Σαν σήμερα: 5 Μαρτίου 1770 – Η Σφαγή της Βοστώνης

Σαν σήμερα: 5 Μαρτίου 1770 – Η Σφαγή της Βοστώνης

4' 44" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τον Μάρτιο του 1770 η ατμόσφαιρα στη Βοστώνη ήταν τεταμένη. Οι κάτοικοι της πόλης δυσανασχετούσαν ολοένα και περισσότερο με την καταπίεση που δέχονταν από τους Βρετανούς αποικιοκράτες. Επιβαρυμένη από το χρέος που είχε συσσωρευτεί κατά τη διάρκεια του Γαλλο-ινδιανικού Πολέμου, η βρετανική κυβέρνηση προσπάθησε να ασκήσει μεγαλύτερο έλεγχο στις αμερικανικές αποικίες της, αυξάνοντας ταυτόχρονα τα έσοδά της. 

Από το 1764, μια σειρά νόμων και διακηρύξεων δημιούργησαν μια νέα κατάσταση γραφειοκρατικού ελέγχου στο αμερικανικό έδαφος και αύξησαν τους φόρους. Ο Νόμος περί Σφραγίδας (Stamp Act), που θεωρήθηκε ιδιαίτερα άδικος από τους αποίκους, επέβαλε δασμό σε κάθε είδους χάρτινο έντυπα. Τα πάντα, από τα τραπουλόχαρτα και τις εφημερίδες μέχρι τις διαθήκες και τις πράξεις αγοραπωλησίας, υπόκεινταν σε αυτόν τον πρόσθετο φόρο. 

Όταν ο νόμος αυτός αποσύρθηκε, οι Βρετανοί δεν άργησαν να τον αντικαταστήσουν με ένα σύνολο νομοθετικών πράξεων, γνωστών ως Νόμοι Τάουνσεντ, οι οποίες υπερψηφίστηκαν στο διάστημα 1767-1768. Αυτοί οι νόμοι είχαν σχεδιαστεί για να φορολογούν τις αποικίες για τα εισαγώγιμα προϊόντα που μπορούσαν να προμηθευτούν μόνο από τη Μεγάλη Βρετανία, όπως το γυαλί, το χαρτί, η μπογιά και το τσάι. Οι Βρετανοί πίστευαν ότι εφόσον επρόκειτο για εξωτερικό και όχι εσωτερικό φόρο, οι Αμερικανοί άποικοι δεν θα αντιδρούσαν – αντίληψη η οποία ήταν εμφανώς εσφαλμένη. 

Εκτός από το οργανωμένο μποϊκοτάζ αυτών των προϊόντων, οι Αμερικανοί απάντησαν με προπηλακισμούς των Βρετανών αξιωματούχων και βανδαλισμούς. Το βρετανικό κοινοβούλιο ικανοποίησε το αίτημα των αποικιακών Αρχών για προστασία αποστέλλοντας το 14ο και το 29ο Σύνταγμα του βρετανικού στρατού στη Βοστώνη, όπου έφτασαν τον Οκτώβριο του 1768. Η παρουσία αυτών των στρατευμάτων, ωστόσο, αύξησε την ένταση σε ένα ήδη ανήσυχο περιβάλλον: εστάλησαν 2.000 στρατιώτες σε μια πόλη 6.000 κατοίκων.

Έτσι, στις 5 Μαρτίου 1770, αγανακτισμένοι με τη βαριά φορολογία και τον συνεχή βρετανικό έλεγχο, ορισμένοι Αμερικανοί άποικοι ήρθαν σε ανοιχτή σύγκρουση με Βρετανούς στρατιώτες. Φαίνεται ότι όλα ξεκίνησαν με μια διαφωνία μεταξύ ενός Αμερικανού, πιθανότατα κατασκευαστή σχοινιών, και ενός Βρετανού στρατιώτη ονόματι Χιου Γουάιτ, ο οποίος φρουρούσε το Τελωνείο της Βοστώνης, όπου φυλάσσονταν τα χρήματα που αποκόμιζε το βρετανικό Στέμμα από τη Βοστώνη και τις γύρω περιοχές. Βέβαια, είχε προηγηθεί μερικές ημέρες πριν και ο θάνατος ενός 11χρονου αγοριού, του Κρίστοφερ Σέιντερ, από τα πυρά υπαλλήλου των Τελωνείων κατά τη διάρκεια βανδαλισμών σε μαγαζί εμπόρου φιλικά διακείμενου στη Βρετανία.

Επομένως, η οργή των αποίκων κορυφώθηκε και κατά τη διάρκεια της ημέρας, ένα πλήθος 200 και πλέον αποίκων συγκεντρώθηκε στην Κινγκ Στριτ, διαμαρτυρόμενο για τη συμπεριφορά του Γουάιτ και των Βρετανών εν γένει. Ο Γουάιτ έστειλε κάποιον από τη φρουρά να ειδοποιήσει τον λοχαγό Τόμας Πρέστον και την επταμελή ομάδα του, προκειμένου να έρθουν ως ενισχύσεις – πράγμα το οποίο έγινε. Οι άποικοι, πάντως, άρχισαν να ρίχνουν χιονόμπαλες και πέτρες, και να φωνάζουν συνθήματα κατά των Βρετανών, προκαλώντας τους να ανοίξουν πυρ.

Δεν έχει εξακριβωθεί τι ακριβώς συνέβη αργότερα. Φαίνεται ότι ο Πρέστον δεν έδωσε καμία διαταγή, αλλά κάποιος αναφώνησε «Πυρ!» – χωρίς να είμαστε σίγουροι αν ήταν κάποιος από τους Βρετανούς στρατιώτες ή από τους αποίκους. Το σίγουρο όμως είναι ότι ένας από τους στρατιώτες ο οποίος προπηλακιζόταν πυροβόλησε. Ακολούθησαν και οι συνάδελφοί του, θεωρώντας ότι έλαβαν διαταγή να ανοίξουν πυρ. 

Ο απολογισμός ήταν πέντε νεκροί, μεταξύ των οποίων και ο Αφροαμερικός ναύτης Κρίσπους Άτουκς. Θεωρούμενος ως ο πρώτος Αμερικανός που έχασε τη ζωή του στον αγώνα για την ανεξαρτησία, ο Άτουκς είχε αναχθεί, ήδη από τον 19ο αιώνα, σε σύμβολο του αμερικανικού πατριωτισμού. Ο Μπούκερ Τ. Ουάσιγκτον, σε μια ομιλία του το 1898 ανέφερε σχετικά με τον Άτουκς: «Όταν το 1776 ο νέγρος κλήθηκε να αποφασίσει μεταξύ της βρετανικής καταπίεσης και της αμερικανικής ανεξαρτησίας, τον βλέπουμε να επιλέγει την καλύτερη πλευρά και ο Κρίσπους ‘Ατουκς, ένας νέγρος, ήταν ο πρώτος που έχυσε το αίμα του στη Στέιτ Στριτ (όπως μετονομάστηκε η Κινγκ Στριτ μετά την Αμερικανική Επανάσταση) της Βοστώνης, ώστε ο λευκός Αμερικανός να απολαμβάνει την ελευθερία για πάντα, αν και η δική του φυλή παρέμενε στη δουλεία».

Πάντως, ο λοχαγός Πρέστον, οι άνδρες του και ο φρουρός δικάστηκαν. Παραδόξως, συνήγορος υπεράσπισής τους ήταν ο μελλοντικός Πατέρας του Έθνους και πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζον Άνταμς, ο οποίος πίστευε στο δικαίωμα της δίκαιης εκπροσώπησης στο δικαστήριο. Ένας από τους κατηγόρους ήταν ο εξάδελφός του, Σάμιουελ Άνταμς, ένθερμος πατριώτης και φερόμενος ως ιδρυτής των Υιών της Ελευθερίας (Sons of Liberty), μιας μυστικής πολιτικής οργάνωσης που αποσκοπούσε στην αντίσταση στη βρετανική φορολογία και στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων των Αμερικανών αποίκων, στόχους τους οποίους πολλές φορές πετύχαινε διά της βίας.

Τελικά, όλοι οι κατηγορούμενοι εκτός από δύο στρατιώτες αθωώθηκαν, καθώς οι χαοτικές συνθήκες που επικρατούσαν τη στιγμή της σύγκρουσης δικαιολογούσαν μια αντίδραση που οι ίδιοι ισχυρίζονταν ότι δεν ήταν προμελετημένη. Οι δύο καταδικασθέντες πάντως, σημαδεύτηκαν με ένα πυρακτωμένο σίδερο στον αντίχειρα, όπως όριζε ο βρετανικός νόμος για εκείνους που παραβίαζαν κάποιον νόμο για πρώτη φορά.

Μπορεί το αποτέλεσμα της δίκης να ήταν απογοητευτικό για τους Αμερικανούς, όμως η σημασία της λεγόμενης Σφαγής της Βοστώνης δεν άργησε να φανεί. Από τη μία, οι Αμερικανοί πέτυχαν την απομάκρυνση των βρετανικών στρατευμάτων από τη Βοστώνη και τη μεταφορά τους σε ένα νησί στα ανοικτά των ακτών της Μασαχουσέτης. Από την άλλη, η αναγωγή των γεγονότων της Βοστώνης σε σύμβολο του μίσους και του αγώνα κατά των Βρετανών αποικιοκρατών –κυρίως μέσω της αντιβρετανικής προπαγάνδας του ίδιου του Σάμιουελ Άνταμς, ο οποίος διέδωσε ένα διάσημο πλέον χαρακτικό που απεικόνιζε τους Βρετανούς στρατιώτες να δολοφονούν εν ψυχρώ και οργανωμένα τους Αμερικανούς αποίκους– αποτέλεσε τον πρώτο σταθμό προς την Αμερικανική Επανάσταση. Παρότι ο Πόλεμος για την Ανεξαρτησία δεν θα ξεκινούσε τα επόμενα έξι χρόνια, αυτή η πρώτη αιματηρή σύγκρουση προσέλκυσε περισσότερους Αμερικανούς σε ριζοσπαστικές ομάδες όπως οι Υιοί της Ελευθερίας και έθεσε σε κίνηση τα γεγονότα που θα οδηγούσαν στη Διακήρυξη της Αμερικανικής Ανεξαρτησίας.

Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή