Ηταν σίγουρα ένα άρθρο σπάνιο. Πόσο συχνά ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης εξαντλεί την παρέμβασή του για την εξωτερική πολιτική στα εσωκομματικά της συμπολίτευσης; Πόσο συχνά ταυτίζει ο ίδιος, με την υπογραφή του, το εθνικό συμφέρον με τη διάσπαση του αντίπαλου κόμματος;
Το δοκίμιο σαμαρολογίας που συνέταξε ο Αλέξης Τσίπρας υπό τον ασήκωτο τίτλο «Εθνική Ευθύνη» είναι μια τέτοια ασυνήθιστη απόπειρα σύνδεσης της εξωτερικής πολιτικής με σχεδόν απροκάλυπτες εσωτερικές κομματικές επιδιώξεις.
Συνεργάτες του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ εξηγούσαν την παρέμβαση ανάποδα: Σκοπός, λένε, ήταν να προβάλει ο Τσίπρας τις δικές του επιλογές ως υπόδειγμα. Εκείνος αψήφησε τον Λαφαζάνη –και άλλους 29 βουλευτές του– το 2015· αψήφησε το 2018 και τον κυβερνητικό του εταίρο προκειμένου να λάβει τις εθνικώς αναγκαίες αποφάσεις – το τρίτο μνημόνιο και τις Πρέσπες.
Ακόμη και αν ακολουθήσει κανείς το σκεπτικό, ο Μητσοτάκης δεν βρίσκεται ενώπιον τέτοιου διλήμματος. Δεν υπάρχει ούτε καν το αχνό περίγραμμα ενός συμβιβασμού στα ελληνοτουρκικά, που θα ανάγκαζε τον πρωθυπουργό να πει το μεγάλο ναι ή το μεγάλο όχι. Η τσιπρική προτροπή είναι να αποπέμψει ο Μητσοτάκης τον αντιφρονούντα προκάτοχό του προληπτικά.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Τσίπρας επενδύει στον Σαμαρά. Το θυμίζει εμμέσως ο ίδιος ότι, όταν αποφάσισε να ανοίξει το Μακεδονικό, είχε υπολογίσει τα παλιά ρήγματα στη Ν.Δ. Είναι ο υπολογισμός που άλλα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ είχαν τότε περιγράψει ως μοχλό «για την αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού». Τώρα η επένδυση γίνεται ωμά.
Σύμφωνα με τη συριζαϊκή ανάγνωση, ο Τσίπρας δεν σπεκουλάρει, υψώνοντας σημαία ευκαιρίας στα εθνικά. Δεν ευθυγραμμίζεται με το δεξί εξτρέμ της Δεξιάς. Αντιθέτως. Βγαίνει στον Μητσοτάκη από αριστερά, τασσόμενος όχι απλώς υπέρ του διαλόγου, αλλά ρητά υπέρ μιας «έντιμης συμφωνίας» με την Τουρκία.
Στο αχανές νοηματικό εύρος της «εντιμότητας» μπορεί, βέβαια, να χωρέσει αργότερα κάθε λογής αντιπολίτευση. Το λέει πάλι ο ίδιος ο Τσίπρας. Οι κίνδυνοι, γράφει, είναι δύο. Είτε να οδηγηθεί ο Μητσοτάκης σε «απαράδεκτες υποχωρήσεις»· είτε να χρεωθεί η Ελλάδα «στα μάτια της διεθνούς κοινής γνώμης την ευθύνη για το ενδεχόμενο ναυάγιο των συνομιλιών». Δηλαδή; Ο Μητσοτάκης θα έχει άδικο, είτε αγνοήσει τον Σαμαρά και προχωρήσει στη διαπραγμάτευση είτε ακούσει τον Σαμαρά και αποσυρθεί από τη διαπραγμάτευση. Μεταφέρεται έτσι και στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής η υγειονομική αντιπολίτευση που, όταν τα μαγαζιά είναι κλειστά, ζητάει να ανοίξουν· και όταν είναι ανοιχτά, ζητάει να κλείσουν.
Το τσιπρικό διάβημα διαβάζεται, εντέλει, σαν στροφή στον πνευματισμό. Η μόνη εναλλακτική που βρέθηκε για την ανάκαμψη του ΣΥΡΙΖΑ ήταν αυτό: ο Τσίπρας μέντιουμ να προσπαθεί να ξυπνήσει το φάντασμα της Πολιτικής Ανοιξης.
Αλέξης Τσίπρας: Μέντιουμ
2' 1" χρόνος ανάγνωσης
