Διαφορετική από κάθε άλλη φορά αναμένεται να είναι φέτος διεθνώς, αλλά και στην Ελλάδα, η Black Friday, η ημέρα των μεγάλων προσφορών στο λιανεμπόριο, η οποία φέτος είναι την Παρασκευή 27 Νοεμβρίου. Η πανδημία έχει αλλάξει άρδην τα δεδομένα και τους σχεδιασμούς για το λιανεμπόριο, με συνέπεια η φετινή Black Friday να έχει δύο συγκεκριμένα χαρακτηριστικά: πρώτον, να είναι μακρύτερη σε διάρκεια· ήδη ακόμη και στην Ελλάδα έχουν ξεκινήσει προσφορές από γνωστές λιανεμπορικές αλυσίδες, τις οποίες χαρακτηρίζουν «Black Friday προσφορές», και, δεύτερον, οι αγορές των καταναλωτών θα πραγματοποιηθούν κυρίως μέσω Διαδικτύου, μέσω δηλαδή των ηλεκτρονικών καταστημάτων.
Το τελευταίο αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση για τους λιανεμπόρους, καθώς ήδη τα συστήματα διαχείρισης των παραγγελιών και αποστολής αυτών στους πελάτες τους δοκιμάστηκαν ιδιαιτέρως κατά την περίοδο του ανοιξιάτικου lockdown, όταν καταγράφηκαν πολύ μεγάλες καθυστερήσεις είτε αυτές αφορούσαν παραγγελίες από ηλεκτρονικά καταστήματα με εμπειρία –όπως αυτά των τεχνολογικών ειδών– είτε αφορούσαν παραγγελίες από τα σούπερ μάρκετ, τα περισσότερα νεοφώτιστα στον κόσμο του ηλεκτρονικού εμπορίου. Ακριβώς, μάλιστα, διότι από την περασμένη άνοιξη έως τώρα έχουν περάσει μόλις λίγοι μήνες, οι λιανέμποροι, αλλά και οι εταιρείες ταχυμεταφορών, δεν έχουν καταφέρει να ολοκληρώσουν τις απαιτούμενες επενδύσεις σε αποθήκες και
κέντρα διανομής.
«Τις ημέρες αιχμής για το ηλεκτρονικό εμπόριο στη διάρκεια του lockdown κάναμε 10.000-12.000 αποστολές ημερησίως. Τώρα αναμένουμε τριπλάσιο αριθμό», αναφέρει χαρακτηριστικά στην «Κ» ανώτατο στέλεχος κορυφαίας αλυσίδας ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών. Ο ίδιος προσθέτει ότι οι μεγαλύτερες λιανεμπορικές αλυσίδες και κυρίως όσες δραστηριοποιούνται στον κλάδο των προϊόντων τεχνολογίας έχουν ξεκινήσει τις προσομοιώσεις για την Black Friday, προκειμένου να είναι όσο το δυνατόν έτοιμοι για τη διαχείριση μεγαλύτερου αριθμού παραγγελιών. Σημειώνεται ότι και τις προηγούμενες χρονιές τα ηλεκτρονικά καταστήματα είχαν πολύ μεγάλη επισκεψιμότητα, όμως σημαντικό μέρος των επισκέψεων είχε σκοπό την έρευνα αγοράς και όχι την αγορά αυτή καθεαυτήν, η οποία γινόταν κατά κύριο λόγο από το φυσικό κατάστημα. Τα περιοριστικά μέτρα σε ό,τι αφορά τον αριθμό των ατόμων που επιτρέπεται να υπάρχουν ταυτόχρονα σε ένα κατάστημα, ο φόβος του συγχρωτισμού με άλλους, αλλά και η δυσφορία που προκαλεί σε αρκετούς η μάσκα, αναμένεται να αντιστρέψουν φέτος την εικόνα και οι αγορές να γίνουν
κατά βάσιν ηλεκτρονικά.
Η προετοιμασία για την αντιμετώπιση μεγάλου όγκου ηλεκτρονικών παραγγελιών γίνεται και για έναν επιπλέον λόγο: αν και ο πρωθυπουργός έχει κατ’ επανάληψιν δηλώσει ότι δεν θα ανασταλεί η λειτουργία του λιανεμπορίου, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα γίνει έως τα τέλη Νοεμβρίου. «Από σήμερα μέχρι το επόμενο Σάββατο μοιάζει με την απόσταση από τη Γη έως τον Αρη», δήλωνε χαρακτηριστικά αρμόδιος παράγων με αφορμή τη μη λειτουργία των καταστημάτων σήμερα –αν και ήταν η πρώτη Κυριακή των ενδιάμεσων εκπτώσεων– σε ερώτηση για το τι θα πράξει η κυβέρνηση εάν ξαφνικά το επόμενο Σάββατο είναι αυξημένη η κίνηση στα καταστήματα.
Στοίχημα οι παραδόσεις χωρίς καθυστέρηση
Τα παθήματα του lockdown, δηλαδή τις μεγάλες καθυστερήσεις που παρατηρήθηκαν στη διεκπεραίωση των παραγγελιών και κυρίως στην παράδοση αυτών, θα επιχειρήσουν να αποφύγουν οι μεγάλες αλυσίδες. Ακριβώς για αυτό τον λόγο κάποιες εταιρείες του κλάδου των τεχνολογικών προϊόντων θα βάλουν λιγότερα προϊόντα σε προσφορά από όσα θα μπορούσαν υπό άλλες συνθήκες, καθώς μια επανάληψη του σκηνικού της άνοιξης μπορεί τελικά να τους στοιχίσει σε πελάτες. «Δεν πρέπει να περιμένουμε οι καταναλωτές να επιδείξουν αυτή τη φορά την ίδια ανοχή στις παραδόσεις», επισημαίνουν ειδικοί αναλυτές της αγοράς. Κι αυτό, διότι η ψυχολογία κατά το δεύτερο αυτό κύμα της πανδημίας είναι πιο επιβαρυμένη, ενώ μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού έχει πλέον εξοικειωθεί με τις ηλεκτρονικές αγορές και επομένως δεν συγχωρεί εύκολα τις παραλείψεις και τις ολιγωρίες
των εταιρειών.
Ενα άλλο στοιχείο που επισημαίνουν οι αναλυτές της αγοράς ενόψει Black Friday είναι ότι πρέπει οι εμπορικές επιχειρήσεις να αποδείξουν στους καταναλωτές ότι λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την ασφάλειά τους είτε εντός φυσικού καταστήματος είτε στο ηλεκτρονικό κατάστημα.
Τούτο σημαίνει τήρηση όλων των μέτρων στα φυσικά καταστήματα και από την άλλη ασφάλεια συναλλαγών, διαθεσιμότητα προϊόντων που εμφανίζονται στα ηλεκτρονικά καταστήματα, σαφής ενημέρωση των καταναλωτών για το κόστος μεταφοράς καθώς και για το πού βρίσκεται κάθε φορά η παραγγελία που έχουν κάνει. Καθοριστικό ρόλο για την προσέλκυση καταναλωτών μπορεί να διαδραματίσει η παροχή υπηρεσιών όπως η δυνατότητα παραγγελίας διαδικτυακά, αλλά παράδοσης από το κατάστημα (click & collect), χωρίς μάλιστα ο καταναλωτής να βγει από το αυτοκίνητό του.
Τι θα μετρήσει, βεβαίως, περισσότερο; Η αποφυγή παραπλάνησης των καταναλωτών. Υπενθυμίζεται ότι στην περυσινή Black Friday, μόλις το 8,5% των προϊόντων που αγοράστηκαν μέσω της πλατφόρμας Skroutz πωλήθηκε με αξιοσημείωτη έκπτωση (άνω του 10%).