Η πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού μέχρι και τον Οκτώβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν χθες, αφήνει στην κυβέρνηση περιθώρια είτε να λάβει πρόσθετα μέτρα στήριξης φέτος, είτε να επιτύχει χαμηλότερο έλλειμμα από το 1,7% του ΑΕΠ που προέβλεπε το προσχέδιο προϋπολογισμού στις αρχές Οκτωβρίου και να στείλει έτσι ένα θετικό μήνυμα στις αγορές.
Συγκεκριμένα, το πρωτογενές έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού το διάστημα Ιανουαρίου – Οκτωβρίου ήταν 349 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου (στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2022) για πρωτογενές έλλειμμα 6.752 εκατ. ευρώ.
Επίσης, τα έσοδα από φόρους ήταν 45,6 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 5,1 δισ. ευρώ ή 12,6% έναντι του στόχου. Ειδικά τον Οκτώβριο τα έσοδα από φόρους ήταν 5,066 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 289 εκατ. ευρώ ή 6% έναντι του στόχου. Οπως σχολίασε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, το ποσό αυτό «είναι καλύτερο σε σχέση με αυτό που είναι αναγκαίο για να επιτευχθούν οι στόχοι που αναφέρονται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού». Ο κ. Σκυλακάκης πρόσθεσε ότι «τα στοιχεία από τα έσοδα του Οκτωβρίου δεν δείχνουν σοβαρή τάση διαφοροποίησης αναφορικά με την πολύ θετική πορεία που έχει η οικονομία το 2022», την ώρα που πυκνώνουν τα σύννεφα στη διεθνή οικονομία και παρατηρούνται τάσεις επιβράδυνσης στην Ευρώπη.
Τα φορολογικά έσοδα ήταν αυξημένα κατά 5,1 δισ. ευρώ ή 6% έναντι του στόχου.
Τα μηνύματα που έρχονται στην κυβέρνηση από την Ευρώπη είναι υπέρ της δημιουργίας «μαξιλαριού ασφαλείας», από τα υπερέσοδα της φετινής χρονιάς, καθώς το 2023 προβλέπεται κατακόρυφη πτώση του ρυθμού ανάπτυξης (στο 1%, σύμφωνα με την Κομισιόν από 6% φέτος) και διατήρηση του πληθωρισμού σε υψηλά επίπεδα (6%). Για τον λόγο αυτό οι ευρωπαϊκοί θεσμοί φοβούνται ότι θα ασκηθούν πιέσεις στην κυβέρνηση είτε για αυξήσεις μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, λόγω διάβρωσης του εισοδήματός τους από τον πληθωρισμό, αλλά και για στήριξη των ασθενέστερων στρωμάτων. Δεδομένου ότι ο στόχος για τον επόμενο χρόνο είναι η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος και η ικανοποίηση τέτοιων αιτημάτων θα είναι δύσκολη, η δημιουργία «μαξιλαριού ασφαλείας» θεωρείται σκόπιμη. Οι Ευρωπαίοι εταίροι, εξάλλου, γνωρίζουν ότι το εκλογικό 2023 θα απαιτήσει ούτως ή άλλως πρόσθετες δαπάνες.
Οι αποφάσεις της κυβέρνησης, σχετικά με το αν θα υπάρξουν πρόσθετα μέτρα φέτος ή όχι, θα εξαρτηθούν βασικά από την πορεία της τιμής των καυσίμων, που εμφανίζει έντονες διακυμάνσεις. Η επιδότηση του πετρελαίου κίνησης είναι πιθανή, αφού δεν την έχει αποκλείσει ούτε ο πρωθυπουργός.
Το βέβαιο είναι ότι η κυβέρνηση δεν θέλει να ρισκάρει τον στόχο του ελλείμματος 1,7% του ΑΕΠ φέτος, ούτε βεβαίως να απογοητεύσει τις αγορές και τους οίκους αξιολόγησης ενόψει του στόχου επίτευξης επενδυτικής βαθμίδας το 2023.
Ο προϋπολογισμός που θα κατατεθεί την προσεχή Δευτέρα θα προβλέπει για φέτος υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης από αυτόν του προσχεδίου προϋπολογισμού (5,3%), αλλά χαμηλότερο από την πρόβλεψη της Κομισιόν (6%). Θα προβλέπει επίσης υψηλότερο πληθωρισμό, κοντά στο 10%. Για το 2023 ο ρυθμός ανάπτυξης θα είναι χαμηλότερος από το 2,3% του προσχεδίου και ο πληθωρισμός υψηλότερος από το 3%.