Muevo: Λίγη ελληνική λάμψη στο Λούβρο

Muevo: Λίγη ελληνική λάμψη στο Λούβρο

Η εντυπωσιακή ιστορία της ελληνικής εταιρείας Muevo, που μέσα σε λίγα χρόνια κατέκτησε τη διεθνή κορυφή στις μουσειακές κατασκευές.

8' 25" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η μικρή ομάδα της Muevo είχε περάσει όλο το βράδυ στο Μουσείο του Λούβρου, όταν τις πρώτες πρωινές ώρες βγήκε από μια μικρή πλαϊνή έξοδο. Λίγο πριν κλείσει η πόρτα πίσω τους, τα μέλη της αντίκρισαν την Αφροδίτη της Μήλου, από άλλη οπτική γωνία, μόνη, χωρίς τα χιλιάδες βλέμματα που την επεξεργάζονται καθημερινά. Ήταν μια ιδιαίτερη στιγμή για τα μέλη της ομάδας, οι οποίοι, όχι ως άλλοι Αρσέν Λουπέν, αλλά ως άξιοι συνεργάτες του κρατικού γαλλικού μουσείου τα τελευταία χρόνια, μετρούν ήδη πολλές ώρες στις αίθουσές του. 

Μια σχετικά νέα ελληνική εταιρεία που γεννήθηκε εν μέσω κρίσης, το 2016, η Muevo, είναι σήμερα μια διεθνής εξπέρ στις κατασκευές προθηκών και άλλων ειδικών κατασκευών για μουσεία και πολιτιστικούς χώρους. Παίρνει μέρος σε διαγωνισμούς ή αναλαμβάνει απευθείας αναθέσεις. Συνεργάζεται με αρχιτέκτονες όπως ο Ζαν Νουβέλ και αρχιτεκτονικά γραφεία εσωτερικών χώρων, μελετά κάθε κόνσεπτ, το σχεδιάζει μέσω της τεχνικής της ομάδας και προτείνει τις τεχνικές λύσεις για να υλοποιηθούν οι κατασκευές, τις οποίες παράγει και τεστάρει πριν τελικά τις τοποθετήσει. Απαρτίζεται από μια ομάδα 40 ατόμων που στο ενεργητικό της έχει 40 έργα στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη, στο Παρίσι, στο Κατάρ, στη Γενεύη, στην Αθήνα και στην Κρήτη. 
«Το μεγάλο σχολείο, το μεγάλο τεστ που πρέπει να περάσεις είναι να μπορέσεις να διαχειριστείς έργα στα οποία τα εκθέματα έχουν πολύ ειδικές ανάγκες και είναι μεγάλης αξίας και σημασίας για τον πολιτισμό», παρατηρεί ο Μιχάλης Δούκας, εκ των συνιδρυτών και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας. 

Muevo: Λίγη ελληνική λάμψη στο Λούβρο-1
Στην επιβλητική, αναπαλαιωμένη Galerie d’Apollon στο Μουσείο του Λούβρου, οι προθήκες που φιλοξενούν τα κοσμήματα του γαλλικού Στέμματος σχεδιάστηκαν από τον Juan Felipe Arcon και υλοποιήθηκαν από την ομάδα της Muevo.

Ανάμεσα στα πιο σημαντικά εκθέματα που έχει αναδείξει με τις κατασκευές της η Muevo, βρίσκεται ο Πάπυρος του Δερβενίου, που εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης και ως το αρχαιότερο βιβλίο της Ευρώπης αποτελεί την πρώτη ελληνική εγγραφή στον Διεθνή Κατάλογο του Προγράμματος της UNESCO Μνήμη του Κόσμου (Memory of the World).

Αλλά και τα κοσμήματα του γαλλικού Στέμματος που κοσμούν τις προθήκες της Muevo, σε σχεδιασμό του Juan Felipe Arcon, στην αναπαλαιωμένη Galerie d’Apollon του Λούβρου. Στην επιβλητική αίθουσα φιλοξενούνται σήμερα το πορτοκαλί-ροζ, 20 καρατίων διαμάντι Hortensia, μια αγορά του Λουδοβίκου ΙΔ΄, και το λευκό, 140 καρατίων διαμάντι Regent. «Σε κάθε κατασκευή στην οποία μπαίνει μέσα ένα έκθεμα, η διαχείριση του μικροκλίματος της προθήκης και του χώρου για να επιβιώσει σωστά το έκθεμα στην πορεία των χρόνων και να μείνει άθικτο για τις επόμενες γενιές είναι κάτι που απασχολεί την ομάδα μας, γι’ αυτό κάνουμε ειδικές μετρήσεις για να καταλήξουμε στα κατάλληλα υλικά», συνεχίζει ο Μιχάλης Δούκας. 

Muevo: Λίγη ελληνική λάμψη στο Λούβρο-2
Δύο εκ των τριών συνιδρυτών της Muevo. Αριστερά ο Λουκάς Σαρίδης και δεξιά ο Μιχάλης Δούκας, στο αρχηγείο της ελληνικής εταιρείας στο Χαλάνδρι. © ΑΓΓΕΛΟΣ ΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ

Η Muevo είναι το «παιδί» τριών επαγγελματιών που ίσως περίμενε κανείς να προέρχονται από τον χώρο της μηχανικής. Αντιθέτως, όμως, ο εμπνευστής της Μιχάλης Δούκας έχει ιστορία στο μάνατζμεντ και στην κοινωνική ψυχολογία, η συνιδρύτρια Αγγελική Κεμανέ είναι νομικός και επικεφαλής του νομικού τμήματος, ενώ ο τρίτος συνιδρυτής, ο Λουκάς Σαρίδης, είναι οικονομολόγος και συμμετέχει μέσω οικογενειακής εταιρείας επενδύσεων. Πολύτιμος τεχνικός διευθυντής είναι ο Ιταλός μηχανικός με ειδικότητα στα μουσεία Μάρκο Μασόκο, ενώ η ομάδα συμπληρώνεται από ορισμένους νέους Έλληνες αριστούχους μηχανολόγους μηχανικούς, βιομηχανικούς σχεδιαστές και αρχιτέκτονες. Στο μεταξύ, ο Χιλιανός Κριστιάν Βαλντέζ, μόνιμος συνεργάτης της εταιρείας, επιβλέπει τα έργα στο Παρίσι.

«Η Γαλλία είναι η σημαντικότερη αγορά, καθώς ο ετήσιος προϋπολογισμός του γαλλικού Υπουργείου Πολιτισμού είναι τεράστιος», σημειώνει ο Λουκάς Σαρίδης. «Και αυτό φαίνεται από την ποιότητα, την επισκεψιμότητα και τη βιωσιμότητα των μουσείων». Όμως, πέρα από τον κρατικό τομέα, η Γαλλία αναδεικνύεται σε στρατηγικό συνεργάτη και στον χώρο της βιομηχανίας της πολυτέλειας. Στο πελατολόγιο της Muevo βρίσκεται σήμερα ο γίγαντας Dior, μέλος της αυτοκρατορίας της LVMH. Στο Παρίσι, η ελληνική εταιρεία συνεργάστηκε με τη διακεκριμένη αρχιτέκτονα εσωτερικών χώρων Ναταλί Κρινιέρ για τη δημιουργία των ειδικών κατασκευών που πλαισιώνουν τους μουσειακούς χώρους της La Galerie Dior – το νέο στολίδι του οίκου, στο οποίο ξετυλίγεται η ιστορία του μέχρι σήμερα. Και πρόσφατα, η Muevo ολοκλήρωσε το τελευταίο πρότζεκτ της Dior στο Λονδίνο, όπου μια μίνι εκδοχή της La Galerie Dior στεγάζεται εδώ και λίγο καιρό στο πάντα δημοφιλές Harrods.

Muevo: Λίγη ελληνική λάμψη στο Λούβρο-3
Στο Παρίσι, η Muevo συνεργάστηκε με τον οίκο Dior και τη διακεκριμένη αρχιτέκτονα εσωτερικών χώρων Ναταλί Κρινιέρ για τη δημιουργία ειδικών κατασκευών στους μουσειακούς χώρους της La Galerie Dior.

«Οτιδήποτε έχει να πει μια ιστορία είναι πολιτισμός. Αν η πορεία του Dior είναι ένα γεγονός που λέει μια εξαιρετική ιστορία μέσα από τα εκθέματα του Κριστιάν Ντιόρ, μεταξύ άλλων, τότε είναι πολύ σωστό που ο όμιλος LVMH αντιμετωπίζει την ιστορία και τη δουλειά του με αυτόν τον τρόπο. Ο πολιτισμός είναι για όλους και εμείς πρέπει ίσως να μάθουμε πώς να μιλάμε στους ανθρώπους με τον τρόπο που αυτοί έχουν ανάγκη», τονίζει ο Μιχάλης Δούκας. «Το επίπεδο γνώσης και εκπαίδευσης δεν πρέπει να είναι εμπόδιο στο να αντιληφθείς τον πολιτισμό».

«Ο τρόπος με τον οποίο ο οίκος Dior κατάφερε να κάνει έναν επισκέπτη να νιώσει στο νέο μουσείο δεν έχει να κάνει με την εμπορικότητα, αλλά με τη δημιουργία της εμπειρίας», συμπληρώνει η Αγγελική Κεμανέ. «Αυτοί οι άνθρωποι μπορεί να μην είχαν τα σημαντικότερα αντικείμενα στον κόσμο, μοναδικά εκθέματα, όπως έχουμε εμείς εδώ στην Ελλάδα, όμως το αποτέλεσμα είναι ίσως καλύτερο».

Muevo: Λίγη ελληνική λάμψη στο Λούβρο-4
Στο κέντρο Sir John Monash στο Βιλέρ-Μπρετονέ, η ελληνική εταιρεία εργάστηκε πάνω σε ένα multimedia πρότζεκτ νέας μουσειακής εποχής που αποτίνει φόρο τιμής στους Αυστραλούς πεσόντες του Α´ Παγκοσμίου Πολέμου.

Η έννοια του μουσείου ως εμπειρίας αποτελεί σήμερα μια μεγάλη παγκόσμια πρόκληση και περιέχει και το ερώτημα του πώς καταφέρνει κανείς να φέρει τις νέες γενιές να περάσουν το κατώφλι του. Μια απάντηση είναι η χρήση υψηλής τεχνολογίας. Η Muevo εργάστηκε πάνω σε ένα multimedia πρότζεκτ της νέας μουσειακής εποχής. Το κέντρο Sir John Monash, στο Βιλέρ-Μπρετονέ της Γαλλίας, αποτίνει φόρο τιμής στους Αυστραλούς πεσόντες του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ως ένα μουσείο χωρίς φυσικά εκθέματα, το κέντρο παρουσιάζει μια κινηματογραφική αίθουσα όπου μικρές ομάδες επισκεπτών παρακολουθούν ένα βίντεο πολεμικής δράσης σε συνδυασμό με λέιζερ και καπνογόνα, μια διαδραστική εμπειρία που μεταφέρει τον επισκέπτη σε εκείνη την εποχή. Στην έρευνά της η Muevo επεξεργάστηκε διαφορετικά είδη αυστραλέζικου ξύλου, για να βρει εκείνο που θα έδενε καλύτερα με τον περιβάλλοντα χώρο.

Muevo: Λίγη ελληνική λάμψη στο Λούβρο-5

Μικρό κλαμπ

Αν η εικόνα μιας μουσειακής προθήκης στο παρελθόν παρέπεμπε σε ένα σχετικά απλό σχέδιο, το παιχνίδι σήμερα έχει αλλάξει. Ειδικοί μηχανισμοί, πρωτοποριακά υλικά και ιδιαίτερος φωτισμός βρίσκονται σήμερα σε δημιουργική εγρήγορση. Και η Muevo –η ονομασία προέρχεται από το «museum evolution»– ανήκει σήμερα σε ένα πολύ μικρό διεθνές κλαμπ, στο οποίο κάποιοι παίκτες μετρούν μέχρι και 200 χρόνια εμπειρίας στον ιδιαίτερο αυτόν χώρο. Η καινοτομία είναι βασικό εργαλείο εδώ, για τις προθήκες, για τα συστήματα ασφαλείας που τις προστατεύουν, μέχρι και για τα επίπεδα υγρασίας που μπορεί να τις απειλούν. Στο μεταξύ, η δράση της εταιρείας εξελίσσεται δυναμικά και σε εγχώριο επίπεδο. Αυτή την περίοδο, η ομάδα εργάζεται πάνω σε ένα πρότζεκτ στο Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού στην Πλάκα και στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αγίου Νικολάου στην Κρήτη. Η δράση της εταιρείας επεκτείνεται και στον ιδιωτικό τομέα, μέσα από συνεργασίες με συλλέκτες, όπως η δωρεά της οικογένειας Μαρτίνου προς το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, η οποία αποτελείται κυρίως από αρχαιολογικά εκθέματα και εκτίθεται σε υπόγειο χώρο της Φιλοσοφικής Σχολής που αναβάθμισε η Muevo.

Ευρύτερη επιθυμία της εταιρείας είναι να μοιραστεί την αυξανόμενη εμπειρία της με τον ελληνικό πολιτισμό, δημιουργώντας νέους δρόμους παρουσίασης και εμπειρίας. 

«Οι άνθρωποι των μουσείων μας στην Ελλάδα είναι πολύ ικανοί και γίνονται πράγματα στον πολιτισμό», τονίζει ο Μιχάλης Δούκας. «Παράλληλα, όσο προχωράμε, παρατηρώ ότι ως Έλληνες είμαστε άνθρωποι του πολιτισμού, ότι έχουμε γεννηθεί μέσα σε αυτόν, ότι υπάρχει στα γονίδιά μας, αλλά δεν έχουμε ακόμα ενεργοποιήσει τον κωδικό για να μπορέσουμε να το δούμε. Δουλεύοντας σκληρά, βλέπουμε κομμάτια του εαυτού μας, ακόμα και της πόλης όπου ζούμε, που μας βοηθούν πολύ. Είναι όλα μπροστά μας. Στη Γαλλία μάς δέχτηκαν με πολύ μεγάλο ενθουσιασμό», λέει ο Μιχάλης Δούκας. «Και λόγω της προέλευσης των κυριότερων εκθεμάτων στον κόσμο, τα οποία και στη Γαλλία είναι ελληνικά», συμπληρώνει ο Λουκάς Σαρίδης.

Muevo: Λίγη ελληνική λάμψη στο Λούβρο-6
Από το σχέδιο στην υλοποίηση. Προθήκες της ελληνικής εταιρείας στην Ακαδημία Αθηνών.

Φυτώριο νέων ταλέντων

Ο μεγάλος πλούτος της εταιρείας είναι οι άνθρωποί της. Στην έδρα της, στο Χαλάνδρι, η Muevo λειτουργεί ως φυτώριο νέων ταλέντων. Όπως ο επικεφαλής σχεδιασμού, Τάσος Λαμπρόπουλος, μηχανολόγος μηχανικός με εξειδίκευση στην αυτοκίνηση. Ποια είναι η πρόκληση ενός βιομηχανικού σχεδίου σε ένα μουσειακό περιβάλλον; «Είναι ένα αντικείμενο που δεν είναι βιομηχανικό, αλλά το οποίο εμείς προσεγγίζουμε με βιομηχανικές μεθόδους και κατασκευαστικές μεθόδους μαζικής παραγωγής. Λαμβάνουμε προδιαγραφές από ανθρώπους που δεν είναι μυημένοι στον κατασκευαστικό χώρο, όπως αρχιτέκτονες, συντηρητές, σκηνογράφοι και φωτιστές. Ο κάθε ένας έχει τις δικές του ανεξάρτητες ανάγκες και απαιτήσεις για την κατασκευή. Και εμείς πρέπει να δημιουργήσουμε ένα σύστημα που θα καλύψει και θα εξισορροπήσει αυτές τις ανάγκες», εξηγεί ο Τάσος Λαμπρόπουλος.

Γιατί τον κέρδισε το μουσειακό κομμάτι, μια νέα κατεύθυνση που δεν καλύπτεται σε επίπεδο εκπαιδευτικής ειδίκευσης; «Γιατί εξακολουθεί να είναι βαριά μηχανική. Πρέπει να κάνεις μια πολύ λειτουργική προθήκη, αλλά υπάρχει και η απαίτηση να μη φαίνεται τίποτα», λέει ο Τάσος Λαμπρόπουλος. «Το παράπονο που έχουμε στη δουλειά μας είναι ότι φτιάχνουμε τόση τεχνική λεπτομέρεια, την οποία στο τελικό προϊόν δεν θα τη δει κανείς, εκτός από τον κατασκευαστή και τον εγκαταστάτη. Όμως πιστεύω ότι για έναν νέο είναι προτιμότερο να μη βρεθεί σε έναν χώρο που είναι αυστηρά τυποποιημένος, αλλά να κινηθεί και να εξελιχθεί, να πάρει πρωτοβουλία, να κάνει και τα λάθη του και να μάθει». 

Η ομάδα της Muevo έχει πολλή δουλειά μπροστά της. Επιστρέφει, μεταξύ άλλων, στις αίθουσες του Λούβρου για να εργαστεί πάνω σε έργα των Ετρούσκων, ενώ παράλληλα είναι μέλος μιας διεθνούς ομάδας που σχεδιάζει μια έκθεση του οίκου Tiffany & Co. στη Νέα Υόρκη. «Ο πολιτισμός είναι κάτι πολύ σημαντικό, βοηθάει στην επικοινωνία, στην ανάπτυξη μιας κοινωνίας, στο να νιώθει περήφανη. Μέσα από αυτό πήραμε δύναμη και κάνουμε αυτό που κάνουμε. Και υπάρχουν τρόποι να το εφαρμόσουμε και στην Ελλάδα σε όλα τα επίπεδα», καταλήγει ο Μιχάλης Δούκας. «Απλώς πρέπει να βγούμε έξω από το μουσείο και να δημιουργήσουμε νέα συστήματα, για να μοιράσουμε στον κόσμο πληροφορία και γνώσεις οι οποίες έχουν αξία και τεράστια σημασία».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή