Το Ταμείο Ανάκαμψης το οποίο συμφώνησαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες, ύστερα από μαραθώνιες διαβουλεύσεις, χαιρετίστηκε από τους επενδυτές, με τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια και τις τιμές των ομολόγων της περιοχής να σημειώνουν άνοδο. Δεν έφερε ωστόσο το ράλι που πολλοί ανέμεναν, έχοντας χαρακτηρίσει προηγουμένως το σχέδιο αυτό «καταλύτη» για τις αγορές.
Στο άνοιγμα της χθεσινής συνεδρίασης, η αγορά ομολόγων της περιφέρειας της Ευρωζώνης σημείωσε εκρηκτικό ράλι, με τις αποδόσεις σε Ελλάδα και Ιταλία να υποχωρούν άνω του 8% και σε προ πανδημίας επίπεδα, ενώ ξεπερνούσε το 12% η βουτιά στις αποδόσεις της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Στη συνέχεια, το ράλι κατέβασε ταχύτητα, αν και η βελτίωση συνέχισε να είναι ευρεία.
Η απόδοση του ελληνικού 10ετούς τελικώς σημείωσε πτώση της τάξης του 5% και στο 1,116%, με το spread να διαμορφώνεται στις 156 μονάδες βάσης, η απόδοση του 10ετούς ιταλικού υποχώρησε οριακά κατά μόλις 0,4% και προσγειώθηκε στο 1,152%, ενώ η πτώση στον υπόλοιπο Νότο περιορίστηκε στο 3%. Αντίθετα, τα ομόλογα της Γερμανίας καθώς και των Ολλανδίας, Αυστρίας και Φινλανδίας (από το γκρουπ των «φειδωλών 4») είδαν τις αποδόσεις να κινούνται ανοδικά.
Οπως σχολιάζουν, η Ε.Ε. διέβη τον Ρουβίκωνα με την απόφαση για έκδοση κοινού χρέους, κάτι που αποτελεί ορόσημο και αποφασιστικό βήμα στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας στην οικονομία. Ωστόσο, προσθέτουν πως το Ταμείο Ανάκαμψης προσφέρει υπό μορφήν καθαρών επιχορηγήσεων στις χώρες που χτυπήθηκαν περισσότερο από το σοκ της πανδημίας μόλις 312 δισ. ευρώ, δηλαδή το 0,75% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης κάθε χρόνο για το διάστημα 2021-2023, τη στιγμή που οι οικονομίες τους συρρικνώνονται με τουλάχιστον δεκαπλάσιους ρυθμούς.
Η πραγματική αξία των εκταμιεύσεων μέσα στα επόμενα δύο και κάτι χρόνια, όταν η ανάγκη για ανάκαμψη των οικονομιών θα είναι και η μεγαλύτερη, αναμένεται να είναι ακόμη χαμηλότερη.
Οπως σημειώνει ο Κάρστεν Μπρζέσκι, οικονομολόγος της ING, ο οικονομικός αντίκτυπος της συμφωνίας της Ε.Ε. θα είναι οριακός. Επιπλέον, δεδομένου ότι το Ταμείο θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου, τα χρήματα πιθανότατα δεν θα φτάσουν σε καμία οικονομία πριν από τα μέσα του 2021, προσθέτει. Αν και δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για το μέγεθος των επιχορηγήσεων που θα λάβει κάθε χώρα ξεχωριστά, η Capital Economics σημειώνει πως η Ιταλία και η Ισπανία εκτιμάται πως θα λάβουν ποσά ύψους 4,6% και 5,8% του ΑΕΠ τους αντίστοιχα και η Ελλάδα περίπου 10,5% του ΑΕΠ (19 δισ. ευρώ). Αν και σημαντικά αυτά τα ποσά, ωστόσο θα καλύψουν ένα πολύ μικρό μέρος του κόστους της κρίσης του κορωνοϊού, ενώ οι εκταμιεύσεις του Ταμείου γενικότερα θα γίνουν σε βάθος χρόνου και όχι άμεσα, όπως θα ήταν ιδανικό και αποτελεσματικό.
Η Danske Bank χαρακτηρίζει τη συμφωνία σημαντικό κομμάτι στον δρόμο της επιστροφής της Ευρωζώνης στην ανάκαμψη, παρά τις υποχωρήσεις που έγιναν σε σχέση με την αρχική εκδοχή του σχεδίου, ωστόσο επισημαίνει πως δεν λύνει το ζήτημα της σημαντικής αύξησης του χρέους που θα σημειωθεί φέτος στις χώρες της περιοχής, ούτε βοηθάει την οικονομία στο βραχυπρόθεσμο διάστημα, καθώς η δημοσιονομική ώθηση αναμένεται να έλθει μετά το α΄ εξάμηνο του 2021.
Από την πλευρά της η Société Générale επισήμανε πως το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από δανεισμό της Ε.Ε., δεν αντιμετωπίζει τις μακροπρόθεσμες προοπτικές καθώς και τις ανησυχίες γύρω από τη βιωσιμότητα του ιταλικού χρέους, εξηγώντας έτσι το «γύρισμα» που σημειώθηκε χθες στο αρχικό ράλι των ιταλικών ομολόγων, ωστόσο θα βοηθήσει στη στήριξη της ανάκαμψης των χωρών της περιοχής και επιπλέον δεν αλλάζει τα σχέδια και την πολιτική της ΕΚΤ.
Μεγάλο βήμα «ένα μεγάλο βήμα μπροστά για την Ευρώπη» χαρακτηρίζει τη συμφωνία που επετεύχθη στις Βρυξέλλες ο επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Χόλγκερ Σμίντινγκ, τονίζοντας πως για πρώτη φορά η Ε.Ε. θα είναι μια μεγάλη δύναμη στις αγορές κρατικού χρέους.
Ο κ. Σμίντινγκ εντοπίζει έξι λόγους που κάνουν τη συμφωνία σημαντική: 1) η Ε.Ε. στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα εσωτερικής συνοχής, 2) δείχνει ότι η Ε.Ε. λειτουργεί με τις διαφωνίες να καταλήγουν σε λειτουργικούς συμβιβασμούς, 3) δημιουργεί ένα προηγούμενο καθώς η Ε.Ε. εκδίδει χρέος εν μέσω κρίσης, 4) αναμένεται να βοηθήσει να περιοριστεί το αντιευρωπαϊκό αίσθημα που είχε γίνει πιο εμφανές τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, 5) η Ε.Ε. μπορεί, σε έναν βαθμό, να χρησιμοποιήσει τις δόσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης σαν καρότο που θα σπρώξει την Ιταλία και άλλες χώρες προς τις φιλοαναπτυξιακές μεταρρυθμίσεις και 6) οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν επίσης για τις επιπτώσεις που θα έχει το Brexit στα οικονομικά της Ε.Ε.