Ενας πρώην γραμματέας της ΚΝΕ που μετέχει σε μια κυβέρνηση της Δεξιάς δανείζεται για ταμπέλα το όνομα ενός υπουργού της πρωτοπασοκικής περιόδου. Μπέρδεμα; Η πραγματικότητα είναι πιο πεζή από ό,τι αφήνει να φανεί το κουβάρι των συνειρμών: Ο Θεοδωρικάκος βάφτισε τη χρηματοδότηση προς τους δήμους «Αντώνης Τρίτσης».
Συνεχίζοντας τη στρατηγική της οικειοποίησης της εκσυγχρονιστικής Κεντροαριστεράς, η κυβέρνηση ανακάλεσε έτσι τον πρόωρα χαμένο πολιτικό που το 1990 εξελέγη δήμαρχος Αθηναίων με τη στήριξη της μητσοτακικής Νέας Δημοκρατίας. Τον ανακάλεσε, όμως, σε μια μέρα, έτοιμη να δεξιωθεί συμβολικά και τον άλλο Τρίτση: τον υπουργό Παιδείας που το 1987 δοκίμασε πρώτος να οριοθετήσει τη σχέση Εκκλησίας – Κράτους, στη βάση της εκκλησιαστικής περιουσίας. Δοκίμασε και απέτυχε.
Πάνω στην αποτυχία του Τρίτση χτίστηκε και το ανθεκτικό ταμπού της πολιτικά άτρωτης Εκκλησίας. Είναι ένα ταμπού που η ίδια η ελλαδική Εκκλησία σπάει με τη δυσκολία της να προσαρμοστεί στην ιστορική πρόκληση της πανδημίας· τη δυσκολία της να ακολουθήσει το παράδειγμα όχι μόνο άλλων δογμάτων, αλλά ακόμη και του ίδιου του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Ο Βαρθολομαίος το είχε πει με αποστομωτική απλότητα: «Δεν κινδυνεύει η πίστη, αλλά οι πιστοί».
Το έχουν αυτό οι κρίσεις: αποστρατεύουν τα δύσκαμπτα δόγματα. Συλλέγοντας εξαρχής εργαλεία από το σκευοφυλάκιο του πεφωτισμένου ΠΑΣΟΚ, η νεομητσοτακική διακυβέρνηση είχε συστηθεί ως ελεύθερη δογματικών περιχαρακώσεων. Ο στελεχικός εκλεκτικισμός του Μητσοτάκη έμοιαζε στην αρχή με προσπάθεια κατάληψης ενός εκλογικού χώρου. Τώρα πια έχει φανεί ότι δεν ήταν σκέτη τακτική. Ηταν στοιχείο της πολιτικής του ταυτότητας.
Η ταυτότητα αυτή προκύπτει από τα πράγματα. Προκύπτει κυρίως από τα αντανακλαστικά του πρωθυπουργού στην κρίση. Από την ετοιμότητά του να υπερβεί το «άβατο» που δεν είχε καταφέρει να σπάσει ο Τρίτσης. Και συνολικά, από έναν πραγματισμό που δεν σπαταλά χρόνο για να αναζητήσει καθαρά ιδεολογικά χρώματα.
Τι είναι η ψηφιακή αναδιοργάνωση της δημόσιας διοίκησης; Αριστερή ή δεξιά; Τι είναι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση; Και η επένδυση στο δημόσιο σύστημα υγείας; Η στήριξη της οικονομίας με δημόσιους πόρους; Δεν είναι μήπως αυτές η διάψευση του καπιταλισμού;
Στην πραγματικότητα, η πανδημική κρίση χαράσσει αλλού τη διαχωριστική γραμμή. Από τη μια είναι οι δυνάμεις που αντιλαμβάνονται το ιστορικό μέγεθος της πρόκλησης· και από την άλλη οι δυνάμεις του συντηρητισμού – δεξιού, αριστερού και ορθόδοξου συντηρητισμού. Οι δυνάμεις που εξακολουθούν να διαβάζουν τον νέο κόσμο με το εγχειρίδιο του παλιού.
Δεν υπάρχει πια «κανονικότητα» στην οποία πρέπει να επιστρέψουμε. Οι αντιπροσωπείες των δογμάτων που αναζητούν το προηγούμενο status quo θα μείνουν με την ταμπέλα.