Την παρουσία της σε μια κατηγορία που αναπτύσσεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια, αυτή της κατεψυγμένης ζύμης, ενισχύει η Vivartia μέσω της απόκτησης περαιτέρω ποσοστού στις εταιρείες «Ελληνική Ζύμη» και «Αλεσις», οι οποίες ήταν ήδη θυγατρικές της –στην πραγματικότητα θυγατρικές της «Μπάρμπα Στάθης»– κατά 49% και 51% αντιστοίχως. Το ποσοστό της Vivartia στην «Ελληνική ζύμη» και στην «Αλεσις», γνωστή από το σήμα «Χρυσή Ζύμη», θα ανέλθει σε 75%, ενώ ο Μιχάλης Αραμπατζής, ιδρυτής των δύο παραπάνω εταιρειών και επικεφαλής της πρώτης, αφενός θα παραμείνει στη διοίκηση και αφετέρου θα κρατήσει το 25% των εταιρειών. Η αύξηση του ποσοστού της Vivartia στις δύο εταιρείες αποτελεί στην ουσία τη δεύτερη κίνηση διεύρυνσής της από όταν πέρασε στον έλεγχο του CVC. Εστω κι αν η «Δωδώνη», όπου έχει αποκτήσει την πλειοψηφία το CVC, παραμένει ξεχωριστή επιχειρηματική οντότητα, θα υπάρξουν συνέργειες με τη Vivartia. Πιο ενδιαφέρον ίσως είναι ότι κύκλοι της αγοράς με γνώση επισημαίνουν ότι θα πρέπει να αναμένονται και άλλες κινήσεις από τη Vivartia το επόμενο διάστημα.
Τα «φλερτ» ανάμεσα στη Vivartia και τον Μιχάλη Αραμπατζή και οι συμφωνίες που ακολουθούσαν είναι υπόθεση αρκετών δεκαετιών. «Πρόγονος» της «Ελληνικής ζύμης» είναι η εταιρεία «Μακεδονική σφολιάτα», η οποία ιδρύθηκε από τον κ. Αραμπατζή το 1978, ως μετεξέλιξη ενός εργαστηρίου παρασκευής τυρόπιτας και μπουγάτσας που είχε ανοίξει τρία χρόνια πριν στα Μάλγαρα. Η «Μακεδονική σφολιάτα» περιήλθε στα τέλη της δεκαετίας του ’90 στην κατοχή της «Μπάρμπα Στάθης». Το 2001 ο Μιχάλης Αραμπατζής ίδρυσε την «Ελληνική ζύμη». Τo 2006 η Vivartia προσέγγισε εκ νέου τον κ. Αραμπατζή και το 2007 υπεγράφη συμφωνία που προέβλεπε την παραχώρηση του 49% της «Ελληνικής ζύμης» στη Vivartia με αντάλλαγμα την παραχώρηση στον κ. Αραμπατζή του 49% της «Αλεσις».
Η «Ελληνική ζύμη» διαθέτει βιομηχανικές εγκαταστάσεις 43.250 τ.μ. στη Βιομηχανική Περιοχή Θεσσαλονίκης, στη Σίνδο. Εκεί βρίσκονται τα τρία εργοστάσια παραγωγής ζύμης σφολιάτας, κρουασάν, παραδοσιακών προϊόντων (χωριάτικα), μπουγάτσας, πίτσας και κουλουριού. Την περίοδο 2001-2017 πραγματοποίησε επενδύσεις ύψους 42,6 εκατ. ευρώ. Το 2019, σύμφωνα με τα τελευταία δημοσιευμένα αποτελέσματά της, πραγματοποίησε πωλήσεις 83,1 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 10,3% σε σύγκριση με το 2018, ενώ τα λειτουργικά της κέρδη διαμορφώθηκαν σε 13,3 εκατ. ευρώ. Το 2020 οι πωλήσεις παρουσίασαν αυξητικές τάσεις, κυρίως σε ό,τι αφορά τα προϊόντα υψηλής αποθεματοποίησης. Οι πωλήσεις της «Αλεσις» διαμορφώθηκαν το 2019 σε 17,1 εκατ. ευρώ, ενώ τα λειτουργικά κέρδη σε 0,7 εκατ. ευρώ.
Αμφότερες οι εταιρείες εντάσσονται στον κλάδο κατεψυγμένων της Vivartia, που αποτελεί κατά πολλούς το «πετράδι του στέμματος» στην εταιρεία. Ο κλάδος κατεψυγμένων ήταν άλλωστε από τους ευνοημένους της πρώτης χρονιάς της ζωής μας με την πανδημία, καθώς κατέγραψε αύξηση πωλήσεων το 2020 κατά 3,9% σε σύγκριση με το 2019. Σύμφωνα με την οικονομική έκθεση της Vivartia για το 2020, οι πωλήσεις του κλάδου κατεψυγμένων διαμορφώθηκαν σε 161,9 εκατ. ευρώ έναντι 155,8 εκατ. ευρώ το 2019. Τα λειτουργικά κέρδη του κλάδου διαμορφώθηκαν το 2020 σε 26,4 εκατ. ευρώ, ενισχυμένα κατά 8% σε σύγκριση με το 2019. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 10,7%.
Οι πωλήσεις του κλάδου γαλακτοκομικών της Vivartia υποχώρησαν το 2020 στα 275 εκατ. ευρώ από 282,5 εκατ. ευρώ το 2019, με τα λειτουργικά κέρδη όμως να αυξάνονται σε 25 εκατ. ευρώ από 19,1 εκατ. ευρώ το 2019.
Ο κλάδος της εστίασης επλήγη βαριά από τα lockdowns, με συνέπεια οι πωλήσεις να υποχωρήσουν κατά 42,1% το 2020, στα 113,4 εκατ. ευρώ και τα λειτουργικά κέρδη να περιοριστούν σε 2,9 εκατ. ευρώ από 24,5 εκατ. ευρώ το 2019. Ο κλάδος της εστίασης συνέβαλε καθοριστικά στην πτώση των πωλήσεων συνολικά του ομίλου Vivartia, οι οποίες το 2020 διαμορφώθηκαν σε 548,2 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 12,9%. Τα λειτουργικά κέρδη υποχώρησαν σε 53,9 εκατ. ευρώ έναντι 68,7 εκατ. ευρώ το 2019.
Μια πολλά υποσχόμενη αγορά
Σε τροχιά ανόδου βρίσκονται από το 2015, χρονιά των capital controls, κι έπειτα τα κατεψυγμένα τρόφιμα εν γένει, υποκατηγορία των οποίων είναι και οι κατεψυγμένες ζύμες. Και εάν το 2015 αυτό συνέβη λόγω της συνολικότερης στροφής των καταναλωτών να προχωρήσουν σε αποθεματοποίηση τροφίμων μακράς διάρκειας, η συνέχιση της ανοδικής πορείας του κλάδου οφείλεται στην ολοένα και μεγαλύτερη ζήτηση για έτοιμα προς μαγείρεμα – ψήσιμο προϊόντα ζύμης, όπως πίτες, πίτσες, αλλά και γλυκά.
Καθοριστικό ρόλο στην αύξηση των πωλήσεων των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην εν λόγω κατηγορία διαδραματίζουν δύο ακόμη παράγοντες: η παραγωγή προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας για λογαριασμό πολλών μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ και ο υψηλός βαθμός εξωστρέφειας, με μεγάλες και μικρές εταιρείες να εξάγουν τα προϊόντα τους ακόμη και στις ΗΠΑ και στον Καναδά. Αλλωστε, η παγκόσμια αγορά κατεψυγμένων ζυμών υπολογίζεται ότι πλησιάζει τα 8 δισεκατομμύρια δολάρια και αναμένεται ότι θα έχει μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 5% έως το 2025.
Στην ελληνική αγορά, εκτός από τις εταιρείες «Ελληνική Ζύμη» και «Αλεσις-Χρυσή Ζύμη», στις κορυφαίες του κλάδου συγκαταλέγονται η Alfa, η Kanaki της HQF, συμφερόντων Φιλίππου, η «Ιωνική Σφολιάτα», η «Ροδούλα», η «Ευβοϊκή Ζύμη» κ.α. Η Alfa, που βρίσκεται στην Κοζάνη, κατέκτησε, όπως αναφέρει στην οικονομική της έκθεση για το 2020, την ηγετική θέση στην κατηγορία της κατεψυγμένης ζύμης σε ό,τι αφορά το λιανεμπόριο. Ο κύκλος εργασιών της διαμορφώθηκε σε 36,5 εκατ. ευρώ από 37,24 εκατ. ευρώ το 2019, κυρίως λόγω της μείωσης των πωλήσεων στο κανάλι του HORECA, ενώ εν μέσω πανδημίας η εταιρεία τοποθέτησε νέα προϊόντα στην αγορά, όπως ημιέτοιμα γλυκά και νέες γεύσεις πίτσας. Η εταιρεία μέσα στο τρέχον έτος «τρέχει» και θυγατρική στις ΗΠΑ, την Alfa Holdings US, ενώ εξάγει τα προϊόντα της σε πάνω από 35 χώρες.
H Kanaki την τρέχουσα χρονιά διευρύνει τις συνεργασίες της για την παραγωγή προϊόντων κατεψυγμένης ζύμης ιδιωτικής ετικέτας για λογαριασμό λιανεμπόρων στο εξωτερικό, ενώ αναμένει αύξηση των εξαγωγών προς ΗΠΑ και είσοδο σε νέες αγορές εντός Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Με διψήφιο ποσοστό «τρέχουν» οι πωλήσεις στην «Ιωνική Σφολιάτα» και συγκεκριμένα άνω του 20% το α΄ εξάμηνο. Στόχος της εταιρείας είναι να συνεχίσει με τον ρυθμό αυτόν και ει δυνατόν υψηλότερα, ενώ τα προ φόρων και τόκων κέρδη καταγράφουν αύξηση 150%. Η στρατηγική ανάπτυξης που θα ακολουθήσει η εταιρεία για το 2021 περιλαμβάνει την ενίσχυση του σήματος Filosophy με plant-based προϊόντα στις αγορές του εξωτερικού όπου δραστηριοποιείται, καθώς και σε όποιες αγορές-στόχους δεν έχει παρουσία έως τώρα. Στην εγχώρια αγορά, η εταιρεία στοχεύει στη μεγέθυνση του μεριδίου της στο οργανωμένο λιανεμπόριο με την τοποθέτηση νέων κωδικών.
Σε 137 χώρες εξάγει τα προϊόντα της η εταιρεία «Ευβοϊκή Ζύμη» με κυριότερες αγορές αυτές του Ιράκ, του Κουβέιτ, της Γερμανίας, της Ιαπωνίας. Οι εξαγωγές αποτελούν το 45% του τζίρου της εταιρείας.