Η μυθολογία της Νεάπολης είναι μια αίσθηση που σε ποτίζει. Αυτή η αθηναϊκή συνοικία, που είναι παλαιότατη για τα δικά μας μέτρα, αλλά, όπως μαρτυρεί το όνομά της, υπήρξε πόλις νεότευκτος στον ώριμο 19ο αιώνα, παραμένει τόπος στο όριο μιας φαντασίωσης. Ανέβαινα τη Χαριλάου Τρικούπη και παρατηρούσα όσα είχα φωτογραφίσει πριν από περίπου 30 χρόνια με εκείνο το βλέμμα που πίστευε ότι το αύριο θα τα αλλάξει όλα. Πολυκατοικίες του 1957 και του 1935, σε γειτνιάσεις και αντιπαραθέσεις, έστεκαν ακόμη εκεί. Οι πιο άχαρες, οι μεταγενέστερες, είχαν πλέον και εκείνες επιδερμίδα αστικής κόπωσης, και ανάκατα έβλεπε πάντα κανείς εκείνες τις παλιές μονοκατοικίες ή διπλοκατοικίες από την εποχή που η Νεάπολη ήταν συνοικία αστών, φοιτητών, μικροεπαγγελματιών. Εποχές μακρινές, ο απόηχος επιζεί όπως επιζεί. Αυτές οι παλιές κατοικίες του αθηναϊκού τύπου με κάνουν πάντα να κοντοστέκομαι. Ιδίως όταν τις βλέπω σε μικρές συγκεντρώσεις, σε πυκνές συστάδες αστικού βίου, όπως αυτός ήταν κατανοητός πριν από 100 και πλέον χρόνια. Η Νεάπολη, προς τα Εξάρχεια, υπήρξε ένας φυσικός αυτοματισμός της πόλης, σε νέα γη, πίσω από το Πανεπιστήμιο, πάνω από τη Σόλωνος και εκατέρωθεν των τόσο γοητευτικών καθέτων, από τη Σίνα έως τη Ζωοδόχου Πηγής. Μια πορεία αστικής ολοκλήρωσης. Ακόμη και αν τα σπίτια έχουν φύγει τα περισσότερα και ο ανάμεικτος χαρακτήρας μεσοαστικών διώροφων και μικρότερων λαϊκών σπιτιών με εσωτερικές αυλές έχει με τον χρόνο σαρωθεί, η Νεάπολη έχει πάντα ατμούς.
Σε εκείνο το όριο με τα Εξάρχεια, η οδός Ισαύρων εκτείνεται προς τον λόφο του Στρέφη, και αναρωτιόμουν πόσο βαθιά θα έπεφταν οι ακτίνες του ηλίου αν η δόμηση σε αυτούς τους στενούς δρόμους παρέμενε χαμηλή. Θα ήταν κοντά στις περιγραφές του Μεσοπολέμου, όταν, παρά τη λάσπη, τις πέτρες και τις όποιες ελλείψεις, το αττικό φως στραφτάλιζε πάνω στις προσόψεις των σπιτιών και κάθε δωμάτιο είχε φως και αέρα. Αντιφέγγιζε η Αθήνα. Περισσότερο αυτό έχει λείψει. Είδα τη σειρά των τριών σπιτιών της οδού Ισαύρων εκεί στο τελείωμα προς τη Ζωοδόχου Πηγής και αίφνης είδα την κλίμακα εκείνων των σπιτιών, της μεσαίας αστικής τάξης, που χτίστηκαν μετά το 1900 και πριν από το 1925. Ηταν βγαλμένα από μια παράδοση μαστορικής οικοδομικής τέχνης, είχαν πλέον πίστη στην παρουσία τους στην πόλη, είχαν ρόλο και επιπλέον είχαν εγγεγραμμένους πάνω τους όλους τους κώδικες μιας αθηναϊκής συνθήκης. Τα τρία σπίτια της οδού Ισαύρων είναι σε διαφορετικό επίπεδο διατήρησης, συντήρησης, χρήσης. Είναι και τα τρία της ίδιας εποχής και η παρουσία τους σήμερα έχει πολλά να μας πει για το τότε αλλά και για το τώρα. Από το πεζοδρόμιο της Ζωοδόχου Πηγής παρατηρούσα το γωνιακό σπίτι της σειράς, που είναι το ερειπωμένο, το αφημένο στην τύχη του, αν και σε πιο προνομιακή θέση από τα τρία. Τα μαρμαρόγλυπτα φυτικά σύμβολα στα φουρούσια είχαν εκείνο τον οξύμωρο και αμφίσημο δωρικό λυρισμό, όπως και οι σιδεριές στα μπαλκόνια, τίποτε εξεζητημένο, απλώς τεκμήρια αρχοντιάς. Και από το σημείο εκείνο έβλεπα και την άλλη γωνία της Ζωοδόχου Πηγής με ένα θαυμάσιο διώροφο του Μοντέρνου Κινήματος της δεκαετίας του 1930, και είχα μπροστά μου αυτό που δίνει απλόχερα η Αθήνα, το πέρασμα από τη μία εποχή στην άλλη, με μικρή μεταξύ τους απόσταση. Κεφάλαια της ιστορίας των ιδεών, της πόλης, της τεχνολογίας, της αισθητικής. Αυτά τα τρία σπίτια στη σειρά της οδού Ισαύρων έλεγαν περισσότερα από όσα μαρτυρούσε η μορφή τους.