Στις κρίσεις, λένε οι αναλυτές των καταστάσεων κινδύνου, ένα 10% των ανθρώπων αντιδρά άμεσα με ταχείες κινήσεις προφύλαξης. Δεν είναι πάντα οι αρχηγοί της ομάδας ούτε οι πλέον ανθεκτικοί σωματικά· είναι γρήγορα μυαλά με καθαρή, ψύχραιμη σκέψη. Ενα 80% αποδιοργανώνεται ή αδρανεί αναμένοντας από τις Αρχές να δώσουν τις εντολές· είναι ένα σώμα εθισμένο να ακολουθεί τα βήματα του πολιτικού ή πνευματικού ηγέτη. Και ένα 10% απειθαρχεί κωπηλατώντας με ορμή κόντρα στο ρεύμα· είναι η μερίδα των ατιθάσευτων που διαπράττει λάθη επιδεινώνοντας τη ζωή όλων.
Κατά την τρέχουσα πανδημία, δεν είναι μόνο το ορμέμφυτο της άρνησης του 10% που επιταχύνει τη διασπορά του ιού, είναι και η αμέλεια, η οκνηρία, οι κοντόθωρες επιδιώξεις σημαντικού μέρους του 80%, που έχουν τα αρνητικά αποτελέσματα του επιβλαβούς 10%.
Το πρόβλημα είναι ότι ενόσω φθείρεται από τις αντεγκλήσεις η διόλου κερδισμένη καθημερινότητα των μερικών ή καθολικών απαγορευτικών, ένα δεύτερο κύμα άρνησης, αυτή τη φορά του εμβολίου, πυργώνει και ορμάει να μας περιλούσει· ήδη σε κάποιες μεριές αχολογάει και αφρίζει. Μεταξύ των αρνητών του πλανητικού φρένου στην πορεία της πανδημίας, περισσότερο συμπαγές είναι το σώμα των παρασίτων, που κρυφίως προσδοκούν τον μαζικό εμβολιασμό των «αμνών», ώστε να διασφαλιστεί –πιστεύουν– και η δική τους σωτηρία…
Ποιος είπε ότι το ένστικτο επιβίωσης ανυπερθέτως κυριαρχεί; Συχνά θολώνει, υποσκελίζεται από ακαταδάμαστες βλέψεις και εμμονές, από την προσκόλληση σε μια ιδέα, σε μια ταυτότητα, σε έναν στόχο, ακόμη κι αν αυτός γίνεται η λόγχη που θα καρφωθεί στο στήθος του ίδιου του οπλίτη. Ο Εντγκαρ Αλαν Πόε υποστήριζε ότι η γνώση του απαγορευμένου ή λανθασμένου το κάνει αφόρητα επιθυμητό. Η αυτοκαταστροφή είναι συνεχώς παρούσα στην ιστορία του είδους. Και δεν έχει να κάνει με την κακή λειτουργία του προμετωπιαίου φλοιού, αλλά με έναν ανορθολογισμό που εκπορεύεται από τα ερέβη της ανθρώπινης ψυχής, βαθιά ριζωμένες νοοτροπίες και ιδεοληψίες.
Η κλιματική αλλαγή δεν είναι ένας κύκλος που θα κλείσει. Ομως η τρέχουσα πανδημία έχει ημερομηνία λήξης. Οι ανυπότακτοι αντιμασκιστές και αντιεμβολιαστές απλώς αυξάνουν τον αριθμό των θυμάτων. Και δεν φαίνεται να χτίζεται κάποια γέφυρα ανάμεσα στη λογική και στον οξύθυμο κυνισμό εκείνου που νιώθει να φιμώνεται από τα μέτρα. Το νήμα που πάει να συνδέσει ομάδες και γενεές, να φέρει τον ωχαδερφισμό κοντά στην αυτοπειθαρχία, συνεχώς κόβεται.