Υπάρχουν εκείνες οι στιγμές που οι εκλάμψεις της τσαρουχικής Αθήνας σε αιφνιδιάζουν. Σκέφτομαι συχνά πως εκείνος ο ολόκληρος κόσμος που μας κληροδότησε ο Γιάννης Τσαρούχης, μέσα από τους νευρώνες της Αθήνας, ανάμεσα σε σκιές και ημίφωτα, με εκείνο το χοντροκόκκινο και το λουλακί, που έβαφε θριγκούς και μετόπες, επιζεί περισσότερο στη φαντασία. Ωστόσο, υπάρχουν τα σημεία συνάντησης, οι αφανείς σκιές.
Εκεί, στα Ανω Πετράλωνα, ανάμεσα σε ατελείωτα μέτωπα πολυκατοικιών, ξεπετάγονται σαν πέτρινα λουλούδια, τα παλιά σπίτια της γειτονιάς. Πολλά είναι μεσοπολεμικά, με πόρτες σιδερένιες, με προσόψεις αρτιφισιέλ, κάποια κομψά, κάποια περισσότερο άτεχνα, αλλά συμπαθή, και πιο κάτω ή ανάμεσα, ή στη στροφή ενός δρόμου μικρού, βλέπει κανείς ακόμη τα όρθια λείψανα της τσαρουχικής Αθήνας. Σε σπίτια ισόγεια ή δίπατα, ακόμη και σε χέρσα χάσματα από κατεδαφίσεις, είναι σαν να βλέπει κανείς τους αγγέλους του Τσαρούχη πάνω σε στέγες ή γείσα, ή σε γκρεμισμένες αυλόπορτες και λεπτοκεντημένα ίχνη από κοριτσίστικα δωμάτια που εξαερώθηκαν.
Περπατούσα στην Τριών Ιεραρχών από τον σταθμό των Πετραλώνων προς το Θησείο και το βλέμμα μου σάρωνε τις προσόψεις αναζητώντας τις θερμές περιοχές. Είδα αυτή τη σειρά των μονώροφων σπιτιών και καταστημάτων, προς την Κυδαντιδών, όλα κλειστά, σαν σταυρωμένα, με δοκάρια, λινάτσες, ικριώματα και κατεβασμένα ρολά, ένας κόσμος σαν σκηνικό ταινίας, όλα σιωπηρά να ανοίγουν στο φως του μαρτιάτικου ήλιου. Εκεί στη γωνία, στο 100 της Τριών Ιεραρχών, το παλιό μαγαζί είχε στεφάνι ένα γαλαζωπό στέγαστρο, μαντεμένιο, σαν ημικυκλικό σκίαστρο, να σκιάζει έρημα δωμάτια. Στην ευθεία, στο διπλανό διώροφο, με ανωδομή από γυμνό ασοβάτιστο τούβλο, έστεκε σαν διάδημα η επιγραφή του κρεοπωλείου που κάποτε εξυπηρετούσε εκεί εκλεκτή πελατεία υπό τον τίτλο «Το Ασυναγώνιστον», με έτος ιδρύσεως το 1932.
Ολα αυτά ξετύλιγαν ήδη ιστορίες ανθρώπων που κάποτε αγάπησαν αυτή τη γειτονιά. Αν τους έφερνες ως εκ θαύματος να περπατήσουν μαζί μου την Τριών Ιεραρχών, θα ζαλίζονταν, θα έχαναν τον δρόμο τους, θα άνοιγαν τα μάτια διάπλατα γεμάτα απορία και έκπληξη. Τα σπίτια της Τριών Ιεραρχών γκρεμίστηκαν τα πιο πολλά, έτσι ώστε ένας επισκέπτης από το χθες να μην έβρισκε εύκολα το σπίτι που μεγάλωσε. Είδα ένα πιο κάτω, στον αριθμό 66, ένα ισόγειο του μεσοπολέμου με την πράσινη πόρτα αλλά στο 60 κοντοστάθηκα γιατί εκεί, στη γωνία με τη Φυλασίων, το ακατοίκητο σπίτι με την αυλόπορτα στο πλάι, ανέδιδε εκείνη την τσαρουχική αύρα. Η θέα του με γλύκανε και μου έδινε απλόχερα το μέτρο της αθηναϊκής αρμονίας, αν και μπροστά μου δεν είχα ένα σπίτι αλλά ένα κενοτάφιο. Σαν στήλη κοιμητηρίου έστεκε στη γωνία, θερμό μέσα στη σιγαλιά της ώχρας του, διπλωμένο στον εαυτό του.
Αλλά πιο κάτω, βρήκα το σπίτι που αναζητούσα. Είχα μπροστά μου ένα από τα πολλά, κάποτε, τσαρουχικά πρωτότυπα, τα δίπατα αρχοντόσπιτα που είχε κάθε γειτονιά. Βρίσκεται στη γωνία με την οδό Αιξωνέων, στον αριθμό 24, δέχεται την αύρα του Θησείου, και στέκει κλειστό μεν, αλλά με στερεωμένη στέγη και μια νέα γιρλάντα από ακροκέραμα. Το κοιτούσα και ζύγιζα τις αναλογίες του, τις δωρικές παραστάδες στα πολλά παράθυρά του, τις πόρτες των μαγαζιών στο ισόγειο, την κύρια είσοδο στο πλάι, εκεί, όπου, σήμερα, στη λαμαρίνα που σφραγίζει την πόρτα, θα δείτε μια γυναικεία μορφή, ένα θαυμάσιο δείγμα street art. Υπήρχε ένταση στην ατμόσφαιρα. Το μεγάλο σπίτι επιβεβαίωνε το θαυμαστό μέτρο της αθηναϊκής συνοικίας με ένα τρόπο σχεδόν σπαρακτικό. Πιο κάτω στον αριθμό 17, ένα άλλο σπίτι έστεκε σαν επιτύμβιο.