Πολλοί από εμάς θα γίνουμε καλύτεροι ταξιδιώτες μετά την πανδημία. Θα αναθεωρήσουμε προτεραιότητες, θα μάθουμε να εκτιμάμε πράγματα που θεωρούσαμε δεδομένα, θα συνειδητοποιήσουμε ότι ο χρόνος είναι το πολυτιμότερο αγαθό και θα αδράξουμε τη μέρα. Το καταγράφουν έρευνες, το επιβεβαιώνουν συγγραφείς και επαγγελματίες του τουρισμού, το διαβάζουμε σε σοβαρά άρθρα, το βλέπουμε να έρχεται, όχι ίσως σαν τάση με την έννοια του καταναλωτικού lifestyle, αλλά ως κοινωνικό κίνημα του οποίου οι σπόροι είχαν φυτευτεί πριν από την πανδημία, αλλά τώρα βλασταίνουν. Μιλάμε για το ενσυνείδητο ταξίδι εξερεύνησης και ανακάλυψης, για το ταξίδι που μας βοηθά να γνωρίσουμε ξένους πολιτισμούς και μέσω αυτών τον εαυτό μας, για το ταξίδι που σέβεται το περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες, για το ταξίδι ως τον μεγαλύτερο ανακατανομέα πλούτου στην ανθρώπινη ιστορία – όπου τα χρήματα αυτών που έχουν το προνόμιο να γυρίζουν τον κόσμο θα καταλήγουν με δίκαιους όρους στα χέρια εκείνων που τους υποδέχονται και τα έχουν ανάγκη.
Ένας από τους πρωτοπόρους του νέου κοινωνικού τουρισμού (όχι με την έννοια του επιχορηγούμενου, που χρησιμοποιούμε στην Ελλάδα, αλλά όπως τον περιέγραψα πιο πάνω) είναι ο Bruce Poon Tip, ιδρυτής της ταξιδιωτικής εταιρείας G Adventures – ένας γνήσιος πολίτης του κόσμου που τα 30 τελευταία χρόνια «μετρούσε» ταξιδεύοντας πάνω από 200.000 μίλια τον χρόνο. Σε ένα από τα διαστήματα εγκλεισμού του λόγω πανδημίας, έγραψε ένα βιβλιαράκι-μανιφέστο με τίτλο «Η χρονιά που ο πλανήτης έμεινε ακίνητος», όπου περιγράφει ακριβώς αυτό το όραμα για την επόμενη μέρα του τουρισμού. Θα αρκεστώ σε ένα μικρό, πικρό απόσπασμα γι’ αυτό που ελπίζει να αφήσουμε οριστικά πίσω μας: «Είμαστε γεννημένοι εξερευνητές, από τη στιγμή που μπουσουλάμε στην πίσω πλευρά του καναπέ για να δούμε τι υπάρχει. Η ταξιδιωτική βιομηχανία μάς έκανε τουρίστες, καταναλωτές αντί για κομιστές κουλτούρας. Γίναμε άνθρωποι που αφήνουν την ηθική τους και τους τρόπους τους στο σπίτι, παραπατάνε μεθυσμένοι στην παραλιακή οδό της Κούτα του Μπαλί, πετάνε ένα άδειο μπουκάλι στη θάλασσα από την κουπαστή του καταμαράν που πλέει στην Καραϊβική, βεβηλώνουν με μπογιές αρχαίους τοίχους και ποδοπατούν ακόμα πιο αρχαία θαύματα της γεωλογίας…
Με πολλούς και διάφορους τρόπους η βιομηχανία του τουρισμού έκανε στους ταξιδιώτες ό,τι ο Tiger King [αυτός ο ανυπόφορος τύπος από το ντοκιμαντέρ-σουξέ του Netflix] έκανε στις τίγρεις: πήρε αυτά τα ευγενικά πλάσματα, τα στρίμωξε σε κλουβιά, τα τάισε φτηνό φαΐ και τα έβαλε να συμπεριφέρονται με όποιον τρόπο θα άφηνε το μεγαλύτερο κέρδος».
Αυτά τα ολίγα ως αφορμή προβληματισμού για ένα ζήτημα τεράστιο. Θα επανέλθουμε.