Δεν έχουν άδικο όσοι βρίσκουν κοινά στοιχεία στους κομπασμούς του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν ότι η χώρα του «διαχειρίστηκε την πανδημία καλύτερα από άλλες», με τα αυτοπαινέματα της δικής μας κυβέρνησης, που επίσης «διαχειρίστηκε την πανδημία καλύτερα από άλλες». Και οι δύο έχουν δίκιο: σε άλλες χώρες η κατάσταση είναι μέχρι στιγμής πολύ χειρότερη. Αλλά έχουν και ένα μεγάλο άδικο. Το ματς δεν τέλειωσε και η Γερμανία, που στο πρώτο κύμα της πανδημίας ήταν η χώρα-πρότυπο, τρέχει σκληρά lockdown και δεν φτάνει να μετράει νεκρούς στο δεύτερο κύμα.
Με το ίδιο σκεπτικό, εξίσου άδικη είναι και η ισοπεδωτική κριτική τού «Αποτύχατε σε όλα», όπως ήταν το πνεύμα της ομιλίας του κ. Αλέξη Τσίπρα στη Βουλή (15.12.2020) και πρωτοσέλιδος τίτλος της «Αυγής». Βεβαίως, στις ευαίσθητες (και ορθώς) δυτικές δημοκρατίες, ακόμη και μία αδικοχαμένη ζωή συνιστά αποτυχία· αποτελεί διάρρηξη του βασικού κοινωνικού συμβολαίου διά του οποίου οι πολίτες θυσιάζουν κάποιες ελευθερίες για να έχουν ασφάλεια. Πολύ περισσότερο οι 4.000 θάνατοι. Αλλά αυτή η αποτυχία θα μετρηθεί μετά την πανδημία και αφού ζυγιστεί με το «αν έγινε ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατόν».
Αυτή τη στιγμή τρέχουν 195 μοντέλα αντιμετώπισης της πανδημίας, όσες είναι οι χώρες του κόσμου, χωρίς να συνυπολογίζουμε τα ξεχωριστά μοντέλα που ακολουθούν οι πολιτείες ή τα κρατίδια των ομοσπονδιών. Σε κάποιες χώρες η κυκλοφορία απαγορεύεται μετά τις 6 το απόγευμα, σε άλλες μετά τις 9 το βράδυ και σε άλλες τα μεσάνυχτα.
Κάποιες περιοχές με προηγμένα συστήματα υγείας, όπως η βόρεια Ιταλία, δεν προλάβαιναν να θάβουν νεκρούς κατά το πρώτο κύμα, ενώ στην Ελλάδα με το υποχρηματοδοτούμενο ΕΣΥ ήταν ελάχιστοι. Σε άλλες περιοχές επιβάλλεται η μάσκα σε εξωτερικούς χώρους και σε άλλες ακόμη και σε εσωτερικούς. Σε κάποιες χώρες η καταστολή είναι βαριά (στην Ινδία δέρνουν τους πολίτες στον δρόμο, στην Αλβανία σκότωσαν έναν περιπατητή, στην Κίνα τους συλλαμβάνουν με απόχες κ.λπ.) και σε κάποιες άλλες πιο ήπια. Δεν υπάρχει κάποια μελέτη, αλλά είναι στατιστικώς απίθανο να εφαρμόζεται σε δύο χώρες ακριβώς το ίδιο μπουκέτο μέτρων. Ζωή να ’χουμε και θα δούμε όλα αυτά τα μπουκέτα μέτρων να μελετώνται εξονυχιστικώς από τους επιστήμονες, έτσι ώστε να ξέρουμε τη βέλτιστη πρακτική για την επόμενη πανδημία. Οχι μόνο σε σχέση με τα κρούσματα και τους νεκρούς, αλλά και με άλλες παραμέτρους, από οικονομικές μέχρι ψυχολογικές του πληθυσμού.
Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποφύγουμε την κριτική στα πεπραγμένα της κυβέρνησης. Βεβαίως, καθείς μπορεί να πει ότι ο αριθμός των εννέα ατόμων στο γιορταστικό τραπέζι είναι μικρός ή μεγάλος· αυθαίρετο είναι κάθε νούμερο και, με δεδομένη την έξαρση των ενδοοικογενειακών λοιμώξεων, μόνο το «ένα» είναι ακίνδυνο. Ελλείψει «χρυσού αριθμού» για τα τραπέζια, η μόνη ασφαλής κριτική που μπορεί να γίνει αφορά τις εσωτερικές ασυνέπειες του μοντέλου που επέλεξε η κυβέρνηση και μπορούμε να πούμε ότι η μεγάλη της αποτυχία αφορά τη διαχείριση της Εκκλησίας από τον φόβο των ιεραρχών· οι οποίοι εμφανίζονται πλέον ξεκάθαρα σαν να συγκυβερνούν τον τόπο.
Ηδη χρεώνεται εκατοντάδες νεκρούς από τη σύναξη του Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη και θα χρεωθεί κι άλλους από την τσάμπα ανυπακοή στους νόμους που θα επιδείξουν οι δεσποτάδες τις άγιες τούτες μέρες.