Την αρχική της ριζικής αντίδραση απέναντι στην πρόταση της Κομισιόν για υποχρεωτική μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου σε ποσοστό 15%, αναδιαμορφώνει η Ελλάδα, επαναξιολογώντας την αρχή της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και τους συσχετισμούς που διαμορφώθηκαν μέσα στο Σαββατοκύριακο σε διπλωματικό πεδίο μεταξύ των 27 κρατών-μελών. Η Ελλάδα, όπως έκανε γνωστό χθες ο Γιάννης Οικονόμου, θα προσέλθει στη σημερινή σύνοδο των υπουργών Ενέργειας στις Βρυξέλλες με πρόταση εξαίρεσης από την οριζόντια μείωση του 15%. Οπως εξήγησε, ο υπολογισμός αυτής της μείωσης λαμβάνοντας υπόψη τους μέσους όρους κατανάλωσης της τελευταίας πενταετίας, όπως προβλέπει η πρόταση της Επιτροπής, για την Ελλάδα σημαίνει μείωση 24%. «Είναι μια πρόταση που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από τη χώρα μας. Η Ελλάδα αύριο (σ.σ. σήμερα) θα επιδιώξει εξαίρεση από αυτό. Εάν αποφασιστεί κάποια μείωση, να αποφασιστεί με βάση την προηγούμενη χρονιά και όχι με βάση τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας», δήλωσε.
Η φόρμουλα που προβλέπει η Επιτροπή για τον υπολογισμό του 15% φέρνει την Ελλάδα στην πιο δυσμενή θέση από τα κράτη-μέλη και σε περίπτωση εφαρμογής της «καίει» όλες τις εφεδρείες της χώρας και τα σενάρια για την επάρκεια ενεργειακού εφοδιασμού. Ο «κόφτης» του 15% για την πενταετία θα πρέπει να συμπεριλάβει και το ποσοστό αύξησης της κατανάλωσης φυσικού αερίου το 2021. Η Ελλάδα λόγω της υψηλής εξάρτησης της ηλεκτροπαραγωγής από το φυσικό αέριο έχει αυξήσει το ποσοστό κατανάλωσης το 2021 κατά 9,4%, με αποτέλεσμα η υποχρέωση περικοπής φορτίων να φτάνει στο 24,5%. Εγκριση της πρότασης της Κομισιόν, χωρίς εξαιρέσεις, σημαίνει ότι η Ελλάδα σε περίπτωση που ενεργοποιηθεί η υποχρεωτικότητα εφαρμογής της θα πρέπει να μειώσει την κατανάλωση πάνω από 1,5 δισ. κ.μ. αερίου. Θα χάσει δηλαδή τη χρυσή εφεδρεία του TΑΡ (1 δισ. κ.μ.) και επιπλέον 0,5 δισ. κ.μ. LNG από τις εφεδρείες της Ρεβυθούσας. Πρόκειται για εφιαλτικό σενάριο που «η χώρα δεν μπορεί να το σηκώσει», όπως χαρακτηριστικά τονίζουν στην «Κ» κυβερνητικοί αξιωματούχοι.
Ζητάει η μείωση της κατανάλωσης αερίου κατά 15% να γίνει σε σύγκριση με τα μεγέθη του 2020 και όχι με τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας.
Με την πρόταση της εξαίρεσης και του υπολογισμού της μείωσης βάσει των καταναλώσεων από 1ης Αυγούστου 2021 έως 31 Μαρτίου 2022 οι περικοπές φορτίων περιορίζονται σε 0,7 δισ. κ.μ. αερίου, ποσότητα που επίσης θα πιέσει ασφυκτικά το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας. Γι’ αυτό και η πρόταση της Ελλάδας περιλαμβάνει επίσης αίτημα για εξαίρεση από τον υπολογισμό του 15% του αερίου που θα χρησιμοποιείται για ηλεκτροπαραγωγή για να κρατηθεί το σύστημα όρθιο. Στο συμβούλιο υπουργών θα συζητηθεί και η ελληνική πρόταση για πλαφόν στις τιμές ενέργειας και σχεδιασμό της αγοράς ηλεκτρισμού.
Με την ελληνική πρόταση των εξαιρέσεων φαίνεται να συντάσσονται μέχρι στιγμής η Πολωνία, η Σλοβακία, η Βουλγαρία, η Σουηδία και η Ουγγαρία. Οι διαβουλεύσεις συνεχίζονταν μέχρι και αργά χθες το βράδυ, με τους συσχετισμούς να γέρνουν υπέρ της πρότασης της Κομισιόν και την τσεχική προεδρία να προετοιμάζει μια αντιπρόταση στη βάση των αιτημάτων για εξαιρέσεις. Η πλήρης απόρριψη της πρότασης της Κομισιόν, που είχε αρχικά εκφραστεί από την Ελλάδα, αξιολογήθηκε με την πορεία που πήραν οι διαπραγματεύσεις ως αδιέξοδη στάση.
Παρέμβαση του πρωθυπουργού
Τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού μηχανισμού για τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου στη βιομηχανία έναντι αποζημίωσης, με στόχο να μπορέσει η Ευρώπη να αντιμετωπίσει τις απώλειες που θα προκύψουν σε περίπτωση διακοπής του φυσικού αερίου από τη Ρωσία, προτείνει σε παρέμβασή του ο πρωθυπουργός ενόψει του σημερινού συμβουλίου υπουργών Ενέργειας. Οπως υποστηρίζουν κυβερνητικά στελέχη, «η Ελλάδα εξακολουθεί να εργάζεται και στην κατεύθυνση κοινής ευρωπαϊκής λύσης». Στο πλαίσιο αυτό και σε συνέχεια προηγούμενων προτάσεων της ελληνικής πλευράς, ο πρωθυπουργός προχωρεί σήμερα σε μια ακόμη παρέμβαση. «Κεντρική ιδέα της πρότασης του πρωθυπουργού», αναφέρουν τα κυβερνητικά στελέχη, «είναι η δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού μηχανισμού για τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου στη βιομηχανία έναντι αποζημίωσης».