Στρατηγικά τοποθετημένα αυτοκόλλητα δίνουν νέα ζωή στην παλιά καρέκλα ελληνικού καφενείου ως αγαπημένο χρηστικό αντικείμενο και ταυτόχρονα τη μετατρέπουν σε μεταφορέα ηχηρών μηνυμάτων. Το νέο της πρόσωπο έχει την υπογραφή του καλλιτεχνικού φορέα ΚΙΜ1995, ενώ ένα από τα μότο της σημερινής μορφής της είναι το «μετακινήστε τις ιδέες σας, όχι τα αντικείμενά σας» – το τελευταίο υπάρχει και σε εκδοχή πόστερ στα αγγλικά. Καρέκλα και πόστερ περιλαμβάνονται στο πρότζεκτ Ιdeas with a weight του ΚΙΜ1995, που είναι η τέταρτη δημιουργική ενέργεια του ampersand, ενός «πρακτορείου υλοποιήσιμων ιδεών» όπως διαφημίζεται, που παίρνει το όνομά του από το &, διεθνές σύμβολο του «και».
Πρότζεκτ που προκαλεί νέες ερμηνείες γύρω από την έννοια των συνόρων, το Ιdeas with a weight χτίστηκε εξ ολοκλήρου μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας μεταξύ του ΚΙΜ1995 και της ομάδας του ampersand, μια ψηφιακή διαδικασία που υπολογίζεται ότι εξοικονόμησε 4,6 τόνους ανά καρέκλα σε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. «Για μένα ήταν λίγο κάρμα, γιατί προέκυψε όταν είδα για πρώτη φορά τη δουλειά του σε μια φουάρ στην Ιταλία, τον Νοέμβριο του 2019», λέει η Σύλβια Κούβαλη, ιδιοκτήτρια των γκαλερί Rodeo σε Αθήνα και Λονδίνο και ιθύνων νους του ampersand. «Δεν ξέρουμε αν είναι κολεκτίβα, αν είναι ένα άτομο, δεν έχουμε γνωριστεί ποτέ. Μιλάμε μόνο μέσω μέιλ. Δεν το ενδιαφέρει να γνωριστούμε, η δουλειά του ορίζεται ως conceptual ακτιβισμός για τη δημιουργία βιώσιμων, εναλλακτικών αντικειμένων. Υπάρχουν, επίσης, πόστερ. Κάθε αντικείμενο έχει τρεις με τέσσερις ζωές».
Βιώσιμη ακινησία
Ανάμεσα στον ακτιβισμό, την τέχνη και το ντιζάιν, το ΚΙΜ1995 εξετάζει την ιδέα της βιώσιμης ακινησίας. Μια σκέψη με ρίζες στις επιτακτικές ανάγκες της εποχής για πιο ηθικές πρακτικές, κάτι που την εποχή της πανδημίας έλαβε μια νέα διάσταση παγκοσμίως. «Το μόνο που ξέρουμε για το ΚΙΜ1995 είναι ότι είναι από την Καραϊβική, από μέρη που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, όπως τυφώνες. Μέρη που ό,τι γίνεται στη Δύση επηρεάζει και τη δική τους πορεία, και κάπως έτσι έχει γεννηθεί η ανάγκη του να “φωνάζει”, χωρίς να το έχουμε γνωρίσει ποτέ», σημειώνει η Κούβαλη.
Ανάλογα με τον τόπο και τη συλλογική συζήτηση που επικρατεί τη συγκεκριμένη εποχή, το ΚΙΜ1995 δημιουργεί μότο που αφορούν την κοινωνία και υπογραμμίζουν την ιδέα της ακινησίας και τη μη κατανάλωση ενέργειας. Τα κομμάτια που αποτελούν το πρότζεκτ της Αθήνας εντοπίστηκαν στην πόλη και η δημιουργική τους μετατροπή συμπεριλαμβανομένων και των μηνυμάτων που μεταφέρονται μέσω των αυτοκόλλητων- έγινε από τεχνίτες, σύμφωνα με τις σαφείς οδηγίες του ΚΙΜ1995. «Αυτό που αγοράζει κάποιος μέσα από αυτή τη διαδικασία δεν είναι το αντικείμενο, αλλά το δικαίωμα να επικοινωνηθούν αυτά τα μηνύματα μέσω των αντικειμένων», τονίζει η Κούβαλη. Η συλλογή των αντικειμένων θα συνεχίσει να αναπτύσσεται -πρόσφατα προστέθηκε ένα τραπέζι και να πωλείται μόνο τοπικά.
Χειροτεχνία και παραγωγή ιδεών
Στο μεταξύ, το ampersand εξερευνά τη χειροτεχνία και το πού βρίσκεται η τέχνη, σε μια εποχή όπου όλα συνδέονται μέσω τεχνολογίας, ενώ το τέλος της πανδημίας αλλάζει και πάλι τα δεδομένα. «Το ampersand δεν έχει τόσο πολύ να κάνει με το ντιζάιν αυτό καθαυτό. Προσωπικά, δεν πιστεύω καν στον όρο “ντιζάιν”. Δεν πιστεύω ότι ο όρος “ντιζάιν” είναι ζωντανός αυτή τη στιγμή. Είναι ένα απολίθωμα. Πιστεύω στην παραγωγή ιδεών», σημειώνει η Κούβαλη. «Τα τελευταία 10-15 χρόνια έχει αλλάξει η ιδέα της πολυτέλειας, ειδικά σε σχέση με τα χρηστικά αντικείμενα, και έχει δημιουργηθεί ένας νέος χώρος, αυτός του luxury design, που απευθύνεται σε “νέα” χρήματα. Όμως συνεχίζουν να δημιουργούνται αντικείμενα τα οποία είναι όμορφα και καλά φτιαγμένα από ανθρώπους που έχουν σπουδάσει ντιζάιν. Στην Ελλάδα, παραδείγματος χάριν, περάσαμε από τη λαϊκή τέχνη στις εισαγωγές αντικειμένων ντιζάιν, κυρίως από την Ιταλία και αργότερα από τη Σκανδιναβία – με κάποιες εξαιρέσεις βέβαια. Στο ampersand με ενδιαφέρει να δουλέψω τοπικά και γύρω από την ιδέα της εντοπιότητας».
Ανάμεσα στα πρότζεκτ του πρακτορείου ιδεών είναι το Hydroessa’s Dowry, μια συλλογή ρούχων από το δημιουργικό δίδυμο Kepler των Αλεξάνδρα Χατζηκυριάκου και Τζέιμι Μακένα, εμπνευσμένη από την έντονη θηλυκή πλευρά της Τήνου και την ιστορία του νησιού ως καταφυγίου και τόπου εκπαίδευσης νέων γυναικών. Αλλά και μια συλλογή έργων του Σέρβου Μπερνάτ Κλάιν, καλλιτέχνη και σχεδιαστή υφασμάτων με ειδικότητα στο τουίντ και έδρα τη Σκωτία, ο οποίος συνεργάστηκε αρχικά με την Κοκό Σανέλ και στη συνέχεια με οίκους όπως οι Dior, Balenciaga και Yves Saint Laurent.
Το ampersand αποπνέει μια αίσθηση πειραματισμού, αλλά εκείνο που σήμερα θεωρείται πειραματικό, όπως ένα σπίτι από φελλό και όχι από τσιμέντο, μπορεί αύριο να είναι το νέο φυσιολογικό – αυτόν τον καιρό, η Κούβαλη βρίσκεται σε επαφή με μια Γιαπωνέζα αρχιτέκτονα, η οποία δουλεύει με φυσικά υλικά, όπως και μια ομάδα που χτίζει σπίτια από φελλό.
Στην ιστοσελίδα του ampersand, σχεδιασμένη από το Studio Manuel Raeder, ο επισκέπτης βρίσκει τα μέχρι τώρα πρότζεκτ. Αν μείνει λίγο περισσότερο στο σάιτ, θα εμφανιστούν διάφορα doodles, σκιτσάκια που το ένα ανακατεύεται με το άλλο. «Το ampersand δεν λειτουργεί σαν γκαλερί, αλλά αφομοιώνεται από τον κόσμο», καταλήγει η Κούβαλη. «Πήραμε το σύμβολο ampersand, πειραματιστήκαμε με αυτό και αναπτύχθηκε ένας αλγόριθμος. Είναι σαν ένα χαρτί και ένα μολύβι με τα οποία μουτζουρώνεις κάτι, ίσως το πιο δημιουργικό πράγμα που έχεις κάνει μέσα στην ημέρα».
ΙΝFO
→ ampersandampersandampersand.com
Ανοιχτά κάθε Πέμπτη 12.00-20.00 και κατόπιν ραντεβού