Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν χρησιμοποίησε την ευελιξία του προγράμματος επανεπενδύσεων του PEPP για να στηρίξει τις χώρες του Νότου το δίμηνο Αυγούστου – Σεπτεμβρίου, κάτι που είχε ξεκάθαρα κάνει το αμέσως προηγούμενο δίμηνο, με τις θέσεις της σε Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία να μειώνονται. Αυτό σηματοδοτεί ότι δεν έκρινε πως υπήρχε ανάγκη να παρέμβει και να στηρίξει τα κόστη δανεισμού της περιφέρειας και γενικότερα ότι στοχεύει να κινηθεί μετρημένα και προσεκτικά.
Οπως έδειξαν τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν την Τετάρτη, η ΕΚΤ δεν παρενέβη και δεν επανεπένδυσε αυτή τη φορά σε ομόλογα της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Ισπανίας, ωστόσο αγόρασε γαλλικά, ιρλανδικά, πορτογαλικά και ολλανδικά ομόλογα, μεταξύ άλλων. Οι αποπληρωμές ή λήξεις ομολόγων διαμορφώθηκαν στα 6,98 δισ. ευρώ το τελευταίο δίμηνο, ενώ οι επανεπενδύσεις κινήθηκαν στα 2,66 δισ. ευρώ μόλις.
Αντίθετα, οι καθαρές αγορές ήταν αρνητικές, δηλαδή αποπληρώθηκαν ομόλογα που έληγαν, σε Γερμανία (-3,06 δισ. ευρώ), Ιταλία (-1,243 δισ. ευρώ), Φινλανδία (-1,073 δισ. ευρώ), Ελλάδα (-888 εκατ. ευρώ), Αυστρία (-304 εκατ. ευρώ), Ισπανία (-200 εκατ. ευρώ), Βέλγιο (-185 εκατ. ευρώ) και Λιθουανία (-27 εκατ. ευρώ).
Ως αποτέλεσμα, οι θέσεις της σε ελληνικά ομόλογα συρρικνώθηκαν κατά 888 εκατ. ευρώ και στα 38,877 δισ. ευρώ συνολικά.
Το διάστημα Ιουνίου – Ιουλίου και ενόψει της πρώτης αύξησης των επιτοκίων της ΕΚΤ, τα spreads και οι αποδόσεις των ομολόγων της περιφέρειας είχαν δεχθεί σημαντική πίεση, η οποία μάλιστα εκδηλώθηκε ταχύτατα, οπότε η χρήση αυτής της ευελιξίας είχε κριθεί απαραίτητη ώστε να μπει φρένο σε όποια πιθανότητα κατακερματισμού της αγοράς.
Αυτή τη φορά δεν κρίθηκε απαραίτητη η χρήση αυτού του «όπλου», καθώς οι πιέσεις στις αποδόσεις των ομολόγων είναι ένα διεθνές «φαινόμενο», λόγω του γενικότερου κύκλου σύσφιγξης της νομισματικής πολιτικής, δεν αποτελεί «πρόβλημα» της ευρωπεριφέρειας, τα spreads γενικότερα έχουν σταθεροποιηθεί και σε κάθε περίπτωση δεν σημειώθηκε κάποια έντονη και άτακτη αναταραχή στην αγορά.
Οπως σημειώνουν αναλυτές, οι κεντρικές τράπεζες χρησιμοποιούν τα εργαλεία τους όταν είναι απαραίτητο. Δεν τα χρησιμοποιούν για να πυροδοτήσουν κάποιο ράλι στην αγορά, αλλά μόνο για να εμποδίσουν τα ακραία sell-offs. Αρμόδιες πηγές μεταφέρουν στην «Κ» πως η ΕΚΤ προτίμησε να κρατήσει τα «πυρομαχικά» της για όταν πραγματικά χρειαστεί, καθώς δεν κρίθηκε πως υπήρχε ή υπάρχει κίνδυνος κατακερματισμού, με τις αποδόσεις και τα spreads να εκτιμάται ότι διαμορφώνονται σε «αποδεκτά» επίπεδα στο τρέχον περιβάλλον αυξανόμενων επιτοκίων.
Σημειώνεται πως τον Ιούνιο – Ιούλιο η ΕΚΤ είχε αγοράσει 17,3 δισ. ευρώ ομόλογα της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Ελλάδας και της Πορτογαλίας από τις λήξεις ύψους 18,9 δισ. ευρώ ομολόγων σε Γερμανία, Ολλανδία και Γαλλία, με τις χώρες του Νότου να αποτελούν τους κύριους ωφελημένους από το πρόγραμμα των ευέλικτων επανεπενδύσεων του PEPP, και την ΕΚΤ να μεταφέρει ουσιαστικά στην περιφέρεια κεφάλαια από τον Βορρά. Οι ευέλικτες επανεπενδύσεις αφορούσαν πάντως μόνο τον Ιούλιο, καθώς ενεργοποιήθηκαν την 1η Ιουλίου, ενώ τον Ιούνιο ήταν ενεργές μόνο οι «απλές» επενδύσεις.