Η ακρίβεια είναι αρετή; Δύσκολο να απαντήσει κανείς εάν πρώτα δεν καθορίσει το πλαίσιο μέσα στο οποίο τίθεται η ερώτηση. Η ακρίβεια μπορεί να είναι μια στείρα σχολαστικότητα μέσω της οποίας αποφεύγουμε την ουσία των πραγμάτων και μένουμε στην επιφάνειά τους, με σκοπό έναν άκοπο βίο χωρίς διακρίσεις και αξιολογήσεις. Το απλούστερο παράδειγμα είναι η εμμονή στη σωστή γλωσσική εκφορά ως ένδειξη σοβαρότητος και καλλιέργειας. “Θα έρθω στις μία”, λέει ο δυστυχής που θα πέσει πάνω στον ακριβολόγο συζητητή, ο οποίος, με μια δόση ικανοποιήσεως, θα διορθώσει τη φράση ενισχύοντας τον ευτελή εγωισμό του, αγνοώντας ταυτοχρόνως ότι κατ’αναλογίαν μπορεί να ειπωθεί (όλες οι ώρες προφέρονται στον πληθυντικό εκτός από τη μία) αυτή η φράση, χωρίς να θίγεται ουσιαστικά το νόημα της. Ακρίβεια σημαίνει η υψηλή τιμή σε ένα προϊόν και κατ’επέκταση μετωνυμιακώς μια ευρύτερη οικονομική κατάσταση, που μάλλον τείνει προς διόρθωση.
Οι διαβαθμίσεις των μετρήσεων ενός οργάνου οι οποίες συνήθως δείχνουν την αξιοπιστία του, αποτυπώνονται με την ίδια λέξη. Τέλος, μάλλον, η ακρίβεια είναι η, χωρίς λάθη, εκτέλεση ενός προγράμματος. Η επίτευξη ενός στόχου χωρίς παρεκκλίσεις κατά την εφαρμογή των επιμέρους σταδίων του έως την ολοκλήρωσή του. Στον τέταρτο φετινό αγώνα της Φόρμουλα 1 στη Βαρκελώνη ζήσαμε μια τέτοια περίπτωση, η οποία οδήγησε την ομάδα της Mercedes σε μία ακόμη νίκη.
Η Ισπανική πίστα και ο τέταρτος αγώνας της χρονιάς
Η ισπανική πίστα (circuit) χαρακτηρίζεται από ένα συνδυασμό αργών, μεσαίων και υψηλών ταχυτήτων και στροφών, με συνέπεια την καταπόνηση των ελαστικών των αυτοκινήτων που, μαζί με τη δυσκολία στις προσπεράσεις αφού δεν έχει κατάλληλου μήκους ευθείες γι’αυτές, την καθιστούν μια από τους τεχνικότερες πίστες για τους οδηγούς. Τα ίδια χαρακτηριστικά δίνουν και ένα εκ των πλέον απαιτητικών αγωνιστικών τριημέρων στη διαχείριση ελαστικών.
Οι κανονισμοί ορίζουν 13 διαθέσιμα σετ ελαστικών για το τριήμερο, τα οποία μειώνονται σε 10 για τον αγώνα, αφού πρέπει να επιστραφούν τα σετ που χρησιμοποίησαν στις δοκιμές της πρώτης ημέρας. Τελικώς, την ημέρα του αγώνα οι ομάδες έχουν στην διάθεση τους δύο σετ ελαστικών σκληρής (hard) γόμας (περίμετρος με γραμμή λευκού χρώματος), δύο σετ ενδιάμεσης (medium) γόμας (περίμετρος με γραμμή κίτρινου χρώματος) και έξι σετ ελαστικών μαλακής (soft) γόμας (περίμετρος με γραμμή κόκκινου χρώματος). Σε περίπτωση βροχής ενισχύονται με ακόμα δύο είδη γόμας για την αντιμετώπιση αυτής της ειδικής ανάγκης. Είναι φανερό ότι στον αγώνα θα αναγκαστούν να χρησιμοποιήσουν χρησιμοποιημένα ελαστικά. Συνεπώς, ο τρόπος που συμπεριφέρονται οι οδηγοί στα αυτοκίνητα τους στις τρείς συνεδρίες (session) των ελευθέρων δοκιμών (free practice) και στους τρείς αγώνες κατάταξης (qualifying), παίζει ρόλο στην υγιή κατάσταση των ελαστικών τους. Με άλλα λόγια ο αγώνας ξεκινάει από την Παρασκευή και ο σχεδιασμός του ημέρες πριν.
Ο τέταρτος αγώνας της χρονιάς, ο χιλιοστός τριακοστός ένατος (1038) σε απόλυτη αρίθμηση, διεξήχθη την Κυριακή 09 Μαϊου 2021 στην πίστα της Καταλονίας (Circuit de Barcelona-Catalunya), η οποία βρίσκεται στην Βαρκελώνη, της οποίας η μητροπολιτική περιοχή έχει έναν πληθυσμό περίπου της τάξης των 4.8 εκατομμυρίων κατοίκων, οι οποίοι ζούν στους 36 δήμους της αστικής περιοχής, κάτι που την κάνει τη μεγαλύτερη μητρόπολη του ευρύτερου μεσογειακού χώρου. Εντός της πόλης ζούν περίπου 1.6 εκατομμύρια άνθρωποι. Η πίστα δόθηκε σε αγώνες της Formula 1 το 1991 και κατασκευάστηκε στο πλαίσιο των έργων για την θερινή Ολυμπιάδα του 1992. Έχει μήκος 4,675 χιλιόμετρα, περιλαμβάνει 16 στροφές (turns) και ο αγώνας ολοκληρώνεται μετά από 66 γύρους (laps) αφού έχουν διανύσει οι πιλότοι και τα αυτοκίνητα τους, κυκλικώς, συνολικά 308,428 χιλιόμετρα. Το ρεκόρ πίστας, για ένα γύρο αυτής δεν είναι ακόμα καταγεγραμμένο λόγω μετατροπών που έγιναν φέτος, οπότε τυπικώς κάνει την παρθενική της εμφάνιση.
Ο Χάμιλτον, ο Φερστάπεν…και οι άλλοι οδηγοί
Στην πρώτη σειρά της εκκίνησης βρίσκονται ο Λιούις Χάμιλτον (Lewis Hamilton) και ο Μαξ Φερστάπεν (Max Verstappen), διεκδικώντας ο δεύτερος την πολυπόθητη νίκη από τον επτά φορές πρωταθλητή, ο οποίος για μία ακόμη φορά επιβεβαιώνει την εμμονή στην λεπτομέρεια, σχολιάζοντας στον προσωπικό του μηχανικό (race engineer) ένα πιθανό πλεονέκτημα του αντιπάλου του λόγω της γόμας που έχει κολλήσει στην άσφαλτο από την τριβή των ελαστικών του προηγηθέντος αγώνα που του προσφέρει καλύτερη πρόσφυση. Ο μηχανικός τον καθησυχάζει. Όμως, στο εναρκτήριο σβήσιμο των πέντε φανοστατών, ο Μαξ Φερστάπεν (Max Verstappen) πετυχαίνει καλύτερη εκκίνηση, η οποία στην πρώτη στροφή γίνεται προβάδισμα. Η ατολμία του Λιούις Χάμιλτον (Lewis Hamilton) να του κλείσει την δυνατότητα της προσπέρασης ίσως να οφείλεται στη δικαιολογημένη ανασφάλειά του από το είδωλο του καθρέφτη και την μερική ψευδαίσθηση που προκαλεί. Στον καθρέφτη δεν είναι εύκολο να υπολογίσεις την απόσταση και ο Χάμιλτον το τελευταίο που θα ήθελε ήταν μια επαφή. Αμέσως μετά, ο Σαρλ Λεκλέρ (Charles Leclerc) προσπερνά τον Βάλτερι Μπότας (Valtteri Bottas) και οι Mercedes χάνουν δύο θέσεις.
Στον 8/66 έχουμε είσοδο του αυτοκινήτου ασφαλείας (safety car) λόγω εγκατάλειψης του Γιούκι Τσουνόντα (Yuki Tsunoda) ο οποίος συστηματικά κατηγορεί τρίτους για πιθανόν ατυχίες ή αβλεψίες του. Οι Alfa Romeo Racing-Ferrari και Williams-Mercedes κάνουν ένα ανέξοδο pit stop με αλλαγή ελαστικών. Στον 22/66 έχουμε τις πρώτες προγραμματισμένες αλλαγές ελαστικών από μεσαίες ομάδες σε σκληρότερη γόμα. Στον επόμενο γύρο μπαίνει για αλλαγή ο Κάρλος Σάινθ (Carlos Sainz). Η Ferrari βάζει σε λειτουργία τα περιβόητα σχέδια της (plan b, plan c) που συχνά γίνονται αντικείμενα σχολιασμού, κυρίως λόγω της περιορισμένης επιτυχίας τους. Στον 24/66 γύρο μπαίνει στα pits ο Βάλτερι Μπότας (Valtteri Bottas). Αρχίζει η μάχη των ελαστικών, η οποία θα κρίνει την έκβαση του αγώνα, ειδικά σε αυτή την γνώριμα αναμενόμενη πίστα. Η ομάδα που θα νικήσει θα είναι αυτή με την ακριβέστερη εφαρμογή της τακτικής που έχει σχεδιάσει σύμφωνα με τη στρατηγική επιδίωξη της. Η Red Bull Racing-Honda θέλει τη νίκη, η Mercedes τη νίκη και τους βαθμούς. McLaren-Mercedes, Ferrari, Renault το βάθρο και την πρώτη δεκάδα. Alfa Tauri-Honda, Aston Martin-Mercedes την πρώτη δεκάδα και οι υπόλοιποι μια αξιοπρεπή συμμετοχή, εμπειρία και ίσως έναν βαθμό.
Στο αποκορύφωμα του σχεδιασμού ακριβείας
Στον 25/66 ο Φερστάπεν, κάτι πρωτόγνωρο για την Red Bull, κολλάει για 2 δευτερόλεπτα (sec) στην αλλαγή, κάτι που δίνει πλεονέκτημα στον Χάμιλτον ο οποίος είναι ακόμα έξω, στην πίστα. Θα βγει από αυτήν για την προγραμματισμένη αλλαγή του στον 29ο γύρο και η ομάδα του θα την πραγματοποιήσει χωρίς καθυστερήσεις. Από την άλλη μεριά η Ferrari βάζει επιτέλους τον Σαρλ Λεκλέρ (Charles Leclerc) στερώντας του τη δυνατότητα, έστω τη θεωρητική, να διεκδικήσει κάτι καλύτερο από την τέταρτη θέση. Ετσι, στο τέλος του 29ου γύρου, οι οδηγοί παρατάσσονται στην πίστα με την εξής σειρά και διαφορά σε δευτερόλεπτα: Φερστάπεν, Χάμιλτον (5’), Μπότας (1,5’), Λεκλέρ (11’). Ο Λεκλέρ έπεσε αμαχητί. Ο Μπότας επανήλθε στη διεκδίκηση. Ο Χάμιλτον δεν είχε φύγει ποτέ από αυτήν και θα κυνηγήσει μέχρι τέλους τον Φερστάπεν. Τί έχουν σχεδιάσει οι ομάδες; Πώς έχουν φερθεί στα ελαστικά τους στη διάρκεια του τριημέρου; Πόσο προετοιμασμένες είναι για την εκτέλεση του σχεδίου τους; Θα φανεί, προϊόντος του χρόνου ο οποίος λόγω των μεγάλων ταχυτήτων και των αλλαγών που αυτές επιφέρουν δεν αφήνει περιθώρια συλλογισμών. Οι αποφάσεις πρέπει να είναι ακαριαίες, οι αισθήσεις σε ένταση. Η διαίσθηση βασίζεται στον προσεκτικό σχεδιασμό. Δεν είναι πιά διαίσθηση. Δεν είναι, δηλαδή, μια αντίληψη πέραν της αίσθησης ή της λογικής. Είναι το αποκορύφωμα του σχεδιασμού ακριβείας σε ένα πλαίσιο χρόνου που δεν επιτρέπει διορθώσεις. Είναι μια αίσθηση πέραν της αισθήσεως. Μια μεταφυσική διαίσθηση.
Οπλισμένος με τη βεβαιότητα που δίνει ο σχεδιασμός και η πίστη
Όταν ο Πήτερ Μπόνιγκτον (Peter Bonnington) ή Μπόνο, ο αποκλειστικός μηχανικός του Λιούις Χάμιλτον (Lewis Hamilton), τον καλεί στα pits την στιγμή που η διαφορά του από τον πρώτο έχει φτάσει στα 0,7 δεύτερα, ο οδηγός της Mercedes υπακούει τελικώς μόνο γιατί πιστεύει στην απρόσωπη οργάνωση της ομάδας που, επανειλημμένως, έχει αποδείξει τη σταθερότητα στην επιτυχία που έρχεται μετά από αφοσίωση και σχεδιασμό. Αρχικώς, όπως ο ίδιος δήλωσε μετά το πέρας του αγώνα, είχε έντονες αμφιβολίες για την απόφαση αυτή. Στον 43/66 γύρο, ο Χάμιλτον βγαίνει ξανά στην πίστα φορώντας τα νέα κίτρινα ελαστικά του, οπλισμένος με την βεβαιότητα που δίνει ο σχεδιασμός και η πίστη. Ο συνδυασμός θεολογίας και επιστήμης. Μία πίστη, αίσθημα αποκλειστικώς θρησκευτικό, το οποίο όμως συνδέεται με τον επιστημονικό σχεδιασμό, την ανάλυση και σύνθεση των εμπειρικών δεδομένων.
Η συνταγή είναι πετυχημένη. Στον 53/66 ο Χάμιλτον υπερκεράζει τον Μπότας, ο οποίος δεν μπορεί να αποφύγει τη μικρότητα να τον καθυστερήσει λίγο, ανίκανος, όπως φαίνεται μέχρι τώρα, να αναγνωρίσει ουσιαστικά την αξία του ομοσταύλου (teammate) του για να εμβαθύνει, αν μπορέσει, στη δική του αξία. Η διαφορά με τον πρώτο συνεχώς μειώνεται και, έξι γύρους από το τερματισμό, ο Χάμιλτον περνάει πρώτος και τερματίζει πρώτος. Ο Φερστάπεν για άλλη μία φορά αποδέχεται τον χαρακτηρισμό για τον εαυτό του, της καθιστής πάπιας (sitting duck): συνηθισμένη εκφραστική μεταφορά των πιλότων για την αδυναμία τους να αντιδράσουν. Ο Φερστάπεν βλέπει την καρό σημαία τερματισμού δεύτερος, ο ομόσταυλος του Πέρεζ, πέμπτος και η ομάδα τους, Red Bull Racing-Honda, παραμένει στη δεύτερη θέση της κατάταξης των κατασκευαστών. Πρώτη είναι η Mercedes. Ο Λεκλέρ για άλλη μία φορά εξαντλεί τις δυνατότητες του αυτοκινήτου και, με τη συνέπεια που τον διακρίνει, κατακτά την τέταρτη θέση στον αγώνα.
Trust and faith (εμπιστοσύνη και πίστη), αυτά ήταν τα λόγια του άγγλου σχολιαστή, ο οποίος αν δεν απατώμαι ήταν ο Μάρτιν Μπράντλ (Martin Brundle), πρώην πιλότος της Φόρμουλα 1. Εμπιστοσύνη στο σχεδιασμό και πίστη στους ανθρώπους που τον εφαρμόζουν με ακρίβεια. Η ακρίβεια δεν είναι η αρετή του ενός, είναι η συνισταμένη των αρετών των πολλών.