Διορθώσεις στις τιμές ζώνης που εφαρμόστηκαν τον Ιανουάριο του 2022, οι οποίες οδήγησαν στη μεγάλη αύξηση του ΕΝΦΙΑ, αναμένεται να ζητήσουν αρκετοί δήμοι της χώρας.
Οι πρώτες ενστάσεις αναμένεται να κατατεθούν στο ηλεκτρονικό σύστημα του υπουργείου Οικονομικών από νησιωτικές περιοχές, όπως για παράδειγμα η Αστυπάλαια, η Κως και η Κεφαλονιά όπου οι τιμές ζώνης σχεδόν διπλασιάστηκαν, αλλά και από δήμους όπως η Κασσάνδρα Χαλκιδικής, η Χερσόνησος στο Ηράκλειο Κρήτης, αλλά και του Ναυπλίου. Εξαιρετικά πιθανό είναι να ζητηθούν διορθώσεις και από δήμους της Αττικής όπου οι τιμές ζώνης ναι μεν αυξήθηκαν σημαντικά, αλλά η αναπροσαρμογή δεν οδήγησε στην αύξηση του ΕΝΦΙΑ. Σημαντικές αυξήσεις καταγράφηκαν στη Δάφνη, στο Καματερό, στο Μοσχάτο και στη Νέα Πέραμο. Βέβαια στις περιοχές αυτές οι τιμές ζώνης ήταν πολύ χαμηλές και είναι δύσκολο να γίνουν δεκτές οι ενστάσεις από την επιτροπή του υπουργείου Οικονομικών.
Με αναδρομική ισχύ
Σύμφωνα με πληροφορίες, για όσες ενστάσεις γίνουν δεκτές θα επαναληφθεί η διαδικασία καθορισμού τιμών εκκίνησης. Αυτό σημαίνει ότι οι νέες τιμές ζώνης που θα προκύψουν θα έχουν αναδρομική ισχύ και ο ΕΝΦΙΑ που καταβλήθηκε θα συμψηφιστεί με φορολογικές υποχρεώσεις των φορολογουμένων ή με τον ΕΝΦΙΑ του επόμενου έτους. Οσοι κατέβαλαν υψηλότερο φόρο μεταβίβασης ακινήτων (ΦΜΑ) θα λάβουν τη σχετική επιστροφή στον λογαριασμό τους.
Στο σχέδιο νόμου που είναι σε δημόσια διαβούλευση και συγκεκριμένα με το άρθρο 34 παρέχεται η δυνατότητα στους δήμους να υποβάλλουν τις ενστάσεις. Μάλιστα στο σχέδιο νόμου τονίζεται ότι «είναι γεγονός ότι κατά τον καθορισμό των τιμών εκκίνησης των περιοχών που είναι ενταγμένες στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού διαπιστώθηκε ότι υπήρξαν περιοχές στη χώρα για τις οποίες δεν εκφράστηκε η γνώμη των δημοτικών συμβουλίων, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τη σημαντική άνοδο των τιμών εκκίνησης σε ορισμένες περιοχές δημιούργησε σε κάποιους δήμους επιφυλάξεις, καθώς επικαλούνται πραγματικά στοιχεία που ίσως δεν ελήφθησαν υπόψη και σε επανεξέταση θα οδηγούσαν ενδεχομένως σε διαφορετικά αποτελέσματα».
Για όσες ενστάσεις γίνουν δεκτές θα υπάρξει επανάληψη της διαδικασίας καθορισμού των αντικειμενικών.
Οι ενστάσεις κατατίθενται ηλεκτρονικά στη βάση δεδομένων που τηρείται στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και θα πρέπει να συνοδεύονται από κάθε πραγματικό αποδεικτικό στοιχείο. Η Επιτροπή μετά την εξέταση των ενστάσεων θα εισηγηθεί στον υπουργό Οικονομικών τις ζώνες για τον καθορισμό των τιμών εκκίνησης των οποίων πιθανολογείται ισχυρά η ανάγκη επανάληψης της διαδικασίας.
Νέο «πάγωμα» του ΦΠΑ
Στο σχέδιο νόμου περιλαμβάνονται και διατάξεις που οδηγούν σε νέο πάγωμα του ΦΠΑ στα ακίνητα και του φόρου υπεραξίας, ενώ επεκτείνεται για δύο ακόμη έτη η έκπτωση από τον φόρο για τις ανακαινίσεις ακινήτων. Ειδικότερα:
1. ΦΠΑ ακινήτων. «Παγώνει» ο ΦΠΑ 24% στα ακίνητα για δύο ακόμη χρόνια. Με αίτηση του κατασκευαστή οικοδομών αναστέλλεται, υποχρεωτικά μέχρι τις 31.12.2024, η εφαρμογή του ΦΠΑ στα ακίνητα και επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης ακινήτων. Η αναστολή αφορά το σύνολο των αδιάθετων ακινήτων του κατασκευαστή. Αναστολές που χορηγήθηκαν με ισχύ έως τις 31.12.2022, παρατείνονται έως τις 31.12.2024.
2. Φόρος υπεραξίας ακινήτων. Αναστέλλεται μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2024 η επιβολή φόρου υπεραξίας 15% στις αγοραπωλησίες ακινήτων. Το μέτρο αναστέλλεται από το 2015 καθώς διαπιστώθηκαν δυσκολίες και σωρεία προβλημάτων στην υλοποίησή του που θα προκαλούσαν σοβαρές παρενέργειες στην αγορά ακινήτων. Ο φόρος υπεραξίας προκύπτει από την πώληση ακινήτου σε τιμή ανώτερη της τιμής κτήσης. Η υπεραξία προσδιορίζεται με βάση συντελεστές απομείωσης ανάλογα με τα έτη διακράτησης του ακινήτου από τον φορολογούμενο.
3. Ανακαινίσεις. Επεκτείνεται μέχρι τα τέλη του 2024 η έκπτωση φόρου κατά 40% για τις δαπάνες που καταβάλλουν οι πολίτες για την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των κτιρίων τους. Συγκεκριμένα, η έκπτωση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων παρέχεται για δαπάνες αναβάθμισης κτιρίων που πραγματοποιούνται μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2024, αντί της προβλεπόμενης ημερομηνίας της 31ης Δεκεμβρίου 2022, κατανεμημένη ισόποσα, όπως ισχύει και σήμερα, σε περίοδο 4 φορολογικών ετών και για ανώτατο συνολικό ύψος δαπανών έως 16.000 ευρώ. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη μείωση του φόρου αποτελεί η απόδειξή τους μέσω νόμιμων παραστατικών και η εξόφλησή τους με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Η ρύθμιση συγκαταλέγεται στο πλαίσιο των παρεχόμενων κινήτρων που χορηγούνται για την πράσινη μετάβαση της οικονομίας και της κοινωνίας.