Οι πρώτες ηλιόλουστες μέρες της χρονιάς μάς βρήκαν στην Τζια. Η άνοιξη είχε μπει ορμητική. Από την πανδημία στον πόλεμο, η εικόνα στις οθόνες μας έμεινε απαράλλακτη, άλλαξε μόνο η γωνία λήψης του πόνου και της απώλειας. Ο χρόνος όμως, όπως και ο καιρός, αδιαφορούν για κάθε δράμα. Είτε χαίρεσαι είτε λυπάσαι, τα αγριολούλουδα κατακτούν αδίστακτα και με γοργούς ρυθμούς πεζούλες, μονοπάτια, ακόμα και τα ρείθρα στον δρόμο.
Έχουμε πάρει το μονοπάτι από την Ιουλίδα προς τον Οτζιά, στο πρώτο περπάτημα της χρονιάς που δεν σφιγγόμαστε μέσα στα ρούχα μας. Χρώματα, μυρωδιές και ο ήλιος συνοδοιπόρος. Καίει το δέρμα, τυφλώνει τα μάτια, υπόσχεται το καλοκαίρι. Οι δειλές ζέστες άνοιξαν τα πρώτα μπουμπούκια στον μεγάλο πλάτανο στη βρύση του Βενιαμίν. Επιταχύνουμε για να βρούμε λίγη δροσιά παρακάτω, εκεί όπου οι αμυγδαλιές και οι βελανιδιές προσφέρουν τη σκιά τους.
«Θα σταματήσεις να λες ότι ξέρεις, γιατί δεν ξέρεις. Εγώ ξέρω τι είναι καλό για μένα! Και θα κάνω ό,τι θέλω!» αντήχησε η φωνή της εντεκάχρονης Ρόσας στη μέση του πουθενά. Ορκίζομαι πως ήταν τόσο εκκωφαντική, που αισθάνθηκα ένα ηχητικό κύμα να διαπερνά το πρόσωπό μου. Σε πληγώνει να σου μιλάει έτσι το μικρό σου βλαστάρι (ή μήπως δεν είναι πια μικρό βλαστάρι;).
Σαν να μην άκουσα, συνέχισα να κοιτάζω την ανθισμένη δρομόσκαλα. Για μια στιγμή το χαλάκι με τα λουλούδια μού φάνηκε πως μεταμορφώθηκε στο παιχνίδι «Βρες τον Wally». Όσο περισσότερο συγκεντρωνόμουν στην εικόνα, τόσο περισσότερα είδη διέκρινα. Και ήταν κι αυτό το τόσο δα γαλάζιο ανθάκι που είχε φυτρώσει μέσα από τη ρωγμή μιας πέτρας. Αν είχε φωνή το επίμονο γαλάζιο αγριολούλουδο, έτσι θα αντιμιλούσε στον βράχο την ώρα που φύτρωνε, σκέφτηκα, και κάπως καθησυχάστηκε το λιοντάρι που βρυχόταν μέσα μου με την έτοιμη απάντηση «θα κάνεις ό,τι σου λέω!».
Αφορμή του τσακωμού, τι άλλο; Μια οθόνη. Αυτό το βασανιστήριο των γονιών που ξεκινάει πλέον από τη βρεφική ηλικία και κορυφώνεται στην εφηβεία. Ένας πόλεμος (πολυτελείας) μεταξύ δύο γενεών. Άλλοι γονείς παραδίνονται, άλλοι ταμπουρώνονται στα χαρακώματα της άγνοιας, άλλοι κηρύσσουν αποκλεισμό, κι όλοι μαζί κοιτάμε με αγωνία τη γενιά που γεννήθηκε με Internet να μεγαλώνει και να ανοίγει τα δικά της μονοπάτια στην επικοινωνία, στην αντίληψη και στις ανθρώπινες σχέσεις.
Αυτή τη φορά το επίμαχο είναι ένα καινούργιο ρολόι, το οποίο δέχτηκα τόσο μεγάλη πίεση να αγοράσω, που παρέβλεψα ότι ήταν για παιδιά μεγαλύτερα των 15 ετών. Δεν λέει απλώς την ώρα. Σήμερα τα ρολόγια σε παρακολουθούν: πόσα βήματα κάνεις, πού πηγαίνεις, το επίπεδο στρες στον οργανισμό σου, ακόμα και πώς νιώθεις δηλαδή γνωρίζει. Και δεν φτάνει αυτό· όλες αυτές τις προσωπικές πληροφορίες τις παραχωρείς δωρεάν στην εταιρεία για να «εξελίξει» το λογισμικό ή ό,τι άλλο πιστεύει πως χρειάζεται να γίνει «για το καλό σου».
Κάπως έτσι, οι φοβερές δυνατότητες του ρολογιού-κατασκόπου δεν έχουν την έγκρισή μου. Αφού περάσαμε από το στάδιο «θα ενεργοποιήσω όλες τις λειτουργίες, όχι δεν θα τις ενεργοποιήσεις», καταλήξαμε στο τι μάνα είμαι που δεν μπόρεσα να την προστατεύσω από ένα άχρηστο, ίσως και επικίνδυνο, για την ηλικία της γκάτζετ. Αλήθεια ήταν. Δεν άντεχα άλλο να την ακούω. Αγόρασα το πρώτο που βρήκα μπροστά μου, πέφτοντας μέσα στον λάκκο των δήθεν ορίων ηλικίας, τον οποίο η ίδια έχω επιμελώς σκάψει τόσα χρόνια.
Μετά από έναν άγριο τσακωμό επιχειρημάτων εκατέρωθεν, βρεθήκαμε σιωπηλές και εξαντλημένες να περπατάμε υπό το άγρυπνο βλέμμα του ρολογιού-κατασκόπου που μετρούσε τα βήματά μας (υπέκυψα σε αυτό). Βλέπαμε ήδη τη θάλασσα. Σε λίγη ώρα θα βρισκόμασταν στην ακτή. Η ένταση υπέβοσκε. Το διέκρινα στον τρόπο που περπατούσε. Κρατούσα την ανάσα μου όπως όταν ήταν μωρό και την έπαιρνε ο ύπνος, μην τύχει και ξυπνήσει. Τώρα, δυστυχώς, ούτε αυτό πιάνει. Τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει την ορμή της «ανθρώπινης άνοιξης». Και έτσι μετά από λίγα λεπτά άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο για το πώς βρεθήκαμε στη λάθος εκδρομή, με τη λάθος παρέα, που κάνει λάθος πρόγραμμα και ανοίγει λάθος κουβέντες. Άκουγα στωικά, ενώ στα κρυφά έστελνα μηνύματα απελπισίας σε μια φίλη μου. Εφηβεία, μου απάντησε εκείνη και εξαφανίστηκε από το τσατ. Η μονολεκτική δικαιολογία για να μη συμπάσχει κανείς απολύτως μαζί σου.
Έχοντας περιγράψει με τα πιο μελανά χρώματα τη βόλτα μας, ο «δαίμονας» της εφηβείας κάποια στιγμή καταλάγιασε. Είχαμε φτάσει πια στον χωματόδρομο, που σχεδόν δεν φαινόταν από τα λουλούδια. Η Ρόσα περπατούσε στις μύτες μην τα χαλάσει, τα κουνούσε, τα μύριζε. «Είναι τόσο όμορφα. Λες να τα πατήσει κανένα αυτοκίνητο;» με ρώτησε ανήσυχη. «Ελπίζω όχι», της απάντησα. Στην πραγματικότητα σκεφτόμουν εκείνη. Πόσο μπορεί να υποφέρει με αυτή την έκρηξη που συμβαίνει μέσα στο ευάλωτο σώμα της; Τη συμπονώ για λίγο. Μου ζητάει το κινητό μου. Φτιάχνει όμορφα βίντεο και φωτογραφίες με τη φύση γύρω μας. «Πότε θα μου πάρεις δικό μου κινητό, κυρία Τσουκαρέλα*;» ξεκινάει νέο γύρο με το χέρι στη μέση. «Όταν με βάλεις στη θάλασσα!» της φωνάζω και τρέχω όσο πιο γρήγορα μπορώ προς την ακρογιαλιά, μήπως και γλιτώσω.
* «Τσούκα» στη γλώσσα των Βλάχων της Ηπείρου σημαίνει «κορυφή». Η Τσουκαρέλα (2.295 μ.), η Τσούκα Ρόσα (1.987 μ.) και η Τσούκα Τζίνα (1.833 μ.) είναι τρεις κορυφές των βουνών της Πίνδου με βοσκότοπους, ορεινές διαδρομές και περιπάτους που αξίζει κανείς να ανακαλύψει.
H περιπατητική διαδρομή ξεκινά από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Ιουλίδας και καταλήγει στο αρχαίο λιμάνι της, τον Οτζιά. Τα μεταλλικά πλακίδια με τον αριθμό 1 θα σας καθοδηγήσουν. Αφού ανηφορίσετε για λίγο στα πλακόστρωτα δρομάκια, αφήνετε τη Χώρα πίσω σας, απολαμβάνοντας το θέαμα του οικισμού που απλώνεται σε πανοραμική διάταξη ανάμεσα στις αναβαθμίδες.
◆ Από μακριά θα δείτε τον περίφημο σκαλισμένο πέτρινο Λέοντα. Χρονολογούμενος τον 6ο αιώνα π.Χ., ο Λιόντας, όπως ονομάζεται, υπομειδιά σαν τους αρχαϊκούς κούρους. Σύμφωνα με τον μύθο, το λιοντάρι πέτρωσε ο Δίας προκειμένου να το τιμωρήσει που εκδίωξε τις Νύμφες, οι οποίες κατοικούσαν στο νησί.
◆ Συνεχίστε μέχρι τη βρύση του Βενιαμίν με τη λιθόστρωτη πλατεία και τον αιωνόβιο πλάτανο. Θα δείτε τους χαλκάδες για την πρόσδεση των ζώων, οι οποίοι παραμένουν για να θυμίζουν τη ζωοπανήγυρη που οργάνωναν οι Τζιώτες κτηνοτρόφοι για να πουλήσουν τις ονομαστές αγελάδες τους.
◆ Κατηφορίστε το λιθόστρωτο μέχρι τη θέση Δοσωνάρι για να φτάσετε στο πλάτωμα, στα Καμπιά, όπου θα δείτε από κοντά μια χαρακτηριστική τζιώτικη κατοικία, την καθοικιά. Ο δρόμος που συναντάτε γρήγορα σας οδηγεί και πάλι στο μονοπάτι.
◆ Εγκαταλείπετε την κατάφυτη ενδοχώρα και, μόλις συναντήσετε το ρέμα, στρίβετε δεξιά και εμφανίζεται η θάλασσα. Περπατάτε από την αριστερή πλευρά της χαράδρας, που σύντομα σας οδηγεί στα πρώτα σπίτια του Οτζιά. Συναντώντας τον κεντρικό ασφαλτόδρομο και εντοπίζοντας τη συνέχεια του μονοπατιού στην απέναντι πλευρά του δρόμου, καταλήγετε σε λίγα λεπτά στην αμμουδιά.
◆ Στο τέλος της διαδρομής καθίστε για φαγητό στην ταβέρνα της Άννας (τηλ. 22880-21680) με ψαρικά και μαγειρευτά. Για την επιστροφή σας στην Ιουλίδα μπορείτε να καλέσετε ταξί.