Τεστ αντοχής για την πορεία των καταθέσεων αποτελεί το επόμενο διήμερο έως και την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου, ημέρα κατά την οποία κορυφώνονται οι φορολογικές υποχρεώσεις των πολιτών.
Η εμπειρία του Ιανουαρίου, μήνας κατά τον οποίο, οι φορολογικές υποχρεώσεις απομύζησαν αποταμιεύσεις 2 δισ. ευρώ περίπου, δεν επαληθεύεται προς το παρόν στην ίδια έκταση, αλλά τραπεζικά στελέχη δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο οι καταθέσεις να υποχωρήσουν εκ νέου ίσως και κάτω από τα 160 δισ. ευρώ, επαναφέροντάς τες στα επίπεδα του 2012, που ήταν και η χειρότερη χρονιά καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης.
Να σημειωθεί ότι από τα υπόλοιπα των καταθέσεων διατηρήθηκαν σταθερά πάνω από τα 160 δισ. ευρώ όλο το 2013, ενώ τον Δεκέμβριο -μήνας για τον οποίο υπάρχουν τα τελευταία επίσημα στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδος- αυξήθηκαν στα 163,2 δισ. ευρώ. Η άνοδος ωστόσο αποδείχθηκε συγκυριακή, κυρίως γιατί αφορά την αύξηση των ταμειακών διαθεσίμων από την πλευρά των επιχειρήσεων. Αντίθετα, οι αποταμιεύσεις των νοικοκυριών, παρά την καταβολή του δώρου από τον ιδιωτικό τομέα -όπου αυτό καταβάλλεται- ήταν οριακά αυξητική κατά 100 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα οι καταθέσεις τους να μείνουν ουσιαστικά στα ίδια επίπεδα των 135 δισ. ευρώ.
Οι φορολογικές υποχρεώσεις του Ιανουαρίου εκτιμάται ότι προσγείωσαν το σύνολο των καταθέσεων στα 161 δισ. ευρώ και ζητούμενο πλέον για τον Φεβρουάριο, αποτελεί το κατά πόσο θα διατηρηθεί το όριο των 160 δισ. ευρώ. Η λήξη της προθεσμίας για την πληρωμή των δόσεων του ΦΑΠ για το 2012 και το 2013, αλλά και του φόρου εισοδήματος εκτιμάται ότι θα στερήσει από το σύστημα πρόσθετα ποσά, το ύψος των οποίων θα αποτυπωθεί σήμερα και αύριο με την εκπνοή της προθεσμίας.
Η γενικότερη εκτίμηση για το επίπεδο των καταθέσεων στη χώρα παραμένει οριακή, καθώς με κύριο αντίπαλο τις υποχρεώσεις προς το Δημόσιο, τα λιγοστά αποθέματα των νοικοκυριών, εξαντλούνται μέρα με τη μέρα όλο και περισσότερο. Ενδεικτικό είναι ότι τα υπόλοιπα των λογαριασμών ταμιευτηρίου έχουν υποχωρήσει στα ιστορικά χαμηλά, και δεν ξεπερνούν τα 44 εκατ. ευρώ, ενώ στα 83 δισ. ευρώ διαμορφώνονται οι προθεσμιακές καταθέσεις.
Η υποχώρηση των καταθέσεων τροφοδοτεί πάντως εκ νέου τον πόλεμο των επιτοκίων μεταξύ των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, ανακόπτοντας τη ραγδαία πτώση των επιτοκίων που είχε προαναγγελθεί για το 2014. Τα μέσα επιτόκια στις προθεσμιακές καταθέσεις, διατηρούνται σταθερά πάνω από το 2,50% και σε ορισμένες περιπτώσεις φθάνουν και το 3%, διαψεύδοντας τις προσδοκίες για τον εξορθολογισμό του κόστους χρήματος από τις καταθέσεις.
Το πρόβλημα για το τραπεζικό σύστημα εντοπίζεται στην έλλειψη ρευστότητας, όπως αυτή αποτυπώνεται στον δείκτη δάνεια προς καταθέσεις, που διαμορφώνεται σε ορισμένες περιπτώσεις άνω του 120%. Η διατήρηση υψηλού κόστους χρήματος στο εσωτερικό, αποτρέπει και μια ταχύτερη αποκλιμάκωση των επιτοκίων δανεισμού, παρά το γεγονός ότι το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ, έχει μειωθεί στο 0,25%, ενώ η σταδιακή βελτίωση της πιστοληπτικής ικανότητας των τραπεζών αποκλιμακώνει και το κόστος χρήματος από το ευρωσύστημα.