Είθισται στις εκλογές τα κόμματα να εξαγγέλλουν παροχές. Τηρώντας το έθιμο, όλες οι πολιτικές δυνάμεις και κυρίως οι δύο μεγαλύτερες που διεκδικούν με περισσότερες δημοσκοπικές αξιώσεις την εξουσία, έχουν διαμορφώσει και παρουσιάσει τα πακέτα παροχών τους, με τέτοιο τρόπο, ώστε να απευθυνθούν σε όσο το δυνατόν ευρύτερα τμήματα του εκλογικού σώματος, αλλά ταυτόχρονα και σε ειδικές ομάδες, αφού… κάθε ψήφος μετράει.
Εξάλλου, και δεδομένου ότι μεγάλα θέματα που σίγουρα θα επηρεάσουν τη ζωή μας τα επόμενα χρόνια, όπως για παράδειγμα η τεχνητή νοημοσύνη ή η κλιματική αλλαγή, απουσιάζουν από τον προεκλογικό διάλογο, οι παροχές είναι ένας τρόπος -συχνά ο μόνος και πάντα ο ευκολότερος- για να υπογραμμίσουν τα κόμματα το στίγμα τους, τις αρχές τους, την πολιτική τους ταυτότητα.
Η ΝΔ έχει εξαγγείλει ένα πακέτο μέτρων με «συγκρατημένο» δημοσιονομικό κόστος, το οποίο στελέχη της υπολογίζουν σε κάτι λιγότερο από 9,5 δισ. ευρώ για την επόμενη 4ετία (1,3-3,3 δισ. το χρόνο). Με αυτόν τον τρόπο παίζει και το χαρτί των παροχών αλλά και αυτό της δημοσιονομικής υπευθυνότητας. Την ευνοεί εξάλλου και το γεγονός ότι την πρώτη περίοδο διακυβέρνησης, εφάρμοσε ήδη μέτρα που αυξάνουν το διαθέσιμο εισόδημα και έρχεται να προσθέσει αυτά. Επιπλέον, όντας κυβέρνηση σε μια περίοδο χαλάρωσης των ευρωπαϊκών δημοσιονομικών κανόνων, λόγω πανδημίας και ενεργειακής κρίσης, είχε τη δυνατότητα να κάνει δαπάνες στήριξης των πληγέντων.
Ο ΣΥΡΙΖΑ από την άλλη, με το άγχος του διεκδικητή, παρουσίασε ένα πακέτο που κοστίζει σε όρους 4ετίας, σχεδόν δεκαπλάσιο ποσό, περί τα 83-84 δισ. (19,8-20,7 δισ. ευρώ τον χρόνο). Τουλάχιστον τόσο το υπολογίζουν στην κυβέρνηση, επικαλούμενοι στοιχεία του προϋπολογισμού και του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης, προσπαθώντας να υποστηρίξουν ότι δεν υπολείπονται σε δημοσιονομική υπευθυνότητα, αμφισβητούν τους υπολογισμούς και υποστηρίζουν ότι το κόστος των μέτρων είναι 5,6 δισ. ευρώ, αναφερόμενοι προφανώς σε ετήσια βάση.
Το μυστικό της διαφοράς
Η διαφορά μεταξύ των υπολογισμών των μεν και των δε είναι χαώδης και οφείλεται στο εξής:
1. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν περιλαμβάνει το κόστος της αύξησης των δαπανών για την υγεία στο 7,5% του ΑΕΠ και για την παιδεία στο 5% του ΑΕΠ, που υπολογίζονται σε 9 δισ. ευρώ ετησίως. Πάντως, στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρεται ότι «τελικος στόχος» είναι να φτάσουν οι δαπάνες υγείας στο 7,5% του ΑΕΠ, επομένως η συγκεκριμένη δαπάνη (4,7 δισ. ευρώ) μπορεί να θεωρηθεί ότι θα αυξηθεί σταδιακά και όχι από την πρώτη χρονιά.
2. Από το κόστος των υπολοίπων αφαιρεί έσοδα 3,7 δισ. ευρώ από τη φορολόγηση υπερκερδών επιχειρήσεων, βασιζόμενος κυρίως στα κέρδη που είχαν οι εταιρείες ενέργειας το 2022. Το πρόβλημα είναι πως οι δαπάνες είναι μόνιμες και θα βαρύνουν τους προϋπολογισμούς όλων των ετών, ενώ η φορολόγηση των υπερκερδών είναι έκτακτη και τίποτα δεν διαβεβαιώνει πως θα υπάρχουν και τα επόμενα χρόνια.
3. Διαφορές υπάρχουν στην εκτίμηση του μέτρου για τη μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα στον χαμηλότερο συντελεστή, την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κοστολογήσει στα 960 εκατ. ευρώ, ενώ η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι είναι 1,5 δισ. ευρώ, επικαλούμενη στοιχεία του ΓΛΚ και του προϋπολογισμού. Επίσης, η μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα στον κατώτερο συντελεστή της ΕΕ είναι 1,5 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τις εξαγγελίες ΣΥΡΙΖΑ στη ΔΕΘ, ενώ η κυβέρνηση τον υπολογίζει στα 2 δισ. ευρώ, πάντα βάσει στοιχείων του ΓΛΚ.
Το βέβαιο είναι πως δεδομένου ότι το 2025 αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας και η Ελλάδα θα κληθεί να εμφανίσει πρωτογενή πλεονάσματα πάνω από 2% του ΑΕΠ, το κόστος των μέτρων ΣΥΡΙΖΑ, που προσεγγίζει το 10% του ΑΕΠ, ξεπερνά κατά πολύ τις αντοχές του προϋπολογισμού. Ακόμη και τα μέτρα της ΝΔ, που έχουν υπολογιστεί οριακά, ώστε να μην ξεπερνούν το πρωτογενές πλεόνασμα το 2% του ΑΕΠ, ίσως χρειαστούν προσαρμογές ή αντίμετρα για την κάλυψή τους, ανάλογα με τον ακριβή στόχο πρωτογενών πλεονασμάτων που θα συμφωνηθεί στις διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε.
ΝΔ: Σταδιακά η μείωση τέλους επιτηδεύματος-ασφαλιστικών εισφορών
Τα μέτρα που έχει εξαγγείλει ο πρωθυπουργος Κυριάκος Μητσοτάκης κοστολογούνται ως εξής σε ετήσια βάση το 2026, την καταληκτική χρονιά πριν τις εκλογές:
· Μισθολόγιο δημοσίων υπαλλήλων: 500 εκατ. ευρώ.
· Αύξηση συντάξεων: 1,132 δισ. ευρώ.
· Αύξηση των αναπηρικών επιδομάτων κατά 8%: 95 εκατ. ευρώ
· Αύξηση του αφορολογήτου κατά 1.000 ευρώ για οικογένειες: 77 εκατ. ευρώ
· Αύξηση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος κατά 8%: 49 εκατ. ευρώ
· Μείωση του τέλους επιτηδεύματος: 222 εκατ. ευρώ. Σημειωτέον ότι το τέλος επιτηδεύματος θα μειωθεί σύμφωνα με πληροφορίες κατά 20% το 2025, επιπλέον 30% το 2026 και θα καταργηθεί πλήρως το 2027, οπότε το κόστος θα ανέλθει σε 443 εκατ. ευρώ.
· Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών: 241 εκατ. ευρώ. Οι ασφαλιστικές εισφορές θα μειωθούν κατά 0,5% το 2025 και επιπλέον 0,5% το 2027, οπότε το κόστος θα ανέλθει στα 509 εκατ. ευρώ.
· Επίδομα μητρότητας: 40 εκατ. ευρώ
· Youth pass: 30 εκατ. ευρώ
· Μείωση ΕΝΦΙΑ 10% στα ασφαλισμένα ακίνητα: 47 εκατ. ευρώ
· Μονιμοποίηση της πλήρους απαλλαγής των δικαιούχων ΕΚΑΣ από φαρμακευτική δαπάνη: 10 εκατ. ευρώ
· Πρόγραμμα για νέες θέσεις εργασίας: 10 εκατ. ευρώ
· Μείωση τεκμηρίων: 8 εκατ. ευρώ
Το κόστος ανά έτος των μέτρων της ΝΔ έχει ως εξής:
*2024: 1,3 δις ευρώ
*2025: 2,2 δις ευρω
*2026: 2,5 δις ευρώ
*2027: 3,35 δις ευρώ
Τα μέτρα ΣΥΡΙΖΑ
Το πιο βαρύ δημοσιονομικά από τα μέτρα του προγράμματος ΣΥΡΙΖΑ είναι η αύξηση των δαπανών για υγεία και παιδεία στο 7,5% και 7% του ΑΕΠ αντίστοιχα με κόστος 9 δισ. ευρώ ετησίως.
Η επιστροφή των αναδρομικών στους συνταξιούχους, η επαναφορά της 13ης σύνταξης και η αύξηση των συντάξεων χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η προσωπική διαφορά, κοστίζουν λίγο λιγότερο από 3 δισ. ευρώ ετησίως, ενώ κάπου μεταξύ 1 και 1,5 δισ. ευρώ είναι το δημοσιονομικό κόστος της μείωσης του ΦΠΑ στα τρόφιμα και 2 δισ. η μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα.
Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί πως τα στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης που συνέγραψαν το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ έχουν βάλει έναν αστερίσκο στις εξαγγελίες παροχών. Στη σελίδα 3 αναφέρεται συγκεκριμένα πως τα μέτρα θα εφαρμοστούν «λαμβάνοντας υπόψη τις δημοσιονομικές δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας».
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr