Σε μια εποχή όπου η κλιματική κρίση αλλάζει ραγδαία τον πλανήτη, οι πολικές αρκούδες έχουν γίνει σύμβολο της μάχης για επιβίωση.
Τα καλοκαίρι έχουν γίνει μεγαλύτερα σε διάρκεια, η παγκόσμια θερμοκρασία ανεβαίνει και οι πάγοι στις ψυχρές ζώνες του πλανήτη συρρικνώνονται. Οι πολικές αρκούδες αναγκάζονται να περνούν περισσότερο χρόνο στη στεριά, όπου όμως είναι δυσκολότερο να κυνηγήσουν και άρα να τραφούν.
Σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Nature Communications, οι 25.000 πολικές αρκούδες που έχουν απομείνει στον πλανήτη, δίνουν πραγματική μάχη επιβίωσης από τη λιμοκτονία.
Αλλαγή στη μέθοδο κυνηγιού
Μια ομάδα επιστημόνων, με επικεφαλής τον βιολόγο Άντονι Παγκάνο της Γεωλογικής Υπηρεσίας των Ηνωμένων Πολιτειών, μελέτησε πολικές αρκούδες επί τρεις εβδομάδες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, στο δυτικό κόλπο Hudson Bay, στη Μανιτόμπα του Καναδά. Οι επιστήμονες τοποθέτησαν περιλαίμια εξοπλισμένα με κάμερες και GPS σε 20 αρκούδες. Στην περιοχή αυτή, ο πληθυσμός της πολικής αρκούδας έχει μειωθεί κατά περίπου 30% από το 1987. Η περίοδος χωρίς πάγο έχει αυξηθεί κατά τρεις εβδομάδες από το 1979, κρατώντας τις αρκούδες «ομήρους» της στεριάς για συνολικά περίπου 130 ημέρες την τελευταία δεκαετία.
Κατά τα τέλη της άνοιξης, αρχές καλοκαιριού, οι πολικές αρκούδες χρησιμοποιούν τους όγκους πάγου ως πεδίο κυνηγιού. Τρέφονται κυρίως με φώκιες που έχουν γεννήσει και βρίσκονται στο στάδιο του απογαλακτισμού των μικρών τους. Όταν πλέον ο πάγος λιώσει, οι λευκοί αυτοί γίγαντες της Αρκτικής μειώνουν τους ρυθμούς ζωής τους το δυνατόν περισσότερο, ώστε να εξοικονομήσουν ενέργεια.
Οι ερευνητές, αφού ανέλυσαν τις εικόνες, ανακάλυψαν πως οι πολικές αρκούδες χρησιμοποιούσαν διαφορετικές μεθόδους εύρεσης τροφής, αλλά και διατήρησης των αποθεμάτων ενέργειάς τους. Το 70% όσων παρέμεναν ενεργές, έτρωγαν τροφές στεριάς, όπως μούρα, βότανα και κουφάρια πτηνών. Τρεις κολύμπησαν μεγάλες αποστάσεις ώστε να βρουν κάτι να φάνε στο νερό και παρότι οι δύο από αυτές τα κατάφεραν (βρίσκοντας υπολείμματα μιας φάλαινας μπελούγκα και μιας φώκιας), δεν ήταν σε θέση να φάνε ενώ κολυμπούσαν ή να τα μεταφέρουν στην ξηρά.
Ανεξαρτήτως της στρατηγικής που ακολούθησαν για να τραφούν ή να αναπαυθούν, η σωματική μάζα των υπό παρακολούθηση πολικών αρκούδων μειώθηκε σημαντικά, με 19 από τα 20 ζώα να χάνουν περίπου ένα κιλό ημερησίως.
«Όσο πιο πολύ χρόνο περνούν παγιδευμένες στην ξηρά, τόσο μεγαλύτερο κίνδυνο λιμοκτονίας αντιμετωπίζουν» σημειώνει ο Παγκάνο.
Ο πάγος που καλύπτει την Αρκτική φτάνει στο ελάχιστο επίπεδο κάθε Σεπτέμβριο, ενώ η παγοκάλυψη είναι ολοένα και μικρότερη κάθε χρόνο. Σύμφωνα με δορυφορικά στοιχεία της NASA, η έκταση της παγοκάλυψης μειώνεται με ρυθμό 12,6% κάθε δεκαετία από το 1980.
Παρότι δεν αποτελεί είδηση ότι οι πολικές αρκούδες κινδυνεύουν σοβαρά με εξαφάνιση, αυτό που προκαλεί έκπληξη είναι η μαζική μείωση των μωρών αρκούδων και η πείνα που αντιμετωπίζουν οι ενήλικες λόγω της τήξης των θαλάσσιων πάγων.
«Έχω δει πολικές αρκούδες στην Αρκτική και είναι αποκαρδιωτικό να παρακολουθείς την πορεία αυτού του είδους προς την πιθανή εξαφάνισή του στο όχι πολύ μακρινό μέλλον», λέει ο Ντέιβιντ Νογκές, μακροοικολόγος στο Κέντρο Μακροοικολογίας, Εξέλιξης και Κλίματος του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης, ο οποίος τονίζει ότι είναι σημαντικό η επίγνωση πως «η κρίση της βιοποικιλότητας και η κλιματική κρίση δεν είναι δύο διαφορετικές κρίσεις, αλλά οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος».
Πηγή: El Pais