλου της Πράγας (EPH) με δραστηριότητα και σε Σλοβακία, Ιταλία, Ιρλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία και Ελβετία.
Το ενδιαφέρον και των δύο εταιρειών είναι ισχυρό και η μάχη, σύμφωνα με παράγοντες που εμπλέκονται στη διαδικασία ιδιωτικοποίησης, θα κριθεί στο τίμημα, αφού ο καθένας εκ των δύο διεκδικητών έχει τους δικούς του λόγους να αποκτήσει τον έλεγχο των ελληνικών δικτύων φυσικού αερίου, που εμφανίζει τον μεγαλύτερο ρυθμό ανάπτυξης στην Ευρώπη. Το ΤΑΙΠΕΔ έχει προχωρήσει στην αποσφράγιση του τεχνικού φακέλου των προσφορών για τον έλεγχο των νομιμοποιητικών εγγράφων και αναμένεται μέσα στον Σεπτέμβριο να ανοίξει και τον φάκελο των οικονομικών προσφορών για την ανάδειξη του προτιμητέου επενδυτή. Θα ακολουθήσουν οι προβλεπόμενες εγκρίσεις από τις αρμόδιες ευρωπαϊκές και εθνικές αρχές (DGcomp και ΡΑΕ) που θα επιτρέψουν, καλώς εχόντων των πραγμάτων, την ολοκλήρωση της συναλλαγής έως το τέλος του έτους.
Στην τελική ευθεία μπαίνει και η ιδιωτικοποίηση για την πώληση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ, το οποίο τυπικά συνεχίζουν να διεκδικούν τα 9 επενδυτικά funds που προκρίθηκαν για τη δεύτερη φάση του διαγωνισμού, ουσιαστικά ωστόσο το ενδιαφέρον έχει περιοριστεί σε 4, που είναι και τα πλέον ισχυρά και δυναμικά σε επενδύσεις υποδομών. Μάχη μέχρι τέλους για τον ΔΕΔΔΗΕ θα δώσουν το γνωστό στην Ελλάδα CVC Capital Partners, που έχει καταστεί τα τελευταία χρόνια από τους μεγαλύτερους ξένους επενδυτές στη χώρα (Εθνική Ασφαλιστική, Vivartia, Metropolitan, Υγεία, Μητέρα, Ιασώ General, Λητώ, μαρίνες Φλοίσβου, Ζέας, Γουβιών στην Κέρκυρα και της Λευκάδας, Skroutz.gr), το εξειδικευμένο στις υποδομές fund με έδρα το Λουξεμβούργο First Sentier, με ενεργητικό 176 δισ. δολαρίων, ο αμερικανικός πολυσχιδής επενδυτικός όμιλος KKR –Kohlberg Kravis Roberts– με ενεργητικό της τάξης των 200 δισ. δολαρίων, που πρωτοενεπλάκη στα ελληνικά πράγματα το 2016 μέσω της πλατφόρμας διαχείρισης κόκκινων δανείων Pillarstone, ενώ έχει αποκτήσει και την «Ελαΐς» διά της εξαγοράς του χαρτοφυλακίου μαργαρίνης ελαιολάδου της Unilever, καθώς και το αυστραλιανό fund Macquarie, με υπό διαχείριση κεφάλαια της τάξης των 500 δισ. δολαρίων και τη μεγαλύτερη εταιρεία διαχείρισης ενεργητικού στον κλάδο υποδομών στον κόσμο.
Tα τέσσερα επενδυτικά funds, τα οποία θα πρέπει να σημειωθεί ότι η διοίκηση της ΔΕΗ αποφεύγει να κατoνομάσει, έχουν ξεσκονίσει τα data rooms της εταιρείας και με τη συνδρομή μιας στρατιάς συμβούλων διατυπώνουν βροχή ερωτήσεων για κάθε λεπτομέρεια – στάση ενδεικτική του ζωντανού ενδιαφέροντος που επιδεικνύουν λίγες μόλις εβδομάδες πριν από την κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών στις 4 Σεπτεμβρίου.
Το ισχυρό ενδιαφέρον των τεσσάρων επενδυτών επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι έχουν αιτηθεί ραντεβού με τη ΡΑΕ για να ενημερωθούν για διάφορα ρυθμιστικά θέματα που συνδέονται με τη λειτουργία του ΔΕΔΔΗΕ. Στην πλευρά της ΔΕΗ επικρατεί αισιοδοξία για το αποτέλεσμα του διαγωνισμού και την προσέλκυση υψηλού τιμήματος, το οποίο συνδέουν με τα ρυθμιζόμενα έσοδα, τα περιθώρια βελτίωσης και απόδοσης της εταιρείας μέσω της υλοποίησης των προγραμμάτων ψηφιοποίησης του δικτύου και εγκατάστασης έξυπνων μετρητών και τον ανταγωνισμό μεταξύ των υποψηφίων, οι οποίοι διαθέτουν στο σύνολό τους υψηλή κεφαλαιουχική βάση. Αισιόδοξος για το αποτέλεσμα του διαγωνισμού δηλώνει στην «Κ» ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης, επισημαίνοντας πάντως ότι ο ίδιος θα εισηγηθεί τη μη πώληση στην περίπτωση που το τίμημα κυμανθεί από ένα ύψος και κάτω. Αλλωστε, το δίκτυο των 239.236 χλμ. του ΔΕΔΔΗΕ, με αναπόσβεστη αξία περί τα 3 δισ. ευρώ, αποτελεί το σημαντικότερο περιουσιακό στοιχείο της ΔΕΗ, συμμετέχοντας στη λειτουργική κερδοφορία της με ποσό της τάξεως των 300 εκατ. ευρώ ετησίως. Ρυθμιστικές και άλλες εκκρεμότητες που συνδέονται με την πώληση της εταιρείας έχουν τακτοποιηθεί πλήρως, οπότε με την κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών τον Σεπτέμβριο εκτιμάται ότι η όλη διαδικασία ανάδειξης πλειοδότη και μεταβίβασης θα μπορούσε να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους.
Μετ’ εμποδίων δύο διαγωνισμοί
Με πολύ διαφορετικές ταχύτητες και αβέβαιο αποτέλεσμα προχωρούν οι ιδιωτικοποιήσεις της ΔΕΠΑ Εμπορίας και της Υπόγειας Αποθήκης Φυσικού Αερίου Καβάλας. Η δικαστική διένεξη με την Elfe για το ύψος των οφειλών της λιπασματοβιομηχανίας υποχρέωσε το ΤΑΙΠΕΔ να «παγώσει» τη διαδικασία κατάθεσης δεσμευτικών προσφορών μέχρι το τρίτο τρίμηνο του έτους.
Η προθεσμία αυτή εκπνέει μέσα στον Σεπτέμβριο και θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις είτε προς την κατεύθυνση συνέχισης του διαγωνισμού –σενάριο με αυξημένες πιθανότητες για ναυάγιο, αφού δεν θα έχει τελεσφορήσει η δικαστική υπόθεση– είτε προς την κατεύθυνση ακύρωσής του.
Πληροφορίες θέλουν τα αρμόδια κυβερνητικά επιτελεία να εξετάζουν και τις δύο επιλογές και συγκεκριμένα σενάρια για τη δεύτερη περίπτωση, της ακύρωσης δηλαδή του διαγωνισμού, σε μια προσπάθεια να βάλουν τέλος στην παρατεταμένη αβεβαιότητα που ταλανίζει την ίδια τη ΔΕΠΑ, αλλά και τα ΕΛΠΕ, λόγω της συμμετοχής τους με ποσοστό 35% στην εταιρεία. Τα εναλλακτικά σενάρια που εξετάζονται σε περίπτωση ακύρωσης είναι είτε η αυτόνομη πώληση του χαρτοφυλακίου λιανικής είτε η είσοδος στο Χρηματιστήριο ποσοστού 35%, από το 65% που κατέχει το Δημόσιο στην εταιρεία.
Στην περίπτωση της Υπόγειας Αποθήκης Φυσικού Αερίου της Νότιας Καβάλας, αναμένεται να ανοίξει στις αρχές Αυγούστου το VDR για να αντλήσουν οι δύο υποψήφιοι επενδυτές, ΔΕΣΦΑ – ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και Energean Gas & Oil, τα αναγκαία οικονομικά στοιχεία για την αξιολόγηση της παραχώρησης.
Η κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών, ωστόσο, δεν μπορεί να προχωρήσει εάν προηγουμένως δεν εγκρίνει η ΡΑΕ κανονισμό τιμολόγησης, απαραίτητο για την αξιολόγηση του project από τους επενδυτές.