Nα εξασφαλισθεί ένα πλαίσιο ίσων όρων παιχνιδιού για τις επιχειρήσεις στην Ευρωπαϊκή Ενωση είπε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας σε συνέντευξή του στο CNBC την περασμένη εβδομάδα ότι υποστηρίζει η Ελλάδα, στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης που έχει ξεκινήσει για την αλλαγή της βιομηχανικής πολιτικής και της πολιτικής ανταγωνισμού στην Ε.Ε., ως απάντηση στην περίφημη νομοθετική ρύθμιση IRA (Inflation Reduction Act) των ΗΠΑ.
Επί της ουσίας αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα συντάσσεται, όπως είναι λογικό, με τις χώρες εκείνες της Ε.Ε. που θα ήθελαν τη δημιουργία ενός κοινού ευρωπαϊκού ταμείου για τη στήριξη των βιομηχανιών των χωρών με περιορισμένες δημοσιονομικές δυνατότητες, ως συμπλήρωμα στην εξεταζόμενη άρση των περιορισμών περί κρατικών ενισχύσεων στην Ε.Ε.
Γερμανία και Γαλλία έχουν καταστήσει σαφές πως θα ήθελαν να αρθούν αυτοί οι περιορισμοί, προκειμένου να στηρίξουν τις βιομηχανίες τους που απειλούνται από την ενεργειακή κρίση και αντιμετωπίζουν τώρα και τον ανταγωνισμό των 370 δισ. ευρώ της αμερικανικής στήριξης στις επιχειρήσεις των ΗΠΑ στο πλαίσιο της IRA.
Ωστόσο, τα πιο αδύναμα οικονομικά κράτη, όπως η Ελλάδα, που δεν διαθέτουν δημοσιονομικό χώρο για να στηρίξουν τις δικές τους βιομηχανίες όπως τα δημοσιονομικά ισχυρά κράτη, ανησυχούν ότι θα στραγγαλισθούν από μια τέτοια πολιτική. Εκτός από την απειλή των ΗΠΑ, θα κληθούν να αντιμετωπίσουν και τον ανταγωνισμό των βιομηχανιών ισχυρών ευρωπαϊκών κρατών, που θα ενισχύονται από τους κρατικούς προϋπολογισμούς. Γι’ αυτό και ετέθη το θέμα δημιουργίας ενός κοινού ευρωπαϊκού ταμείου για τη στήριξη των αδυνάμων.
Πρόκειται για ένα θέμα που θα κυριαρχήσει το προσεχές διάστημα στην Ευρώπη, καθώς οι επιχειρήσεις της αντιμετωπίζουν κοινή απειλή, αλλά τα κράτη-μέλη βλέπουν με διαφορετικό τρόπο την ενδεδειγμένη απάντηση σε αυτήν. Το θέμα της δημιουργίας ταμείου είναι αμφιλεγόμενο, παρότι ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς τάχθηκε υπέρ της δημιουργίας νέων χρηματοδοτικών εργαλείων.
Ετσι, σύμφωνα με πληροφορίες από την ελληνική αποστολή στο Νταβός, η γερμανική πλευρά διεμήνυσε ότι το γερμανικό συνταγματικό δικαστήριο δεν θα δεχθεί εύκολα τη δημιουργία ενός νέου ταμείου, αφού μόνο κατ’ εξαίρεση και λόγω ειδικών συνθηκών κορωνοϊού δέχθηκε το Ταμείο Ανάκαμψης. Επίσης, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η γερμανική πλευρά έχει επιφυλάξεις και για τη διοχέτευση χρηματοδότησης μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, μια λύση που εξετάζεται.
Σχετικά με τη δημιουργία Ταμείου υπάρχουν πολλά ανοιχτά σημεία: ποιο θα είναι το ύψος του, πώς θα χρηματοδοτείται, αν θα δίνει δάνεια ή επιχορηγήσεις, με ποια κριτήρια και πότε.
Σε κάθε περίπτωση έχει ανοίξει η συζήτηση για μια νέα, ενεργή βιομηχανική πολιτική, παράλληλα με την αλλαγή στην πολιτική ανταγωνισμού, με ενεργό ρόλο του επιτρόπου Ενιαίας Αγοράς, Τιερί Μπρετόν. Παράλληλα, η επίτροπος Ανταγωνισμού και εκτελεστική αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργκρέτε Βεστάγκερ έστειλε επιστολή στα κράτη-μέλη, ζητώντας τις θέσεις τους επί του θέματος έως τις 25 Ιανουαρίου.
Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ενημέρωσε για τις ελληνικές θέσεις το Ecofin την περασμένη Τρίτη και την κ. Βεστάγκερ σε τηλεδιάσκεψη την Πέμπτη.