Σε μια «κούρσα εξοπλισμού» με ρευστότητα επιδίδονται κατά τη διάρκεια του 2021 οι κατασκευαστικές εταιρείες και οι εταιρείες επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία, που υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους. Πρόκειται για μια «μάχη» η οποία θα εξασφαλίσει στις εταιρείες του ευρύτερου τομέα των κατασκευών και του real estate τα απαιτούμενα «πολεμοφόδια», ώστε να πρωταγωνιστήσουν στην επόμενη μέρα της ελληνικής οικονομίας, διεκδικώντας όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μερίδιο ανάπτυξης και κερδοφορίας, με δεδομένα και τα σημαντικά κεφάλαια που θα εισρεύσουν στη χώρα μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ.
Στο πλαίσιο αυτό, ήδη από τις αρχές του έτους επιχειρήσεις όπως η Prodea Investments, η Premia Properties και ο όμιλος Ελλάκτωρ έχουν αντλήσει πάνω από 500 εκατ. ευρώ μέσω αυξήσεων κεφαλαίου ή ομολογιακών εκδόσεων. Συγκεκριμένα, η Prodea εξέδωσε «πράσινο» ομόλογο αξίας 300 εκατ. ευρώ, η Premia Properties προχώρησε σε αύξηση κεφαλαίου 75 εκατ. ευρώ και ο όμιλος Ελλάκτωρ επίσης σε αύξηση κεφαλαίου 120,5 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο, μέχρι το τέλος του έτους θα πρέπει να αναμένονται μέχρι και 700 εκατ. ευρώ νέων εκδόσεων ομολόγων ή συναφών χρηματοδοτήσεων. Ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ έχει εκπονήσει ένα επενδυτικό σχέδιο συνολικού ύψους 6,5 δισ. ευρώ, το οποίο αφορά τομείς όπως ΣΔΙΤ, έργα παραχώρησης (π.χ. Εγνατία Οδός, ολοκληρωμένο συγκρότημα με καζίνο στο Ελληνικό), έργα ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας. Στο πλαίσιο αυτό, πληροφορίες αναφέρουν ότι θα κινηθεί για την έκδοση ενός νέου ομολόγου, προς το τέλος του έτους. Το ομόλογο αυτό εκτιμάται ότι δεν θα ξεπερνά τα 250 εκατ. ευρώ και θα αφορά τη χρηματοδότηση διαφόρων δραστηριοτήτων.
Πιθανή είναι και η έκδοση ομολόγου της τάξεως των 200 εκατ. ευρώ από τον όμιλο Ελλάκτωρ. Η όποια κίνηση γίνει, αναμένεται προς το τέλος του έτους, με κύριο στόχο τη μερική αποπληρωμή ομολογιών του διεθνούς ομολόγου των 660 εκατ. ευρώ.
Ομόλογο ύψους 100 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι θα επιχειρήσει να αντλήσει και η Premia Properties. Η εταιρεία φιλοδοξεί να ενισχύσει το χαρτοφυλάκιό της με νέες επενδύσεις και έπειτα από τρεις διαδοχικές αυξήσεις κεφαλαίου φαίνεται πως ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και για την έκδοση ομολόγου. Η εταιρεία σχεδιάζει να επενδύσει στην αγορά κατοικίας αποκτώντας αυτοτελή κτίρια, με στόχο τη μακροχρόνια εκμετάλλευση, παράλληλα με τη στρατηγική επιλογή τοποθέτησης σε logistics, υπεραγορές και κτίρια κοινωνικού χαρακτήρα (π.χ. σχολεία, κλινικές, νοσοκομεία και οίκους περίθαλψης ηλικιωμένων). Πρόσφατα απέκτησε αντί 10,2 εκατ. ευρώ κτίριο διαμερισμάτων στον Πειραιά, το οποίο μισθώνεται εξ ολοκλήρου μέχρι το 2034 από την Teleperformance, για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών των εργαζομένων της.
Τις διάφορες εναλλακτικές, μεταξύ αυτών και την πιθανότητα έκδοσης ομολογιακού δανείου, εξετάζει όμως και η διοίκηση της Noval Property ΑΕΕΑΠ του ομίλου Βιοχάλκο. Στόχος είναι να χρηματοδοτήσει το επενδυτικό πρόγραμμα ανάπτυξης ακινήτων που έχει εκπονήσει και το οποίο υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 150 εκατ. ευρώ. Στο επίκεντρο αναμένεται να βρεθεί τόσο η ανάπτυξη ενός υπερσύγχρονου κτιρίου γραφείων στο Μαρούσι όσο και το Πάρκο Πολιτισμού στην οδό Πειραιώς, στις παλιές εγκαταστάσεις του ομίλου Βιοχάλκο, αλλά και σειρά από άλλα αναπτυξιακά έργα που έχει εκπονήσει η εταιρεία. Αλλη μία επένδυση που αναμένεται να ξεκινήσει σύντομα είναι η αξιοποίηση κτιρίου επιφάνειας 4.300 τ.μ. στην οδό Αρδηττού 40-42 στο κέντρο της Αθήνας (Μετς). Το ακίνητο αναμένεται να μετατραπεί σε κτίριο επιπλωμένων διαμερισμάτων, που θα εκμισθώνονται σε ξένους πελάτες, κατά το μοντέλο της επιτυχημένης λειτουργίας του κτιρίου k29 της Noval στην περιοχή της Πλ. Καραϊσκάκη.
Οι κατασκευαστικές εταιρείες θα χρειαστεί να βελτιώσουν την εικόνα των ισολογισμών τους ύστερα από μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο (2015-2019), κατά τη διάρκεια της οποίας τα μεγάλα έργα που υπεγράφησαν δεν ξεπέρασαν τα 800 εκατ. ευρώ. Σήμερα η κατάσταση έχει βελτιωθεί, καθώς «έχουν μπει στις ράγες» νέα έργα 3,2 δισ. ευρώ που αφορούν σε υπογεγραμμένες συμβάσεις, ενώ μέχρι το τέλος του 2022 το μέγεθος αυτό είναι πιθανό να έχει υπερδιπλασιαστεί. Με δεδομένο όμως ότι η μεγάλη πλειονότητα των έργων αυτών απαιτούν και ίδια κεφάλαια, καθώς πρόκειται για συμβάσεις παραχώρησης ή για έργα ΣΔΙΤ, οι μεγάλοι όμιλοι καλούνται να ενισχύσουν τη ρευστότητά τους προκειμένου να μπορέσουν να συμμετάσχουν στη νέα αυτή περίοδο ανάπτυξης για τον κλάδο.
Αντίστοιχα, οι εταιρείες ακινήτων επιδιώκουν να ενισχύσουν τα χαρτοφυλάκιά τους με νέες αναπτύξεις ακινήτων, που είτε κατασκευάζουν οι ίδιες είτε σε συνεργασία με εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων. Στόχος τους είναι να εκμεταλλευθούν τη νέα περίοδο ανόδου της ζήτησης σε συγκεκριμένες κατηγορίες ακινήτων αλλά και να καλύψουν το «χαμένο έδαφος» της περασμένης δεκαετίας. Τότε, λόγω της κρίσης, οι νέες αναπτύξεις κτιρίων γραφείων, logistics, εμπορικών κέντρων και άλλων ακινήτων εισοδήματος ήταν μετρημένες στα δάχτυλα των δύο χεριών, με αποτέλεσμα σήμερα το έλλειμμα προσφοράς που καταγράφεται να είναι ιδιαίτερα σημαντικό.
Εγγραφές στο Χρηματιστήριο
Από το 2022 και μετά θα πρέπει να αναμένεται και μια σειρά δημοσίων εγγραφών μετοχών εταιρειών ακινήτων στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Για παράδειγμα, η Lamda Development σχεδιάζει να εισάγει τις μετοχές της Lamda Malls κατά το πρώτο εξάμηνο του νέου έτους. Η Lamda Malls είναι ο «βραχίονας», όπου έχει ενταχθεί το σύνολο των εμπορικών της κέντρων, αλλά και τα μελλοντικά που θα αναπτυχθούν στο Ελληνικό. Επίσης, εντός του 2022 εκτιμάται ότι θα εισαχθούν στο Χρηματιστήριο εταιρείες ΑΕΕΑΠ, όπως η Noval και η Trade Estates του ομίλου Φουρλή, ενώ πιθανή είναι και η αύξηση κεφαλαίου της Prodea Investments.