«Αρχίζει να κινείται κάτι στον χώρο της στεγαστικής πίστης. Επειτα από μεγάλο χρονικό διάστημα, σχεδόν δύο ετών, εξαιρετικά μειωμένης, σχεδόν ανύπαρκτης ζήτησης για νέα στεγαστικά δάνεια, τις πρώτες έξι εβδομάδες του νέου έτους παρατηρείται συγκρατημένο ενδιαφέρον για ζήτηση νέων δανείων», επισημαίνουν στην «Κ» στελέχη από τον τομέα χορηγήσεων μεγάλων συστημικών τραπεζών.
Η ζήτηση αυτή από πλευράς νοικοκυριών συμβαδίζει με το γεγονός ότι οι τράπεζες έχουν πλέον αποφασίσει και ενσωματώσει στα επιχειρησιακά τους σχέδια τη διοχέτευση στην αγορά κεφαλαίων που θα ξεπεράσουν τα 600 εκατ. ευρώ σε επίπεδο αγοράς για το 2014 στον τομέα χορήγησης νέων στεγαστικών δανείων, σε νοικοκυριά με υγιή χαρακτηριστικά, σε σχέση με μόλις 150 – 200 εκατ. ευρώ το 2013.
Σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις, η μεγαλύτερη ζήτηση για νέα στεγαστικά δάνεια αφορά κυρίως την αγορά των ακινήτων, οι τιμές των οποίων έχουν παρουσιάσει σημαντική υποχώρηση και κυμαίνονται σήμερα μεταξύ 300.000 – 500.000 ευρώ, όταν πριν από την κρίση προσέγγιζαν ακόμη και τις 700.000 με 900.000 ευρώ. Η ζήτηση για τα δάνεια αυτά προέρχεται κυρίως από ελεύθερους επαγγελματίες στα μεγάλα αστικά κέντρα, που βλέπουν την αγορά των συγκεκριμένων ακινήτων και ως επένδυση. Για τα μικρά και μεσαία ακίνητα, πολλά από τα οποία ζητούνται για πρώτη κατοικία, δεν παρατηρείται ακόμη αξιόλογη αύξηση της ζήτησης, καθώς οι τιμές δεν έχουν σημειώσει μεγάλη πτώση, ανάλογη με τα ακίνητα που προαναφέρθηκαν, ενώ τα νοικοκυριά που ενδιαφέρονται για τα συγκεκριμένα ακίνητα εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν οικονομική στενότητα.
Επίσης, σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις που συγκέντρωσε η «Κ» από τραπεζικά στελέχη που έρχονται σε καθημερινή επαφή με νοικοκυριά τα οποία ζητούν ενημέρωση για νέα στεγαστικά, σοβαρός ανασταλτικός παράγοντας που οδηγεί ακόμη σε ακύρωση στεγαστικών δανείων από μέρους των ιδιωτών, παρά το γεγονός ότι έχουν εγκριθεί οι αιτήσεις τους, αποτελεί τόσο το γεγονός της υπερφορολόγησης των ακινήτων, αλλά ιδιαίτερα το γεγονός των συνεχών αλλαγών που προκύπτουν επί της φορολογίας ακινήτων. Οπως επισημαίνουν τραπεζικά στελέχη, εμπόδιο δεν αποτελούν σε πολλές περιπτώσεις οι συγκεκριμένες αποφάσεις, που στοχεύουν στην πάταξη της φοροδιαφυγής κ.ά., αλλά η μεγάλη γραφειοκρατία που σχετίζεται με την έκδοση πιστοποιητικών, κ.λπ.
Αναφορικά με τις αλλαγές που έχουν παρατηρηθεί σε σχέση με την προ κρίσης εποχή όσον αφορά τη χορήγηση στεγαστικών δανείων, είναι ότι οι τράπεζες δεν θα δίνουν πλέον δάνεια για το 100% του ποσού που απαιτείται για την αγορά σπιτιού. Η ιδία συμμετοχή των πελατών πρέπει να είναι στο 25% με 30% της αξίας αγοράς της κατοικίας.
Επίσης, οι υποψήφιοι δανειολήπτες θα πρέπει πλέον να γνωρίζουν ότι στην αξιολόγηση της πιστοληπτικής τους ικανότητας λαμβάνονται υπόψη μόνο τα επίσημα δηλωθέντα εισοδήματά τους, ενώ πριν από την κρίση σε αρκετές περιπτώσεις υπήρχε άτυπη αξιολόγηση και εισοδημάτων που δεν είχαν δηλωθεί.
Ακόμη μεγαλύτερη έμφαση δίνεται και στη συνολική σχέση που διατηρεί ο πελάτης με την τράπεζά του, καθώς αξιολογείται θετικά και το γεγονός της ύπαρξης καταθέσεων, ενώ ισχύει αυστηρά το κριτήριο ότι η συνολική δανειακή επιβάρυνση σε μηνιαία δόση δεν θα πρέπει να είναι πάνω από το 30% με 35% του εισοδήματος.