Πάνω από 8 στα 10 μέλη του Ελληνικού Πάνελ Οικονομολόγων του ΚΕΦίΜ πιστεύουν πως η σύναψη συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου παρέχει σε χώρες όπως η Ελλάδα σημαντικά μεσομακροπρόθεσμα οφέλη που αντισταθμίζουν τα όποια βραχυπρόθεσμα κόστη στην εγχώρια παραγωγή και στην απασχόληση, και γι’ αυτό πρέπει να επιδιώκεται ενεργά. Αφορμή για την Ερώτηση του Πάνελ για τον Οκτώβριο υπήρξε η μελέτη που δημοσίευσε το δίκτυο EPICENTER σε συνεργασία με το ΚΕΦίΜ, το ισπανικό Fundación Civismo και το ιταλικό Istituto Bruno Leoni με θέμα την κοινοβουλευτική συμπεριφορά των πολιτικών δυνάμεων που εκπροσωπούνται στα Κοινοβούλια της Ελλάδας, της Ισπανίας και της Ιταλίας ως προς την κύρωση των συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου. Σύμφωνα με τη μελέτη, από τις 13 συμφωνίες που έχουν έρθει από την Ε.Ε. προς κύρωση το διάστημα 2012-2019, η Βουλή των Ελλήνων έχει κυρώσει μόνο τις 4, ενώ άλλη μία κυρώθηκε τον Ιούλιο του 2020.
Στην Ερώτηση απάντησαν 30 Ελληνίδες και Ελληνες οικονομολόγοι. Εξ αυτών, το 83% θεωρεί ότι η σύναψη συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου ωφελεί μακροπρόθεσμα και χώρες με τα χαρακτηριστικά της Ελλάδας, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η αντίθετη άποψη δεν καταγράφηκε στις απαντήσεις. Μεταξύ των δύο επιλογών τοποθετήθηκε το 17% των απαντησάντων.
Η σύναψή τους παρέχει σημαντικά μεσομακροπρόθεσμα οφέλη, που αντισταθμίζουν το όποιο βραχυπρόθεσμο κόστος υπάρξει στην εγχώρια παραγωγή και απασχόληση.
Από την άλλη πλευρά, διατυπώθηκε η επιφύλαξη ότι, παρά τα θετικά αποτελέσματα που παράγει το ελεύθερο εμπόριο, στην περίπτωση της Ελλάδας δεν πληρούνται οι δομικές προϋποθέσεις που θα της επέτρεπαν να συμμετέχει σ’ αυτό με θετικές γι’ αυτήν προοπτικές. Επίσης, επισημαίνεται ότι η υπερβολική εξειδίκευση των εθνικών οικονομιών, στην οποία συχνά οδηγούν οι ελεύθερες συναλλαγές μπορεί να μην αποτελεί θετική εξέλιξη, όπως καταδεικνύει τόσο η κατάρρευση της μεταποίησης στην Ελλάδα, όσο και η υπερβολική εξάρτηση της χώρας από τον τουρισμό. Προτείνεται γι’ αυτό η επένδυση σε τομείς όπως η υψηλή τεχνολογία, ακόμη κι αν αυτή δεν αποδώσει άμεσα.
Σε κάθε περίπτωση, η πλήρης απουσία κατ’ αρχήν αρνητικών απαντήσεων ως προς την ελευθερία του εμπορίου είναι ένα ιδιαίτερα αξιοσημείωτο αποτέλεσμα που αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία σε μια περίοδο που ο οικονομικός προστατευτισμός καταγράφει μια νέα δυναμική στον διεθνή δημόσιο διάλογο και στην πολιτική πρακτική.
* Ο κ. Γιώργος Αρχόντας είναι μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του ΚΕΦίΜ και υπεύθυνος του Ελληνικού Πάνελ Οικονομολόγων.
Το Ελληνικό Πάνελ Οικονομολόγων είναι μια πρωτοβουλία του ΚΕΦίΜ που έχει ως στόχο την καταγραφή και ανάδειξη των απόψεων κορυφαίων Ελληνίδων και Ελλήνων οικονομολόγων επί κρίσιμων θεμάτων οικονομικής πολιτικής. Στο Πάνελ συμμετέχουν 75 οικονομολόγοι από 59 πανεπιστήμια και φορείς που εδρεύουν σε 11 χώρες. Μπορείτε να δείτε αναλυτικά τον κατάλογο των συμμετεχόντων, τις απαντήσεις τους στις μηνιαίες ερωτήσεις και τα επεξηγητικά τους σχόλια, καθώς και απαντήσεις σε συχνές ερωτήσεις για το Πάνελ στην ιστοσελίδα του ΚΕΦίΜ, kefim.org.