Η πανδημία που αντιμετωπίζουμε, άλλαξε πολλά πράγματα στη ζωή μας. Δημιούργησε νέους διχασμούς: Ιατρικούς, πολιτικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς αλλά και θρησκευτικούς. Δυστυχώς, έπειτα από πολλές (επιεικώς) άστοχες παρεμβάσεις ιερωμένων της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας, έδωσε την αφορμή σε πολλούς να λοιδορήσουν τόσο την Εκκλησία, όσο και τη Χριστιανική Πίστη. Αυτό που με εντυπωσίασε, όλο αυτό το διάστημα, ήταν ο φανατισμός αυτών, οι οποίοι τα έβαλαν με την Εκκλησία και την Πίστη.
Ο ίδιος ο Χριστός μας προτρέπει: «Απόδοτε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ». Την ακούμε πολλές φορές αυτή τη φράση, αλλά δεν είμαι βέβαιος ότι γνωρίζουμε την ιστορία της. Βρίσκεται στο κατά Μάρκον Ευαγγέλιο. Οι φαρισαίοι προκειμένου να παγιδεύσουν τον Χριστό, τον ρώτησαν «αν πρέπει να πληρώνουν φόρους στον Καίσαρα». Ο Χριστός τους ζήτησε να του δείξουν ένα δηνάριο και ρώτησε τους φαρισαίους: «ποιανού το κεφάλι απεικονίζεται στο δηνάριο;». Αυτοί φυσικά απάντησαν του Καίσαρα και τότε ο Χριστός τους είπε την περίφημη φράση, ξεκαθαρίζοντας ότι άλλο η πολιτεία και άλλο η θρησκεία. Σκόπιμα ανέφερα αυτή την ιστορία, γιατί ακόμα και σήμερα είναι πολλοί αυτοί που προσπαθούν να παγιδεύσουν τους ιεράρχες μας, ώστε να αντιταχθούν στην Πολιτεία. Τίποτα δεν άλλαξε εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια.
Αρκετοί από τους ιεράρχες μας, με τις αντιφατικές θέσεις τους, προκάλεσαν σύγχυση στο ποίμνιό τους, κάνοντας κακό στην Εκκλησία γενικότερα. Δεν είναι μόνοι τους. Πριν από διακόσια χρόνια στη Γαλλία, ο Μέγας Ναπολέων καυχήθηκε σε κάποιο Καρδινάλιο λέγοντας: «Πανιερώτατε, φαίνεται ότι δεν αντιλαμβάνεστε ότι έχω τη δύναμη να καταστρέψω την Εκκλησία». Η απάντηση του Καρδινάλιου είναι καταπληκτική: «Μεγαλειότατε, εμείς οι κληρικοί, τα τελευταία 1.800 χρόνια έχουμε κάνει ό,τι μπορούμε προκειμένου να καταστρέψουμε την Εκκλησία. Δεν τα καταφέραμε, αλλά ούτε και εσείς θα τα καταφέρετε».
Αργότερα, όταν ο Ναπολέων ήταν εξόριστος, φαίνεται ότι έγινε μέγας θαυμαστής του Χριστιανισμού και του Ιησού Χριστού, επιβεβαιώνοντας τα λόγια του συμπατριώτη του Βίκτωρος Ουγκώ: «ότι ο άνθρωπος βλέπει καθαρότερα τον Θεό μέσα από τα δάκρυα». Σε μια συνομιλία του με τον στρατηγό Bertrand λέει με θαυμασμό: «Ο Αλέξανδρος, ο Καίσαρας, ο Καρολομάγνος και εγώ δημιουργήσαμε αυτοκρατορίες. Αλλά πάνω σε τι θεμελιώσαμε τις δημιουργίες μας; Πάνω στη δύναμη. Ο Ιησούς Χριστός μόνος του δημιούργησε την αυτοκρατορία του, πάνω στην αγάπη και τώρα εκατομμύρια άνθρωποι είναι έτοιμοι να πεθάνουν για Αυτόν». Αυτή είναι η μεγάλη αλήθεια. Η χριστιανική διδασκαλία, σε αντίθεση με πολλές άλλες θρησκείες, βασίζεται αποκλειστικά στην αγάπη προς τον πλησίον μας. Ολα τα άλλα έχουν ελάχιστη σημασία.
Ελάτε να θυμηθούμε τα υπέροχα λόγια του φωτισμένου Παύλου στην προς Κορινθίους Α΄ επιστολή του (κεφ. 13ο), η οποία χαρακτηρίζεται σαν «Ο Υμνος της Αγάπης»: «Αν ξέρω να μιλώ όλες τις γλώσσες των ανθρώπων και των αγγέλων, αλλά δεν έχω αγάπη, τότε έγινα σαν ένας άψυχος χαλκός που βουίζει ή σαν κύμβαλο που ξεκουφαίνει με τους κρότους του. Και αν έχω το χάρισμα να προφητεύω και γνωρίζω όλα τα μυστήρια και όλη τη γνώση, και αν έχω όλη την πίστη, ώστε να μετακινώ με τη δύναμή της ακόμη και τα βουνά, αλλά δεν έχω αγάπη, τότε δεν είμαι τίποτε απολύτως.
Και αν πουλήσω όλη την περιουσία μου για να χορτάσω με ψωμί όλους τους φτωχούς, και αv παραδώσω το σώμα μου για να καεί, αλλά αγάπη δεν έχω, τότε σε τίποτε δεν ωφελούμαι.
Η αγάπη είναι μακρόθυμη, είναι ευεργετική και ωφέλιμη, η αγάπη δε ζηλεύει, η αγάπη δεν καυχιέται, δεν είναι περήφανη, δεν κάνει ασχήμιες, δε ζητεί το συμφέρον της, δεν ερεθίζεται, δε σκέφτεται το κακό για τους άλλους, δε χαίρει, όταν βλέπει την αδικία, αλλά συγχαίρει, όταν επικρατεί η αλήθεια. Η αγάπη όλα τα ανέχεται, όλα τα πιστεύει, όλα τα ελπίζει, όλα τα υπομένει. Η αγάπη ποτέ δεν ξεπέφτει».
Και καταλήγει: «Νυνί δέ μένει πίστις, ἐλπίς, ἀγάπη, τά τρία ταῦτα· μείζων δέ τούτων ἡ ἀγάπη». Αυτό είναι το πραγματικό νόημα της θρησκείας μας.
Αξίζει να διαβάσετε ξανά τον Υμνο της Αγάπης. Λυπούμαι μόνο που αντέγραψα μόνο την τελευταία πρόταση στα ωραία ελληνικά του Παύλου, γιατί φοβήθηκα ότι πολλοί, κυρίως νέοι, μπορεί να μην καταλάβαιναν τα αρχαία. Τον είχα πρωτοδιαβάσει στα εφηβικά μου χρόνια και έμεινα κατάπληκτος από τα νοήματά του, τα οποία καθόρισαν τη ζωή μου. Δυστυχώς, σήμερα έχουμε απομακρυνθεί πολύ από αυτές τις αλήθειες και ζούμε μέσα στο μίσος, την κακία και τη μισαλλοδοξία.
Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι υπήρξαν ιεράρχες που δεν ανταποκρίθηκαν στο σχήμα τους και έδωσαν αφορμές στους πολέμιους της Πίστης να ξεσπαθώσουν. Ο συμπατριώτης μου Μητροπολίτης Μόρφου είναι χαρακτηριστική περίπτωση. Οταν ισχυρίζεται ότι ο κορωνοϊός δημιουργήθηκε για να υποταχθούμε σε αλλότριες δυνάμεις και ότι είχε προαναγγελθεί από το 2017 μέσω του… Αστερίξ, από αυτούς «οι οποίοι εργάζονται για εμάς, χωρίς εμάς. Πριν από εμάς, για εμάς». Δυστυχώς, τις ομιλίες του οι οποίες υπάρχουν στο YouTube, τις έχουν δει εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι και δεν γνωρίζουμε πόσοι από αυτούς έχουν επηρεαστεί αρνητικά.
Αλλά και στην Ελλάδα, ορισμένοι ιεράρχες αμφισβήτησαν την πανδημία δίνοντας το κακό παράδειγμα. Η λειτουργία του Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη, είναι σημαντικό ατόπημα, το οποίο ούτε την Εκκλησία βοήθησε, ούτε όμως και το ποίμνιό της προστάτεψε.
Το καλύτερο που έχει να κάνει η Εκκλησία της Ελλάδος είναι να ακολουθήσει τις εντολές του Χριστού: «Απόδοτε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ». Η σωματική υγεία των πολιτών είναι ευθύνη της Πολιτείας και αυτή πρέπει να καθορίζει τους κανόνες προστασίας. Οτιδήποτε άλλο, κάνει μεγάλο κακό στην ίδια την Εκκλησία. Αν η Πολιτεία κρίνει ότι οι εκκλησίες πρέπει να λειτουργούν χωρίς πιστούς, τότε έτσι πρέπει να γίνει. Οποιος θέλει να προσευχηθεί μπορεί και να το κάνει από το σπίτι του.
Φτάνουμε έτσι στο κρίσιμο ερώτημα της Θείας Ευχαριστίας. Πριν πάμε στο πρακτικό ερώτημα, ας ξεκινήσουμε από ένα ουσιαστικότερο ζήτημα. Για να μεταλάβει κάποιος των Αχράντων Μυστηρίων που, σύμφωνα με την Πίστη μας, είναι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, πρέπει να προηγηθεί μετάνοια, εξομολόγηση και νηστεία. Σε αντίθετη περίπτωση, η Θεία Ευχαριστία όχι μόνο δεν ωφελεί αλλά βλάπτει. Ο ίδιος ο Χριστός είναι απόλυτος στο θέμα αυτό: «Μὴ δῶτε τὸ ἅγιον τοῖς κυσίν, μηδὲ βάλητε τοὺς μαργαρίτας ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν χοίρων […]» (Ματθ. 7,6). Η Εκκλησία μας θα έπρεπε να υπενθυμίσει στους πιστούς της αυτές τις υποχρεώσεις προκειμένου να ετοιμαστούν για το Μυστήριο. Δυστυχώς, δεν άκουσα κανένα ιερωμένο να υπενθυμίζει αυτή την πολύ βασική προϋπόθεση. Είμαι βέβαιος ότι ούτε ένας στους εκατό που μεταλαμβάνουν δεν έχει προετοιμαστεί κατάλληλα.
Πάμε τώρα στο πρακτικό μέρος. Για τον «αληθινό πιστό», πράγματι αυτό είναι το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου. Αλλά ποιος είναι ο «αληθινός πιστός;». Ο ίδιος ο Χριστός απευθυνόμενος στους μαθητές του, τους νουθετεί: «Εάν έχητε πίστιν ως κόκκον σινάπεως, ερείτε τω όρει τούτω μετάβηθι εντεύθεν εκεί και μεταβήσεται». Πόσο μάλλον εμείς, που φυσικά δεν διαθέτουμε την ελάχιστη αληθινή πίστη. Κατά συνέπεια, αν δεν πιστεύουμε πραγματικά (όχι μόνο στα λόγια αλλά και στις πράξεις), τότε το Μυστήριο δεν είναι πλέον μυστήριο.
Η λύση που έδωσε εδώ και αιώνες η Καθολική Εκκλησία, δηλαδή τη μετάληψη του Σώματος και Αίματος του Χριστού σε ατομική όστια ή το κουταλάκι μιας χρήσεως, θα μπορούσαν να εφαρμοστούν προσωρινά, όχι για να αλλοιώσουν την Πίστη μας, αλλά για να την ενισχύσουν, ώστε να μη δίνουμε επιχειρήματα στους πολέμιους της θρησκείας και της Εκκλησίας.
Θέλω να κλείσω με μια παρατήρηση. Για το διάστημα που η Πολιτεία επέτρεπε τον εκκλησιασμό, πήγαινα κάθε Κυριακή στον Αγιο Διονύσιο. Ολοι οι εκκλησιαζόμενοι φορούσαν μάσκες και τηρούσαν τις αποστάσεις. Επιπλέον, κάθε Κυριακή, περίπου 50 άνθρωποι (άνδρες, γυναίκες, όλων των ηλικιών, και παιδιά) κοινωνούσαν με το ίδιο κουταλάκι. Δεν έχω ακούσει να υπάρχει υπερμετάδοση (ούτε καν μετάδοση) στην περιοχή μας. Δεν είναι επιστημονική παρατήρηση, αλλά την αφήνω στην κρίση σας.
Καλές Γιορτές με Αγάπη!
* Ο κ. Ανδρέας Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων.