Σε ποσοστό αύξησης κατώτατου μισθού της τάξης του 4% συγκλίνουν οι απόψεις οικονομολόγων και παραγόντων της σχετικής διαβούλευσης, με κριτήριο να διαφυλαχθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.
Η διαβούλευση ξεκίνησε με στόχο να ισχύσει ο νέος μισθός από 1η Απριλίου και ήδη αφήνεται να εννοηθεί, από κυβερνητικής πλευράς, ότι το ποσοστό θα ξεπερνάει το 5%.
Οι τεχνοκράτες κινούνται σε κάπως πιο συντηρητική κατεύθυνση. Ο βασικός κανόνας που επικαλούνται είναι ότι ο μισθός δεν πρέπει να αυξάνεται περισσότερο από το άθροισμα της μεταβολής της παραγωγικότητας και του πληθωρισμού, ώστε να μη δημιουργούνται πληθωριστικές πιέσεις. Το δεύτερο κριτήριο είναι να μην επηρεάζεται αρνητικά η ανταγωνιστικότητα.
Δεδομένου ότι ο πληθωρισμός προβλέπεται το 2024 ότι θα είναι 2,6% (προϋπολογισμός 2024) έως 3% (Τράπεζα της Ελλάδος) και η παραγωγικότητα προβλέπεται να αυξηθεί κατά 1% (σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Κομισιόν), μια «συνετή» αύξηση του κατώτατου μισθού θα ήταν 4%. Σύμφωνα, μάλιστα, με μια άλλη εκδοχή, στον υπολογισμό θα έπρεπε να λαμβάνεται υπόψη όχι η πρόβλεψη, αλλά ο στόχος για τον πληθωρισμό, το 2%, οπότε θα προέκυπτε αύξηση 3%.
Στην πράξη, βεβαίως, η απόφαση είναι σε μεγάλο βαθμό πολιτική. Πέρυσι, η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων είχε εισηγηθεί αύξηση 5%, το ΚΕΠΕ εισηγήθηκε 4,5%-7,5% και τελικά δόθηκε αύξηση 9,4%. Ετσι, ο κατώτατος μισθός διαμορφώθηκε στα 780 ευρώ. Mια αύξηση 5% φέτος θα τον ανέβαζε στα 819 ευρώ, ενώ αν το ποσοστό περιοριστεί στο 4%, θα ανέβει στα 811 ευρώ. Στόχος της κυβέρνησης είναι στο τέλος της τετραετίας να φτάσει τα 950 ευρώ.
Ηδη την τετραετία που προηγήθηκε έχει καλυφθεί σημαντικό έδαφος από τις απώλειες της κρίσης, αφού σωρευτικά ο κατώτατος μισθός έχει αυξηθεί από το 2019 κατά περίπου 30%, ενώ ο πληθωρισμός την ίδια περίοδο ήταν 14%.
Ο μέσος μισθός, σύμφωνα με τα χθεσινά στοιχεία του συστήματος «Εργάνη», αυξήθηκε κατά 6,4% το 2023 και σωρευτικά την περίοδο 2019-2013 στον ιδιωτικό τομέα αυξήθηκε κατά 15%. Ετσι, κάλυψε οριακά τις απώλειες του πληθωρισμού. Μαζί με τον δημόσιο τομέα, όπου δεν δόθηκαν καθόλου αυξήσεις μέχρι φέτος, ο μέσος μισθός αυξήθηκε κατά 11,5% την τετραετία, υπολειπόμενος του πληθωρισμού. Στόχος της κυβέρνησης είναι, ως γνωστόν, να φτάσει ο μέσος μισθός τα 1.500 ευρώ στο τέλος της τετραετίας, έναντι 1.251 ευρώ που ήταν το 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία του «Εργάνη».
Σημειώνεται ότι η αύξηση του κατώτατου μισθού συμπαρασύρει σε αυξήσεις και τα υψηλότερα κλιμάκια. Ωστόσο, όπως διαπιστώνουν οι οικονομολόγοι, αυτό αφορά κυρίως τους χαμηλούς μισθούς, κοντά στον κατώτατο και όχι τα υψηλότερα κλιμάκια. Εξάλλου, οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι τα χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια επωφελήθηκαν και από τις κυβερνητικές παρεμβάσεις για τον κορωνοϊό και την ενεργειακή κρίση, για να καλύψουν απώλειες εισοδήματος.
Από την άλλη πλευρά, επισημαίνει οικονομολόγος, την ίδια περίοδο αυξήθηκαν σημαντικά και τα κέρδη των επιχειρήσεων, επομένως είναι σκόπιμο να επωφεληθούν και οι εργαζόμενοι από το γεγονός αυτό.