Κάποιοι δρόμοι στην Αθήνα θα έπρεπε να προστατεύονται ως δρόμοι ειδικού κάλλους. Ατυχώς, πολλοί από τους μεγάλους δρόμους που θα μπορούσαν να είναι βουλεβάρτα μεγάλης αστικής ομορφιάς, όπως η Βασιλίσσης Σοφίας, η Αμαλίας και η Πατησίων, απώλεσαν τη συνοχή τους, και άλλοι μικρότεροι δρόμοι, λίγο έξω από το επίσημο κέντρο, όπως η Μιχαήλ Βόδα, η Καλλιδρομίου ή η Μαυρομματαίων, παρήκμασαν.
Εμειναν όμως δρομάκια, που είναι θραύσματα ομορφιάς, με την απλή, ατόφια ερμηνεία της γνήσιας αθηναϊκής γειτονιάς.
Τις προάλλες τριγύρισα για λίγο στο Μετς. Εχει πλευρές το Μετς που με ωθούν στην ασεβή σκέψη ότι είναι υπερτιμημένο· τόσο μεγάλη εμφανίζεται η αισθητική κακοποίηση σε ορισμένα σημεία. Είναι όμως άλλες στιγμές, που οι σκέψεις αυτές καταλαγιάζουν και αφήνουν χώρο για να δεις την ομορφιά. Οπως όταν λοξοδρόμησα από τη Μάρκου Μουσούρου προς την πλαγιά του Αρδηττού και περπάτησα στην ονειρική Νικηφόρου Θεοτόκη.
Σαν πύλη εισόδου σε αυτό το ήσυχο δρομάκι, είναι η αναρριχώμενη πρασινάδα που τυλίγει το γωνιακό σπίτι, ένα ψηλό τριώροφο του μεσοπολέμου, που έχει αναλάβει την ευγενή πρωτοβουλία να μετακυλίσει ολόκληρη την περιοχή στη ζώνη του ονείρου. Αν περπατήσετε από το σπίτι αυτό στη Μάρκου Μουσούρου προς τον μικρό πεζόδρομο της Νικηφόρου Θεοτόκη, θα νομίζετε ότι περπατάτε σε έναν ιμπρεσιονιστικό πίνακα του Πισαρό ή του Σισλέ, και ότι τα μικρά σπιτάκια είναι γραφικές πινελιές του Moret-sur-Loing κοντά στον Σηκουάνα.
Αλλά ο Αρδηττός δεν αφήνει πολλά περιθώρια για ονειροβασίες. Ο στέρεος βράχος του, με τα σγουρά πεύκα, κατρακυλάει προς το Μετς και το Παγκράτι, σχηματίζει ένα συμπαγές όριο, ικανό για μυστηριακά ξέφωτα.
Στη σκιά του Αρδηττού, οι ήχοι της πόλης έμοιαζαν μακρινοί, οι κλίμακες χαμήλωναν και οι όγκοι μαλάκωναν. Ενα κορίτσι με κόκκινη βερμούδα βγήκε από μια πόρτα με έναν κανελί σκύλο για βόλτα, αλλά θα μπορούσε άνετα να είναι μια κοπέλα με σκούφο και φαρδιά φούστα από το μακρινό χθες.
Οι ψευδαισθητικές ιδιότητες της ομορφιάς είναι υποβλητικές. Το έχω αισθανθεί και σε άλλα δρομάκια της Αθήνας, ακόμη και σε πολύ κεντρικά, όπως στην οδό Κωνσταντίνου Τσάτσου ή Πέτα στην Πλάκα, στην οδό Παπατσώρη στη Νεάπολη, στην οδό Μαμάη στην Αχαρνών, σε στενά μικρά, συνήθως τυφλά, στου Μακρυγιάννη, στη Ζωοδόχου Πηγής, στην Πάτμου στην Κολιάτσου, στην Αγία Μαρίνα στο Θησείο. Η συλλογή των μικρών δρόμων ειδικής ατμόσφαιρας μπορεί να γίνει εμμονή. Ο κατάλογος δεν έχει τέλος.
Αλλά στη σκιά του Αρδηττού, το Μετς εξέπεμπε μιαν απροσδιόριστη αύρα χωρίς το βάρος της μεγάλης πόλης. Εκεί, υπήρχε μια αίσθηση πολίχνης, αλλά με αστική συνείδηση, μια αδιόρατη εντύπωση παλαιότητας χωρίς την ανάγκη πατίνας. Ηταν αυτό που ήταν.
Σε μια ημικυκλική, λευκή κόγχη στον πρώτο όροφο ενός σπιτιού της Νικηφόρου Θεοτόκη είδα το αγαλματίδιο μιας αρχαίας κόρης που έφερε μια υδρία και μου φάνηκε σε απόλυτη σύμπνοια με τις μαντόνες-μενταγιόν στους τοίχους των ιταλικών σπιτιών. Και ακριβώς απέναντι, υπήρχε η συμμαχία του κόκκινου με το πράσινο, σε μια εξώθυρα, στην πίσω όψη του μεγάλου σπιτιού με τις αναρριχώμενες πρασινάδες. Η ρουστίκ γιρλάντα με τα κεραμίδια πάνω από την πόρτα και κάτω από ένα φινιστρίνι είχε μια συγκινητική απλότητα. Σαν χειρονομία προστασίας.