Μεγάλος «πονοκέφαλος» για τις ελληνικές επιχειρήσεις –και όχι μόνο– εξακολουθεί να είναι η εξεύρεση ταλέντου στον –πολύτιμο– κλάδο της πληροφορικής και της τεχνολογίας (ΤΠΕ), με τη χώρα μας ωστόσο να απασχολεί ακόμη πολύ μικρό ποσοστό εργαζομένων σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσον όρο. Μάλιστα, πρόσφατα στοιχεία της Eurostat τοποθετούν την Ελλάδα στην τελευταία θέση της σχετικής ευρωπαϊκής κατάταξης, κάτι που δείχνει πως η Ελλάδα θα χρειαστεί να διανύσει αρκετό δρόμο τα επόμενα χρόνια μέχρι να καλύψει τις ανάγκες που επιτάσσει η νέα ψηφιακή εποχή.
Βέβαια, η έλλειψη ταλέντου στον συγκεκριμένο κλάδο δεν είναι ελληνικό φαινόμενο, αφού αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι οι εργοδότες παγκοσμίως. Μάλιστα, παρά τη μαζική απόλυση περισσότερων από 191.000 εργαζομένων σε εταιρείες τεχνολογίας στην Αμερική κατά την προηγούμενη χρονιά, οι επιχειρήσεις ακόμη δυσκολεύονται να βρουν ειδικούς του κλάδου.
Οπως αποτυπώνει και έρευνα του ΣΕΒ για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, με τίτλο «Η Ελλάδα στην ευρωπαϊκή ψηφιακή δεκαετία», επτά στις 10 εταιρείες στην Ελλάδα καταγράφουν ακάλυπτες θέσεις ειδικών στον κλάδο ΤΠΕ, ενώ σχεδόν οι μισές θεωρούν δύσκολη την εξεύρεση ειδικών στον συγκεκριμένο τομέα. Προς το παρόν, το ποσοστό όσων απασχολούνται στην Ελλάδα στον κλάδο αυτό, ως προς το σύνολο των απασχολουμένων, ανέρχεται στο 2,5%, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι στο 4,6%. Με βάση τη Eurostat, η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση, με τη Ρουμανία (2,8%) και την Πολωνία (3,6%) να προηγούνται. Ποιοι είναι οι λόγοι; Η έξοδος του ψηφιακού ταλέντου από τη χώρα έχει ως αποτέλεσμα να στερείται η Ελλάδα σημαντικό μέρος των αποφοίτων που παράγει. Παράλληλα, η περιορισμένη εξειδίκευση σε γνωστικά αντικείμενα ΤΠΕ, οι αστοχίες στον επαγγελματικό προσανατολισμό, αλλά και ο μικρός αριθμός αποφοίτων τέτοιων σχολών σε σύγκριση με τις ανάγκες της οικονομίας, αποτελούν ορισμένους από τους λόγους για τους οποίους, σύμφωνα με τον ΣΕΒ, οι εταιρείες δεν βρίσκουν ταλέντο.
Τα τελευταία χρόνια ο ρυθμός αποφοίτησης από τις σχολές πληροφορικής και μηχανικών υπολογιστών διαμορφώνεται από 40% έως 63%, κάτι που σημαίνει πως η αγορά πληροφορικής χρειάζεται 7.500 επιπλέον πτυχιούχους ετησίως σε σχέση με όσους αποφοιτούν. Αυτό δυσκολεύει ακόμη περισσότερο την προσπάθεια κάλυψης κενών θέσεων εργασίας, που προβλέπεται να αυξηθούν με την έλευση της τεχνητής νοημοσύνης (gen AI). Σύμφωνα με τη μελέτη του ΣΕΠΕ και της Deloitte, η ελληνική οικονομία χρειάζεται περίπου 57.700 επιστήμονες στον κλάδο της πληροφορικής και της τεχνολογίας έως το 2030, ενώ εάν συνυπολογιστεί και η τεχνητή νοημοσύνη, οι ανάγκες αυξάνονται και ο αριθμός ανεβαίνει στις 83.000. Πάντως και σε ευρωπαϊκό επίπεδο εντοπίζονται σημαντικές ελλείψεις, με αποτέλεσμα ο στόχος που έχει θέσει η Ευρώπη, δηλαδή η απασχόληση 20 εκατ. ειδικών ΤΠΕ έως το 2030, να αποδεικνύεται αρκετά φιλόδοξος. Στην Ε.Ε. απασχολούνται 9,4 εκατ. εργαζόμενοι του κλάδου, αριθμός ωστόσο που αντιστοιχεί στο 47% του στόχου της ψηφιακής δεκαετίας. Πάντως, διαχρονική αδυναμία στην Ελλάδα αποτελεί το γεγονός πως λίγες επιχειρήσεις, μόλις το 13,4%, παρέχουν εκπαίδευση και κατάρτιση σε τέτοιες ειδικότητες στο προσωπικό τους, όταν στην υπόλοιπη Ε.Ε. το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται στο 22,5%.