Το πράσινο φως για τη μεγάλη τουριστική επένδυση στο Λασίθι έδωσε το Συμβούλιο της Επικρατείας. Το σχέδιο «Ιτανος Γαία» αφορά τη δημιουργία ξενοδοχείων και τουριστικών χωριών σε έκταση 22.000 στο ακρωτήριο Σίδερο και είχε επανυποβληθεί, με βάση τις νέες ευνοϊκές για το σχέδιο τροποποιήσεις της νομοθεσίας, μετά την προηγούμενη ακύρωσή του το 2010. Πρόκειται για το πρώτο σχέδιο του είδους που φθάνει σε αυτό το στάδιο.
Το σχέδιο προεδρικού διατάγματος με το οποίο εγκρίνεται το Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικής Επένδυσης (ΕΣΧΑΣΕ) του έργου και η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) υποβλήθηκαν για έλεγχο στο ΣτΕ στα τέλη του προηγούμενου έτους. Στο πρακτικό επεξεργασίας (αρ. 29/2015) η ολομέλεια του ΣτΕ κρίνει επαρκή την προσέγγιση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου και τα μέτρα που πρόκειται να ληφθούν για τον μετριασμό τους, δίνοντας έτσι το δικαίωμα στη διοίκηση να προχωρήσει στην έγκριση του χωροταξικού, πολεοδομικού και περιβαλλοντικού πλαισίου υλοποίησης του έργου.
Η επένδυση θα πραγματοποιηθεί σε έκταση 22.120 στρεμμάτων, η οποία ανήκει στο Ιδρυμα Παναγιά η Ακρωτηριανή και έχει παραχωρηθεί στην εταιρεία Loyalward Ltd. Το βασικό ζήτημα που κρίθηκε να κρίνει το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο αφορά την περιβαλλοντική διάσταση του έργου, καθώς πραγματοποιείται σε μια σημαντική από οικολογικής άποψης περιοχή: ολόκληρη η έκταση έχει χαρακτηριστεί προστατευόμενη (Ειδική Ζώνη Διαχείρισης «Βορειοανατολικό Ακρο Κρήτης: Διονυσάδες, Ελάσα, Χερσόνησος Σίδερο και θαλάσσια ζώνη»). Επιπλέον, μέσα στα όριά της βρίσκεται περιοχή προστασίας της ορνιθοπανίδας (Ζώνη Ειδικής Προστασίας Βορειοανατολικό Ακρο Κρήτης), τμήμα Καταφυγίου Αγριας Ζωής, ενώ γειτνιάζει με το αισθητικό δάσος Βάι.
Βάσει της νομοθεσίας, το αυστηρότερο από τα προαναφερθέντα καθεστώτα προστασίας είναι οι ΖΕΠ, στις οποίες επιτρέπεται μόνο κατ’ εξαίρεση η εκτέλεση έργων, που επιβάλλονται για επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος. Το ΣτΕ λοιπόν έκρινε ότι δεν τίθεται λόγος εξέτασης του δημοσίου συμφέροντος, λόγω της πληρότητας των προτάσεων του επενδυτή. Οπως αναφέρεται, μεταξύ άλλων, θα εκπονηθεί «σχέδιο δράσης βιοποικιλότητας» στο στάδιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης του έργου, σχέδιο λιβαδοπονικής διαχείρισης, ένταξης του γκολφ στις οικολογικές απαιτήσεις της περιοχής, επέκτασης των βιολογικών καλλιεργειών κ.ά.
Ομοίως, για τους οικοτόπους προτεραιότητας, «όπως προκύπτει τόσο από τη ΣΜΠΕ όσο και από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου, έχουν μελετηθεί οι επιπτώσεις του έργου» και η συγκεκριμένη περιοχή θα μείνει κατά βάση αδόμητη. Να σημειωθεί ότι η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, που θα εξειδικεύσει όλα τα μέτρα, εκπονείται σε επόμενο στάδιο της διαδικασίας αδειοδότησης του έργου.
Σύμφωνα με τα όσα έχουν ανακοινωθεί, η επένδυση θα έχει ύψος 267,7 εκατ. ευρώ και θα οδηγήσει στη δημιουργία 1.200 θέσεων εργασίας. Η συνολική δόμηση στην περιοχή θα φθάνει κατ’ ανώτατο τα 108.000 τετραγωνικά.