Με 300 μέρες ηλιοφάνειας τον χρόνο, μια πλουσιότατη κληρονομιά διαφορετικών πολιτισμών και πανέμορφα τοπία με ασβεστολιθικούς βράχους και χρυσές παραλίες, η Μάλτα, η μικρότερη χώρα της ΕΕ, υποδέχεται κάθε χρόνο επισκέπτες απ’ όλο τον κόσμο που ξεπερνούν κατά πολύ τον αριθμό των κατοίκων της.
Αν σας απασχολεί ο αντίκτυπος του υπερτουρισμού και έχετε αρχίσει να υπολογίζετε τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που αντιστοιχούν στις διακοπές σας, υπάρχουν τρόποι για να εξερευνήσετε τους αρχαιολογικούς, γεωλογικούς και πολιτιστικούς θησαυρούς αυτών των νησιών στην καρδιά της Μεσογείου, αφήνοντας το μικρότερο δυνατό αποτύπωμα και στηρίζοντας την τοπική κοινωνία.
Το κράτος της Μάλτας αποτελείται από ένα αρχιπέλαγος 8 νησιών, από τα οποία κατοικούνται τα μισά: η Μάλτα,το μεγαλύτερο νησί του συμπλέγματος, το Gozo, το Comino και η νήσος Μanoel. Αν και πολύ μικρή χώρα, η Μάλτα διαθέτει 3 μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO: την Πόλη της Βαλέτας, εξ ολοκλήρου χαρακτηρισμένη ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς, την καλοδιατηρημένη υπόγεια νεκρόπολη του Χαλ Σαφλιένι και τους μεγαλιθικούς ναούς της Μάλτας και του Gozo. Πέρα από αυτά τα μνημεία, κρύβει πολλούς αρχιτεκτονικούς θησαυρούς, κυρίως στις οχυρωμένες πόλεις, όπως τον μπαρόκ καθεδρικό ναό του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή στη Βαλέτα, που μαρτυράει τον πλούτο του νησιού την εποχή του Τάγματος των Ιπποτών.
Δεν είναι τυχαίο ότι σε αυτή τη χώρα με τα μεσαιωνικά χωριά, και κυρίως στη Βαλέτα, την παλιά πρωτεύουσα Mdina αλλά και στα νησιά Comino και Gozo, έχουν γυριστεί πολλές blockbuster παραγωγές όπως τα Game of Thrones, Κώδικας Da Vinci, Gladiator, κ.ά. Στο νησί Gozo, στον κολπίσκο της Ramla, βρίσκεται και η σπηλιά όπου λέγεται ότι κρατούσε όμηρο τον Οδυσσέα για επτά χρόνια η Καλυψώ. Γι’ αυτό και τα νησιά της Μάλτας αποκαλούνται συχνά και νησιά της Καλυψούς.
Αν δεν έχετε ακόμη επισκεφτεί αυτή την χώρα που βρίσκεται μεταξύ Σικελίας και βόρειας Αφρικής, μη χάσετε την ευκαιρία να εξερευνήσετε τα πολυκατακτημένα και πολυπολιτισμικά νησιά της Μάλτας με τους φιλικούς κατοίκους, τα ξύλινα χρωματιστά μπαλκονάκια και τα γραφικά λιμάνια, κάνοντας απλώς τις σωστές επιλογές:
1. Ταξιδέψτε slow
Η Μάλτα είναι ένας κοντινός προορισμός που απέχει μόλις 1,5 ώρα πτήσης από την Ελλάδα. Ωστόσο, αν έχετε μέρες στη διάθεσή σας, χρησιμοποιώντας μέσα μεταφοράς με χαμηλότερες εκπομπές άνθρακα από το αεροπλάνο, μπορείτε να να φτάσετε στη Μάλτα με λεωφορεία και πλοία μέσω Ιταλίας. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, φροντίστε τουλάχιστον να επιλέξετε μια πτήση με χαμηλότερες εκπομπές άνθρακα, χρησιμοποιώντας τα φίλτρα της Google ή κάποιο εξειδικευμένο πρακτορείο.
Κατά τη διάρκεια της παραμονής σας στη Μάλτα, μπορείτε επίσης να αποφύγετε τη χρήση ΙΧ και ταξί και να μετακινηθείτε με μέσα μαζικής μεταφοράς, με ποδήλατο ή ακόμη και με τα πόδια. Για παράδειγμα μπορείτε να περπατήσετε μεταξύ της Sliema και του St Julians ή να κάνετε το γύρο του νησιού Gozo με ποδήλατο. Επίσης, σε μερικά λιμάνια, όπως αυτό της Βαλέτας, θα βρείτε και παραδοσιακές γόνδολες, που σας μεταφέρουν απέναντι στις Τρεις Πόλεις (Bormla, Birgu και Sanglea). Γενικότερα, αν επιλέξετε φιλικούς προς το περιβάλλον τρόπους μεταφοράς, ενδέχεται να χρειαστείτε περισσότερες μέρες για το ταξίδι σας, αλλά έτσι θα συνδεθείτε καλύτερα με τους ντόπιους και την κουλτούρα τους.
2. Ταξιδέψτε εκτός εποχής
Το Φθινόπωρο είναι ίσως η καλύτερη εποχή για να εξερευνήσετε αυτά τα νησιά χωρίς τα πλήθη των τουριστών του καλοκαιριού. Έχει ακόμα αρκετή ζέστη για να κάνετε μπάνιο, αλλά όχι τόση για να μην μπορείτε να απολαύσετε τις εξορμήσεις σας στα αξιοθέατα της χώρας. Θα έχετε την ευκαιρία να βρεθείτε στη Νύχτα των Μουσείων, στο Φεστιβάλ Τοπικού Φαγητού της Βαλέτας και στο Φεστιβάλ Σοκολάτας Hamrun. Αποφεύγοντας τους καλοκαιρινούς μήνες, αποφεύγεται και η χρήση air-condition όπως και γενικότερα η αυξημένη χρήση των φυσικών πόρων που βλάπτει τα τοπικά οικοσυστήματα. Επίσης, κατά τη διάρκεια της τουριστικής σεζόν, όπως δυστυχώς γνωρίζουμε από πρώτο χέρι και εμείς στην Ελλάδα, οι τιμές των προϊόντων, των υπηρεσιών και των κατοικιών συχνά ανεβαίνουν λόγω της αυξημένης ζήτησης, κάνοντας δύσκολη τη ζωή των ντόπιων που ούτως ή άλλως επηρεάζεται αρνητικά από τον υπερτουρισμό.
3. Πείτε όχι στις πισίνες
Τα μεγάλα ξενοδοχεία με πισίνες απαιτούν υπερβολική ποσότητα νερού και μπορεί να οδηγήσουν σε μείωση των επιπέδων των υπόγειων υδάτων. Ειδικά σε μια νησιωτική χώρα χωρίς φυσικές λίμνες και ποτάμια όπως είναι η Μάλτα, το γλυκό νερό σπανίζει και θα έπρεπε να χρησιμοποιείται περισσότερο για τις βασικές ανάγκες των κατοίκων, όπως για παράδειγμα για τη γεωργία.
Αν δεν θέλετε να συμβάλετε στην επιδείνωση του προβλήματος της λειψυδρίας σε μια χώρα που απειλείται από ερημοποίηση, προτιμήστε τις φυσικές πισίνες. Ευτυχώς, οι ακτές της Μάλτας είναι γεμάτες με φυσικούς κολπίσκους με γαλαζοπράσινα νερά, ιδανικούς τόσο για κολύμπι, όσο και για snorkeling. H μεγαλύτερη φυσική πισίνα του νησιού βρίσκεται ανάμεσα στο νησί Comino και το νησάκι Cominotto και είναι η διάσημη για τα τυρκουάζ νερά της Blue Lagoon. Άλλες πανέμορφες πισίνες είναι η Μπλε Σπηλιά στο νησί Gozo και η πισίνα του Αγίου Πέτρου στο Marsaxlokk, ενώ ενδιαφέρον έχουν και οι ορθογώνιες πισίνες βικτωριανής εποχής στην περιοχή Font Ghadir μέσα στην πόλη της Sliema.
4. Αγοράστε τοπικά προϊόντα και υπηρεσίες
Ο τουρισμός είναι η κύρια κινητήρια δύναμη της οικονομίας της Μάλτας. Κάθε χρόνο περίπου 2,5 εκατομμύρια τουρίστες επισκέπτονται το ιστορικό αυτό αρχιπέλαγος συνεισφέροντας στο 30% του ΑΕΠ της χώρας. Ωστόσο, δεν ωφελείται πάντα ο τοπικός πληθυσμός από αυτά τα εισοδήματα. Αν θέλετε να διασφαλίσετε, όσο είναι εφικτό, ότι τα χρήματά σας παραμένουν στην τοπική κοινότητα, επιλέξτε μικρά οικογενειακά ξενοδοχεία, bed & brekfast, ξενώνες και όχι μεγάλες διεθνείς αλυσίδες ξενοδοχείων. Αποφύγετε επίσης τις μεγάλες κρουαζιέρες και τους διεθνείς tour operators και προτιμήστε τοπικούς τουριστικούς πράκτορες και οδηγούς.
Επίσης, αποφύγετε τις διεθνείς αλυσίδες fast food και καφέ. Προτιμήστε τα τοπικά εστιατόρια, δοκιμάστε παραδοσιακά πιάτα και υποστηρίξτε τους ντόπιους αγρότες και ψαράδες. Κάθε Κυριακή πρωί στο γραφικό ψαροχώρι Marsaxlokk με τις ζωγραφισμένες στο χέρι βάρκες, διοργανώνεται μια τοπική αγορά με ψάρια, λαχανικά, αλλά και τοπικά προϊόντα όπως τυριά, μέλια, μπαχαρικά, κ.α. Επίσης, στο νησί Gozo, σε έναν πρώην βρετανικό στρατώνα, θα βρείτε το Τa’ Dbiegi Crafts Village, ένα μικρό χωριό με πολλά εργαστήρια χειροτεχνίας για να αγοράσετε διακοσμητικά από φυσητό γυαλί, ασημένια φιλιγκράν κοσμήματα, υφαντά, κεραμικά, και άλλες παραδοσιακές μαλτέζικες χειροτεχνίες.
5. Στηρίξτε μια τοπική οργάνωση
Τα ταξίδια διευρύνουν τους ορίζοντές μας όταν γνωρίζουμε κόσμο και συνδεόμαστε με τον τόπο που επισκεπτόμαστε. Πριν από το ταξίδι σας, ενημερωθείτε για τα ζητήματα που αντιμετωπίζει η χώρα. Αφιερώστε χρόνο για να κατανοήσετε τις κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις που βιώνουν οι κάτοικοι και εξετάστε τρόπους υποστήριξης πρωτοβουλιών για την αντιμετώπισή τους.
Ένα από τα κυριότερα προβλήματα που ταλανίζουν τη Μάλτα είναι αυτό της διαφθοράς. Ο χρηματοπιστωτικός κλάδος της χώρας βρίσκεται υπό έλεγχο τα τελευταία χρόνια λόγω ανησυχιών για ξέπλυμα χρήματος και οικονομικές παρατυπίες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επίσης επικρίνει τη Μάλτα για τα αδύναμα μέτρα που λαμβάνει κατά της διαφθοράς. Η δολοφονία της δημοσιογράφου Daphne Caruana Galizia το 2017 προκάλεσε ανησυχίες τόσο για την ελευθερία του Τύπου της χώρας όσο και την ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος.
Η Caruana Galizia ήταν παγκοσμίως γνωστή για την έρευνά της σχετικά με τα Panama Papers και τις αναφορές της για κυβερνητική διαφθορά, νεποτισμό και ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Μετά τη δολοφονία της, οι γιοι και ο σύζυγός της αποφάσισαν να συνεχίσουν το έργο της στηρίζοντας την ανεξάρτητη ερευνητική δημοσιογραφία. Εάν ενδιαφέρεστε να στηρίξετε την κοινωνία της αυτής της όμορφης χώρας, μπορείτε να κάνετε μια δωρεά στο Ίδρυμα «The Daphne Caruana Galizia Foundation».