Ενα μεγάλο διπλωματικό παιχνίδι θα διεξαχθεί στα μέσα Ιουνίου στις κατ’ ιδίαν συναντήσεις του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν αρχικώς με τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και στη συνέχεια με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, που ενδεχομένως να διαμορφώσει ένα νέο περιβάλλον στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και στην Εγγύς Ανατολή.
Στο επίκεντρο των διεργασιών αυτών βρίσκεται η Τουρκία του κ. Ερντογάν, τον οποίο ο μεν κ. Μπάιντεν θα ήθελε παντί τρόπω να επαναφέρει «εις την τάξιν». Αντιθέτως ο κ. Πούτιν θα προτιμούσε να διατηρήσει ο Τούρκος ομόλογός του την «ανεξαρτησία» του, παρά τη σοβαρότατη απόκλιση στρατηγικών επιδιώξεων της Μόσχας και της Αγκυρας.
Ο μείζων στόχος του κ. Μπάιντεν είναι να περιορίσει τις φιλοδοξίες της Τουρκίας να ενεργεί ως δύναμη περιφερειακή, που την ωθεί εκτός «επιτρεπτών» ορίων της Δύσεως. Η μεγαλύτερη πίεση για «ευθυγράμμιση» της Αγκυρας με τα συμμαχικώς ισχύοντα ασκείται από την Ουάσιγκτον στο θέμα της απομακρύνσεως των ρωσικών αντιαεροπορικών πυραύλων S-400 από την Τουρκία.
Είναι σαφές ότι ο κ. Μπάιντεν θέλει διά του τρόπου αυτού να καταδείξει –έναντι της Ρωσίας προφανώς– ότι είναι ο απόλυτος ηγέτης των ΝΑΤΟϊκών εταίρων του. Αλλά είναι αμφίβολο εάν ο κ. Ερντογάν θα υποχωρήσει πέραν του σημείου απομακρύνσεως των Ρώσων τεχνικών από την Τουρκία, η αποστολή των οποίων έχει ούτως ή άλλως λήξει.
Ούτως ή άλλως η Τουρκία κατέφυγε στην αγορά των ρωσικών συστημάτων για ενίσχυση της αμύνης της, αφού ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα αρνήθηκε να της πουλήσει τους αντίστοιχους πυραύλους Patriot. Θέμα υψίστης προτεραιότητος για την Αγκυρα είναι η στάση των ΗΠΑ προς τους Κούρδους της Συρίας, που απεργάζονται κατά τον κ. Ερντογάν, από κοινού με τους Κούρδους της Τουρκίας, τον διαμελισμό της χώρας, ενώ οι Αμερικανοί τούς θεωρούν «συμμάχους» τους.
Το κλίμα της συναντήσεως θα είναι βεβαρυμένο και η διπλωματική αφετηρία των θέσεων που διατύπωσαν οι δύο πολιτικοί άνδρες θα ήταν δυνατόν να χαρακτηρισθεί έως και συγκρουσιακή. Αλλά η ρήξη δεν είναι προς το συμφέρον κανενός.
Η αντιπάθεια προς τον κ. Ερντογάν, που άρχισε τα τελευταία χρόνια της προεδρίας του Ομπάμα και συνεχίζεται επί Τζο Μπάιντεν, είναι δεδομένη. Αλλά ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν θα επιθυμούσε μια μεγαλύτερη εμβάθυνση των σχέσεων της Μόσχας και της Αγκυρας. Το μείζον πρόβλημα σε αυτή τη φάση είναι ότι κατά τη διαχείριση κρίσιμων όντως προβλημάτων μεταξύ των δύο πολιτικών ανδρών διακυβεύεται το κύρος τόσο του κ. Μπάιντεν όσο και του κ. Ερντογάν. Το θέμα είναι εάν τελικώς τα «προσωπικά» υπερισχύσουν της διπλωματίας. Ο κ. Πούτιν δεν έχει παρά να περιμένει έχοντας προετοιμάσει τις κινήσεις του για κάθε ενδεχόμενο. Οι Ευρωπαίοι απεύχονται τη σύγκρουση. Η Ελλάς ελπίζει μήπως όλα αυτά απολήξουν σε ελάφρυνση της πιέσεως από την Τουρκία. Είναι μια όντως ενδιαφέρουσα δυσαρμονία.