Με την παραπομπή της Ελλάδας στο Ευρωδικαστήριο για την πλημμελή προστασία του βιοτόπου της caretta caretta στον κυπαρισσιακό κόλπο να έχει φθάσει εδώ και ένα μήνα στις ελληνικές αρχές, είναι μάλλον δύσκολο για το υπουργείο Περιβάλλοντος να πείσει για την αποτελεσματικότητα των μέτρων που έχει μέχρι σήμερα λάβει. Ετσι, οι ελληνικές Αρχές προσπαθούν να ανατρέψουν το αρνητικό κλίμα προωθώντας τη θέσπιση του πρώτου θεσμικού πλαισίου που θα θέσει κάποιους βασικούς κανόνες για την προστασία της περιοχής. Το σχέδιο όμως έτυχε έντονης κριτικής από όλες τις μεγάλες περιβαλλοντικές οργανώσεις της χώρας. Και προσφάτως από τη Μόνιμη Επιτροπή της Σύμβασης της Βέρνης, που ζήτησε τη λήψη αυστηρότερων μέτρων. Ολα δείχνουν ότι η υπόθεση αυτή δεν πρόκειται να λήξει αισίως σύντομα.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Ο νότιος Κυπαρισσιακός Κόλπος είναι μια περιοχή με ιδιαίτερη οικολογική σημασία, καθώς αποτελεί τη δεύτερη σημαντικότερη περιοχή ωοτοκίας της caretta caretta στη Μεσόγειο (μετά τη Ζάκυνθο) και φιλοξενεί ένα εκτεταμένο σύστημα θινών. Η περιοχή βρίσκεται σε γενικά καλή κατάσταση, παρά τις παρεμβάσεις που έχουν κατά τόπους γίνει (λ.χ. σχέδια για παραθεριστικό οικισμό μέσα στις θίνες).
Μετά την παραπομπή της χώρας μας, το υπουργείο Περιβάλλοντος αποφάσισε να επεκτείνει μια περιβαλλοντική μελέτη, που εκπονούνταν για το βόρειο τμήμα των δυτικών παραλίων της Πελοποννήσου ώστε να καλύψει και το νότιο, συνολικά 72,3 χιλιόμετρα ακτογραμμής. Η εκπόνηση της μελέτης ήταν μια θετική είδηση, έστω και υπό την πίεση του χρόνου (κανονικά οι μελέτες αυτές χρειάζεται να περιλαμβάνουν μελέτες πεδίου), έστω και υπό την απειλή του Ευρωδικαστηρίου, καθώς θα ήταν η πρώτη απόπειρα για μια συνολική αντιμετώπιση της περιοχής.
Το αποτέλεσμα, ωστόσο, δεν δικαίωσε τις προσδοκίες. Τον περασμένο Οκτώβριο, οι δέκα μεγαλύτερες περιβαλλοντικές οργανώσεις στη χώρα (ορισμένες από τις οποίες έχουν πολυετή παρουσία στον Κυπαρισσιακό Κόλπο μέσω προγραμμάτων για την προστασία της caretta caretta) απέρριψαν το σχέδιο προεδρικού διατάγματος για μια σειρά από λόγους. Οπως επισήμαναν, το σχέδιο «κατακερματίζει την περιοχή σε 37 ζώνες και υποζώνες, εισάγοντας μια πανσπερμία ασαφών μέτρων και ρυθμίσεων και οδηγώντας στην παγίωση της υπάρχουσας ανεξέλεγκτης κατάστασης, επιδιώκοντας να μετατρέψει μια φυσική περιοχή σε τουριστική/οικιστική». Επιπλέον, «νομιμοποιεί τις παράνομες παρεμβάσεις που έχουν γίνει, για τις οποίες εκκρεμούν ποινικά δικαστήρια. Επιτρέπει τη δόμηση πίσω από τον πυρήνα ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας (περιοχή από τον ποταμό Νέδα ώς το χωριό Καλό Νερό, όπου συγκεντρώνεται το 82% των φωλιών του είδους) με ελάχιστους περιορισμούς, ικανοποιώντας τα οικοδομικά συμφέροντα μιας εταιρείας για να ανεγερθούν 47 βίλες στο παραλιακό μέτωπο», ενώ «επιτρέπει την κατάληψη του 30% της παραλίας στον πυρήνα της περιοχής ωοτοκίας με ξαπλώστρες».
Την προηγούμενη Δευτέρα, στους αντιδρώντες προστέθηκε και ένας διεθνής φορέας, η Μόνιμη Επιτροπή της Σύμβασης της Βέρνης για τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος. Η Επιτροπή υιοθέτησε ομόφωνα σύσταση, καλώντας την Ελλάδα να εξασφαλίσει μεγαλύτερη προστασία για τον νότιο Κυπαρισσιακό Κόλπο και να αποφύγει κάθε υποβάθμιση της περιοχής, ζητώντας μόνιμη απαγόρευση της δόμησης και αποκατάσταση τυχόν καταστροφών (λ.χ. παράνομες διανοίξεις δρόμων).
Το ΥΠΕΚΑ
Απαντώντας, το ΥΠΕΚΑ ανέφερε ότι έχει λάβει θετικά σχόλια για το σχέδιο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Σε απαντητική επιστολή η Επιτροπή ανέφερε ότι “με ευχαρίστηση σημειώνουμε τις πρόσφατες προσπάθειες των ελληνικών αρχών να επιτευχθεί πλήρης συμμόρφωση με όλες τις σχετικές υποχρεώσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της Ε.Ε.”. Ως εκ τούτου, εκτιμάμε ότι με την επίσημη υιοθέτηση του προεδρικού διατάγματος, η παραπομπή της χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θα σταματήσει», καταλήγει.